Οποιος επισκέπτεται αυτές τις ημέρες τα γραφεία υπουργών που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο εμπλέκονται λόγω αρμοδιότητας με το απεργιακό μέτωπο της περιόδου, μάλλον θα εκπλαγεί. Τα κυβερνητικά στελέχη είναι αξιοσημείωτα ήρεμα και τα πρόσωπά τους είναι απαλλαγμένα από το άγχος και τη νευρικότητα που διέκρινε τους υπουργούς της κυβέρνησης Μητσοτάκη σε ανάλογες περιόδους οξείας κοινωνικής έντασης. «Με αιχμή το ασφαλιστικό, αναμετρηθήκαμε πρόσωπο με πρόσωπο με την πάγια φοβία μας μήπως έχουμε την τύχη της κυβέρνησης Μητσοτάκη και βγήκαμε νικητές», λέει κορυφαίος υπουργός, εξ αυτών που σε άλλες εποχές θα είχε λόγο να ανησυχεί ιδιαίτερα από το κλίμα της περιόδου.
Για τους παροικούντες τη γαλάζια Ιερουσαλήμ είναι σαφές ότι οι υπουργοί αντλούν δόσεις νηφαλιότητας και πολιτικής ψυχραιμίας από τον ίδιο τον πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή, ο οποίος δείχνει απόλυτα αποφασισμένος να συγκρουστεί μέχρι τέλους με κοινωνικές ομάδες που θεωρεί προνομιούχες, αλλά και πεπεισμένος ότι σε βάθος χρόνου η κυβέρνηση θα πιστωθεί θετικά για τη στάση της αυτή. Μάλιστα, όπως έλεγε στενός του συνεργάτης, σε αντιθεση με ό,τι είναι πιθανό να θεωρούν πολλοί, ο φόβος του κ. Καραμανλή δεν ήταν το μέγεθος των αντιδράσεων που θα προκαλούσε η κατάθεση του νομοσχεδίου για το ασφαλιστικό, αλλά το ενδεχόμενο να εκλαμβανόταν η κυβερνητική πρωτοβουλία ως άτολμη και «στρογγυλεμένη».
Πολιτικό κόστος
Ανάλογες εκτιμήσεις κάνουν και οι περισσότεροι υπουργοί – παρότι ελάχιστοι εξ αυτών επέλεξαν να σηκώσουν στις πλάτες τους μέρος της ευθύνης που τους αναλογεί για την διάχυση του κυβερνητικού μηνύματος για το ασφαλιστικό. «Το όποιο κόστος από την προώθηση των πολιτικών μας θα αποδειχθεί σίγουρα μικρότερο από εκείνο που καταβάλλαμε μέχρι σήμερα σε περιόδους κυβερνητικής αδράνειας», έλεγε στην «Κ» κορυφαίος υπουργός, προσθέτοντας ότι εντός του 2008 θα πρέπει να ανοίξουν και να κλείσουν όλα τα φλέγοντα μέτωπα, προκειμένου η κυβέρνηση να έχει εύλογο χρόνο μπροστά της στη συνέχεια για να βελτιώσει την εικόνα της μέχρι τις εκλογές.
Βεβαίως, άπαντες αντιλαμβάνονται ότι μέρος της αισιοδοξίας αυτής για το μέλλον οφείλεται στην… ελεύθερη πτώση των ποσοστών του ΠΑΣΟΚ και την συνεχιζομενη αδυναμία του Γ. Παπανδρέου να παρέμβει με τρόπο καταλυτικό στα πολιτικά δρώμενα, αλλά και στη δυσφορία της κοινής γνώμης για τα τεράστια προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από τα δύο βασικά απεργιακά μέτωπα, των εργαζομένων στη ΔΕΗ και των εργαζομένων στην καθαριότητα.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία εικοσιτετράωρα, μετά και την κατάθεση της τροπολογίας για την υπαγωγή των εργαζομένων στην καθαριότητα στα βαρέα και ανθυιγεινά, η κυβέρνηση επέλεξε να σκληρύνει τη στάση της και να καταγγείλει την απεργία ως πολιτική – θεωρώντας προφανώς ότι η λογική του κοινωνικού αυτοματισμού θα λειτουργήσει και σε αυτή την περίπτωση. Ταυτοχρόνως, διοχέτευσε αρμοδίως την απειλή της επίταξης, η οποία, πάντως, δεν εξετάζεται παρά ως έσχατη λύση.
Τα σκουπίδια
Στις αλλεπάλληλες συσκέψεις κυβερνητικών και κομματικών στελεχών με ή χωρίς την παρουσία συνδικαλιστικών εκπροσώπων που πρόσκεινται πολιτικά στη Ν.Δ., η αίσθηση που επικρατεί είναι ότι στο απεργιακό τοπίο, τα πράγματα εξελίχθηκαν αντίθετα απ’ ό,τι περίμεναν στο κυβερνητικό στρατόπεδο. Δηλαδή, το μέτωπο των εργαζομένων στην καθαριότητα αποδείχθηκε πιο συμπαγές και πολιτικό και άρα πιο επικίνδυνο από εκείνο των εργαζομένων στη ΔΕΗ. Τα τελευταία εικοσιτετράωρα, μάλιστα, στη Ρηγίλλης και στο Μέγαρο Μαξίμου επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία ότι η υπόθεση της ΔΕΗ έχει περιέλθει σε διαδικασία «αποσυμπίεσης» και ότι τα προβλήματα στο μεγαλύτερο μέρος τους είναι πλέον ελεγχόμενα. Αντίθετα, η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με τα βουνά των σκουπιδιών είναι ιδιαίτερα δύσκολη και συνιστά άμεση απειλή για τη δημόσια υγεία.
