Ξαναμπαίνει στο συρτάρι το σενάριο της άμεσης προσφυγής στις κάλπες το οποίο διακινήθηκε δι’ ολίγον τις προηγούμενες ημέρες στα κέντρα λήψεως των αποφάσεων. Αντιθέτως, ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης προκρίνεται στα σχέδια του πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή, ο οποίος ωστόσο ξεκαθαρίζει ότι θα τον υλοποιήσει σε χρόνο και με τρόπο που ο ίδιος θα επιλέξει – πιθανότατα μετά την ψήφιση του νέου προϋπολογισμού.
Στον σχεδιασμό αυτό, ο κ. Καραμανλής κατέληξε συνεκτιμώντας τρία στοιχεία. Πρώτον, ότι η πληγή που αιφνιδίως άνοιξε με τον βουλευτή Δράμας κ. Στ. Δαϊλάκη θα κλείσει με την επιστροφή του στην Κ.Ο. της Ν.Δ. – η οποία, πάντως, επελέγη να μη γίνει «αυτόματα» προκειμένου να αποσταλεί και ένα μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση. Δεύτερον, ότι είναι μάλλον απίθανο να εκδηλωθεί πρωτοβουλία για την πτώση της κυβέρνησης από βουλευτή της Ν.Δ. – περιλαμβανομένου και του κ. Π. Τατούλη, ο οποίος, παρότι διατηρεί ακέραιες τις διαφωνίες του με επιλογές και χειρισμούς της κυβέρνησης, διαβεβαιώνει τους συνομιλητές του ότι δεν προτίθεται να καταψηφίσει νομοσχέδιο της κυβέρνησης. Και τρίτον, ότι υπό τις παρούσες συνθήκες τυχόν άμεση προσφυγή στις κάλπες υπέκρυπτε σημαντικό κίνδυνο για τη Ν.Δ., αφού αφενός δεν έχει εξασφαλίσει την πρωτιά της από το ΠΑΣΟΚ και ως εκ τούτου θα κινδύνευε να απολέσει το πλεονέκτημα του κόμματος-ρυθμιστή των εξελίξεων και αφετέρου μπορεί να εισέπραττε πρόσθετη δυσαρέσκεια των πολιτών για την υψηλού ρίσκου επιλογή μιας εκλογικής αναμέτρησης εν μέσω διεθνούς οικονομικής κρίσης.
Ραγδαία φθορά
Στις αλλεπάλληλες συσκέψεις αλλά και επαφές που πραγματοποιήθηκαν στο Μέγαρο Μαξίμου και το πολιτικό γραφείο του πρωθυπουργού τις προηγούμενες ημέρες, ο κ. Καραμανλής εμφανίστηκε να έχει απόλυτη συνείδηση των δυσκολιών με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπος, αλλά και των ζητημάτων που προκάλεσαν τη ραγδαία φθορά της κυβερνητικής εικόνας τον τελευταίο μήνα. «Ο πρωθυπουργός γνωρίζει καλύτερα από τον καθέναν πόσο αναγκαίος είναι ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης προκειμένου να δοθεί μήνυμα ανανέωσης, αλλά δεν θα το πράξει καθ’ υπαγόρευση των μέσων ενημέρωσης, ούτε υπό την πίεση των βουλευτών του» σημειώνει κορυφαίος υπουργός ο οποίος συνομιλεί πολύ τακτικά με τον κ. Καραμανλή. Το ίδιο στέλεχος αφήνει να εννοηθεί ότι η αλλαγή του κυβερνητικού σχήματος δεν θα πρέπει να αναμένεται πριν από την ψήφιση του νέου προϋπολογισμού, καθώς ένα από τα ζητούμενα του ανασχηματισμού είναι η στροφή προς μία πιο κοινωνική πολιτική, η οποία, για να ενισχυθεί, θα πρέπει να προσωποποιηθεί.