Οι περισσότεροι στη Ν.Δ. ανέμεναν ότι μετά την εσπευσμένη κατάθεση της τροπολογίας για την υπαγωγή του κλάδου στα βαρέα και ανθυιγεινά, το κλίμα θα αποφορτιζόταν και το απεργιακό μέτωπο θα εξασθενούσε. Η πραγματικότητα, όμως, τους διέψευσε, και το μεγάλο δίλημμα με το οποίο βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη η κυβέρνηση είναι τι θα πράξει στην περίπτωση που η συνδικαλιστική ηγεσία της ΠΟΕ-ΟΤΑ αποφασίσει σήμερα συνέχιση των κινητοποιήσεων. Κάποιοι -κυρίως εκείνοι που βρίσκονται σε συνεχή διαβούλευση με τους γαλάζιους συνδικαλιστές, όπως ο γραμματέας της Κ.Ε της Ν.Δ. κ. Λευτ. Ζαγορίτης- θεωρούν ότι θα πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία η λύση της επίταξης, διότι μια τέτοια εξέλιξη θα πυροδοτούσε νέο κύκλο αντιδράσεων, ο οποίος είναι πιθανόν να διατηρηθεί και πέραν της ερχόμενης Πέμπτης, οπότε αναμένεται να υπερψηφιστεί το σχέδιο νόμου για το ασφαλιστικό.
«Η απεργία έχει πολιτικά χαρακτηριστικά. Ηδη, μεγάλος αριθμός εργαζομένων σε πολλούς δήμους της χώρας μαζεύουν τα απορρίμματα και αναμένουν να ανοίξει η χωματερή. Στη συνείδηση της κοινής γνώμης, οι συγκεκριμένοι απεργοί βρίσκονται εν αδίκω», λέει κορυφαίο στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος, προσθέτοντας ότι χρειάζεται νηφαλιότητα στους χειρισμούς, διότι οι υπερβολές γεννούν υπερβολές.
Επίταξη
Διαφορετική άποψη έχουν άλλα κυβερνητικά στελέχη – επίσης εξ αυτών που συνομιλούν με εκπροσώπους του κλάδου. «Αν την Κυριακή (σ.σ. σήμερα, δηλαδή) η ΠΟΕ-ΟΤΑ αποφασίσει συνέχιση της απεργίας, είναι μονόδρομος για την κυβέρνηση να προχωρήσει σε επίταξή τους», εκτιμά υπουργός, προσθέτοντας ότι μετά την ικανοποίηση του βασικού τους αιτήματος, οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα δεν θα έχουν καμία ηθική νομιμοποίηση έναντι των πολιτών για συνέχιση των κινητοποιήσεων. Αλλωστε, πάντα κατά τη δική του εκτίμηση, λόγω και των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν, ο κίνδυνος για τη δημόσια υγεία είναι πλέον άμεσος.
Ανθεκτική η εικόνα του πρωθυπουργού
Είτε τάσσονται υπέρ της επίταξης, είτε εναντίον, πάντως, τα περισσότερα κυβερνητικά στελέχη θεωρούν ότι η κυβέρνηση δεν κατόρθωσε να περάσει στην κοινωνία το μήνυμα ότι «αν παραμείνει ως έχει, το ασφαλιστικό σύστημα δεν αντέχει στον χρόνο», ούτε ότι οι αλλαγές που δρομολογούνται είναι ήπιες και κοινωνικά ευαίσθητες.
Στη βάση αυτής της εκτίμησης, πολλοί βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας αντιμετωπίζουν με μεγάλη επιφύλαξη την προβλεψη του κυβερνητικού επιτελείου ότι σε βάθος χρόνου, το κυβερνών κόμμα θα εξέλθει ωφελημένο πολιτικά από τις μάχες αυτής της περιόδου.
Και αυτοί, ωστόσο, προκρίνουν το γεγονός ότι στην κρισιμότερη ίσως συγκυρία, η κυβέρνηση έχει δύο όπλα στη φαρέτρα της: την εικόνα του πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή, η οποία, παρά τις φθορές, αποδεικνύεται ιδιαίτερα ανθεκτική στον χρόνο, και την κρίση στρατηγικής και αξιοπιστίας του ΠΑΣΟΚ, το οποίο φθείρεται με δραματικά μεγαλύτερη ταχύτητα από την κυβέρνηση.
Επιμένουν, ωστόσο, ότι ο μεγάλος και επικίνδυνος εχθρός για την φιλελεύθερη παράταξη είναι οι ψηφοφόροι διαμαρτυρίας και ότι όσο πιο γρήγορα το αντιληφθεί η κυβέρνηση, τόσο καλύτερα θα είναι για την ίδια και τα στελέχη της.