Ενα δεύτερο ζητούμενο για την κυβέρνηση το επόμενο διάστημα είναι η επούλωση της κατά γενικής εκτίμησης μεγάλης πληγής που άφησε στο πολύπαθο σώμα της Ν.Δ. η υπόθεση του Βατοπεδίου. Κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι η απόφαση του υπουργείου Οικονομίας να προχωρήσει και μάλιστα αναδρομικά στην ανάκληση όλων των υπουργικών αποφάσεων που έδωσαν δικαιώματα κυριότητας στη Μονή Βατοπεδίου, καθώς και όλων των πρωτοκόλλων παράδοσης που αφορούν τη Μονή, διευκολύνει την εκτόνωση του δημοσίου αισθήματος, αλλά δεν αρκεί. «Η υπόθεση αυτή προκάλεσε τη μεγαλύτερη ζημιά στην κυβέρνηση αλλά και στον ίδιον τον πρωθυπουργό, προς τον οποίον «εξοστρακίζονται» τα βόλια προς τον στοχευμένο από πολλούς στενό του συνεργάτη κ. Θ. Ρουσόπουλο» σχολιάζει συνάδελφος του υπουργού Επικρατείας, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η μετακίνηση του κ. Ρουσόπουλου από τη θέση του κυβερνητικού εκπροσώπου θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη.
Το τρίτο ζητούμενο είναι η «στεγανοποίηση» της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ. και η ενεργοποίησή της κατά τρόπο που να λειτουργεί υποστηρικτικά προς το κυβερνητικό έργο. Το θέμα αυτό αποτελεί ειδικό και παχυλό κεφάλαιο στον σχεδιασμό του πρωθυπουργού, ο οποίος -για πρώτη φορά από την εκλογή της Ν.Δ. στην ηγεσία- ανέλαβε προσωπικά να θερμάνει τις σχέσεις των βουλευτών και της κυβέρνησης.
«Ολοι οι σχεδιασμοί έχουν μικρή αξία αν η κοινοβουλευτική ομάδα της Ν.Δ. δεν δείξει σημάδια «στεγανοποίησης»», συμφωνούν οι περισσότεροι στην κυβέρνηση και εκτιμούν ότι «ακόμη κι αν δεν υπάρξει βουλευτής ο οποίος θα προκαλέσει τη διαγραφή του από την Κ.Ο., το κλίμα αμφισβήτησης το οποίο πλανάται και λόγω των επίμονων και καθημερινών σπερμολογιών, θα αναστέλλει κάθε προσπάθεια ανάταξης και στην πράξη θα ακυρώνει την όποια δυναμική δημιουργείται προς στιγμήν.
Πάντως, ο πρωθυπουργός, έχοντας αποκλείσει το ενδεχόμενο προσφυγής στις κάλπες εντός του 2008 με δική του τουλάχιστον πρωτοβουλία, θέτει ως κυρίαρχο στόχο καταρχήν την ανάκτηση της εσωκομματικής ηρεμίας και κατά δεύτερο της πρωτιάς -έστω και οριακής- της Ν.Δ. Ως προς το δεύτερο, το σχέδιο περιλαμβάνει μετωπική σύγκρουση με ομάδες εργαζομένων που θεωρούνται προνομιούχες και αντιδρούν στις μεταρρυθμίσεις, με υλοποίηση κρίσιμων αποφάσεων που μέχρι σήμερα λιμνάζουν, ενώ η επιχείρηση θα συνοδευθεί με εντατική προσπάθεια ενίσχυσης του ασθενικού κοινωνικού προφίλ της κυβερνητικής παράταξης. Στο τελευταίο εντάσσεται και η ενεργοποίηση κυβερνητικής επιτροπής για την κοινωνική πολιτική, με την συμμετοχή των υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Αλογοσκούφη, Εσωτερικών Πρ. Παυλόπουλου, Απασχόλησης Φάνης Πάλλη-Πετραλιά και Υγείας και Κοινωνικής Πολιτικής Δημ. Αβραμόπουλου, την οποία ανακοίνωσε προ ημερών ο ίδιος ο πρωθυπουργός.
Επιστροφή στην πολιτική
Ταυτοχρόνως με τα παραπάνω, ο πρωθυπουργός θα επιδιώξει την πάση θυσία επιστροφή της προσοχής στα ζητήματα της πολιτικής. Στη λογική αυτή, κατά την ομιλία του στην αυριανή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ., σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Καραμανλής θα αποφύγει κάθε αναφορά στα εσωτερικά προβλήματα και θα επικεντρώσει στην κυβερνητική πολιτική αλλά και την αντιπαράθεση με το ΠΑΣΟΚ. «Ο πρωθυπουργός αισθάνεται ότι σε μεγάλο βαθμό -και για κάποιο τουλάχιστον διάστημα- έχει απεμπλακεί από την εσωκομματική μέγγενη και εφεξής θα υιοθετήσει μία εξωστρεφή στρατηγική που στόχο θα έχει την κοινωνία» σχολίαζε χαρακτηριστικά συνεργάτης του.
Αν κατορθώσει να κερδίσει τον πολιτικό χρόνο που επιδιώκει, ο κ. Καραμανλής θα πορευτεί στη νέα χρονιά ανάλογα με το κλίμα. Αν η ατμόσφαιρα ευνοεί (σ.σ. ή απαιτεί) πρόωρη προσφυγή, τότε το πιθανότερο είναι ότι οι κάλπες θα στηθούν μετά τα μέσα Μαρτίου – οπότε παρέρχεται το δεκαοκτάμηνο κατά το οποίο είναι υποχρεωτική η λίστα. Και αυτό, διότι εκτός από εργαλείο στα χέρια των ηγετών των κομμάτων, η λίστα εκτιμάται ότι διευκολύνει σημαντικά την προεκλογική συνεργασία μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ – δυνατότητα που λόγω των απαγορεύσεων του νέου εκλογικού νόμου, θα έχουν μόνο στην επόμενη αναμέτρηση. Το ερώτημα είναι αν οι κάλπες θα στηθούν πριν, μετά ή ταυτόχρονα με τις Ευρωεκλογές. Περισσότερους υποστηρικτές συγκεντρώνει το πρώτο σενάριο, δηλαδή αυτό της διεξαγωγής των εθνικών εκλογών πριν και όχι μετά τις Ευρωεκλογές, με το σκεπτικό ότι αν σε αυτή την αναμέτρηση τα ποσοστά της Ν.Δ. παρασυρθούν προς τα κάτω – ενδεχόμενο πιθανό λόγω της κοινωνικής δυσαρέσκειας αλλά και της χαλαρής ψήφου- θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί ανάκαμψη στη συνέχεια.
Διπλές εκλογές
Υπάρχουν και κάποιοι που δεν αποκλείουν οι κάλπες να στηθούν ταυτόχρονα, προκειμένου να υποστεί δύο φορές η Ν.Δ. τη δοκιμασία της κρίσης των πολιτών, ενώ μικρές πιθανότητες υλοποίησης δίνουν οι περισσότεροι στο σενάριο εξάντλησης της τετραετίας. Στην αντίπερα όχθη, στέκονται όσοι φοβούνται πως όσο θα κυλάει ο καιρός, τόσο θα δυσκολεύει η διαχείριση των προβλημάτων, κυρίως λόγω της αντανάκλασης που μοιραία και παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις θα υπάρξει στην εγχώρια οικονομία από τη διεθνή κρίση, αλλά και λόγω των εσωτερικών κραδασμών οι οποίοι εκτιμούν ότι δεν θα σταματήσουν. «Το καλύτερο που έχει να κάνει ο πρωθυπουργός είναι να προσπαθήσει τους επόμενους δύο μήνες να περιορίσει τις απώλειες, να ψηφίσει τον νέο προϋπολογισμό και στις αρχές του νέου έτους να προσφύγει στις κάλπες» λένε κάποιοι. Στο δίλημμα ότι η λίστα ευνοεί την προεκλογική συνεργασία ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ, οι υποστηρικτές αυτού του σεναρίου αντιτείνουν την εκτίμηση ότι δεν θα είναι εύκολη η συνεργασία των δύο κομμάτων λόγω των σημαντικών διαφορών που τα χωρίζουν. Προσθέτουν, δε, ότι η λίστα είναι μοναδική ευκαιρία για τον κ. Καραμανλή να απαλλαγεί από βουλευτές που θεωρεί ότι δεν στηρίζουν επαρκώς την κυβέρνηση.
Απαντες στο κυβερνητικό στρατόπεδο, πάντως, συνομολογούν ότι θα είναι εξαιρετικά δύσκολο παρά τις πρωτοβουλίες που δρομολογούνται να κατορθώσει η κυβέρνηση να αναστρέψει το σε βάρος της κλίμα, καθώς πέραν όλων των άλλων, η συγκυρία κρύβει μεγάλους κινδύνους κυρίως στο εύφλεκτο πεδίο της οικονομίας. Θεωρούν, ωστόσο, ότι η μάχη θα πρέπει να δοθεί μέχρι τέλους με έμφαση στις πρωτοβουλίες που έχουν στοχο την εκτόνωση του δημοσίου αισθήματος.