Με την Ευρώπη να στενάζει υπό το βάρος της οικονομικής κρίσης και την ανεργία να βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας, η Σουηδική Προεδρία ανέλαβε τα ηνία της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην αρχή του μήνα. Παράλληλα, το ιρλανδικό δημοψήφισμα στις 2 Οκτωβρίου για την έγκριση ή απόρριψη της Συνθήκης της Λισσαβώνας κρατάει την Ευρώπη, ή τουλάχιστον τους πολιτικούς της, σε αναμμένα κάρβουνα. Δεν είναι όμως αυτά τα μόνα προβλήματα που θα απασχολήσουν τη Σουηδική Προεδρία τους επόμενους μήνες. Μπορεί το θέμα της κλιματικής αλλαγής να μην είναι της μόδας στους χαλεπούς καιρούς που περνάμε, ωστόσο προς τιμήν της η Στοκχόλμη το φέρνει στην κορυφή της ατζέντας της. Μέχρι τον Δεκέμβριο θα μας απασχολήσουν δύο ακόμη θέματα, στην ουσία ευρωπαϊκά, με ιδιαίτερο όμως ενδιαφέρον για την Ελλάδα. Η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και το μεταναστευτικό.
Αισιοδοξία για τη Σύνοδο
Οι διαπραγματεύσεις για τη Σύνοδο της Κοπεγχάγης συνεχίζονται με εντατικό ρυθμό, τόσο εντός της Ενωσης, όσο και με τους υπόλοιπους διεθνείς παράγοντες, λέει στην «Κ» η κ. Σεσίλια Μάλμστρομ, υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Σουηδίας. Η Ενωση θα αποφασίσει τη διαπραγματευτική της θέση για την Κοπεγχάγη τον ερχόμενο Οκτώβριο, προσθέτει και μάλλον δεν συμμερίζεται την άποψη ότι μέχρι τον Δεκέμβριο θα απομένει πολύ λίγος χρόνος για συνεννόηση με τις υπόλοιπες χώρες. «Το σημαντικότερο είναι στην Κοπεγχάγη να υπάρξουν πολιτικές δεσμεύσεις για μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου και οι συμμετέχοντες να δεχτούν δεσμευτικά όρια εκπομπών», τονίζει η κ. Μάλμστρομ, θέτοντας σε δεύτερη μοίρα (χωρίς να παραγνωρίζει τη σπουδαιότητά της) την οικονομική παράμετρο. Πόσα χρήματα, δηλαδή, θα προσφέρει η Δύση στις αναπτυσσόμενες χώρες προκειμένου να μην αντιμετωπίσουν το δίλημμα: ανάπτυξη ή περιορισμός των εκπομπών. Διότι η πιθανότερη απάντησή τους θα είναι: ανάπτυξη. «Ακόμη και αν δεν συμφωνήσουμε για τη χρηματοδότηση τον Δεκέμβριο, μπορούμε να επιλύσουμε το ζήτημα στη συνέχεια». Οσον αφορά το ποσό που η Ενωση είναι διατεθειμένη να προσφέρει για τη μείωση των εκπομπών, η κ. Μάλμστρομ αρνείται να το αποκαλύψει. Σίγουρα η δέσμευση της Ε.Ε. να μειώσει τις εκπομπές της κατά 20% μέχρι το 2020 αποτελεί πολύ σημαντικό δείγμα της πολιτικής της βούλησης, όμως εξίσου σημαντικό δείγμα θα αποτελέσει και η χρηματοδότηση που θα προσφέρει. «Το μόνο σίγουρο είναι ότι το κόστος που θα πληρώσουμε αν δεν δράσουμε θα είναι πολύ μεγαλύτερο από τα χρήματα που θα δώσουμε για να μειώσουμε τις εκπομπές μας», λέει η κ. Μάλμστρομ.
Μήνυμα προς την Αγκυρα
Στο τέλος του χρόνου η Ενωση θα αξιολογήσει την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και στην περίπτωση που η γείτονα χώρα δεν έχει επεκτείνει την τελωνειακή σύνδεση και στην Κύπρο θα τεθεί(;) ζήτημα αναστολής των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. «Το μήνυμά μας προς την Αγκυρα είναι σαφές: πρέπει να υπογράψετε την τελωνειακή σύνδεση. Αν θα το κάνουν σύντομα, δεν μπορώ να το ξέρω, όμως το ελπίζω», λέει η Σουηδή υπουργός. «Στο Συμβούλιο Υπουργών εκφράζονται διαφορετικές απόψεις σχετικά με το θέμα», εξηγεί. «Μια ομάδα χωρών επιθυμεί να προβάλλει το θέμα περισσότερο, ενώ μια δεύτερη ομάδα επιθυμεί το θέμα να παραμείνει στο πλαίσιο της γενικότερης συζήτησης που έχουμε με την Τουρκία». Η Σουηδία επισημαίνει σε κάθε ευκαιρία στην Αγκυρα τα βήματα που πρέπει να κάνει προκειμένου να συνεχίσει την πορεία της προς την Ευρώπη, λέει η κ. Μάλμστρομ, ωστόσο φαίνεται ότι η Στοκχόλμη δεν πρόκειται να θέσει πιεστικό χρονοδιάγραμμα στην Αγκυρα. Παρόλο που η κ. Μάλμστρομ παραδέχεται ότι είναι παράλογο η Τουρκία, που επιθυμεί να γίνει μέλος της Ενωσης, να μην αναγνωρίζει την Κύπρο, που είναι μέλος της Ενωσης.
Οσον αφορά το μεταναστευτικό πρόβλημα η Σουηδή υπουργός λέει ότι «δεν θα σας αφήσουμε μόνους σας να το αντιμετωπίσετε». «Είναι ένα ευρωπαϊκό θέμα. Φιλοδοξούμε να αναπτύξουμε κοινή μεταναστευτική πολιτική και πολιτική για το άσυλο, βασισμένη σε κοινές ευθύνες και στις διεθνείς συνθήκες». Ωστόσο, στο ερώτημα αν είναι πιθανό, μεσοπρόθεσμα, τα κράτη-μέλη να υιοθετήσουν υποχρεωτικά το μέτρο της εσωτερικής ανακατανομής προσφύγων προκειμένου να ανακουφιστούν χώρες που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα μεγάλο πρόβλημα, η απάντησή της είναι αρνητική. «Πρόκειται για ένα εξαιρετικά αμφιλεγόμενο μέτρο σε ορισμένες χώρες», λέει η κ. Μάλμστρομ και μάλιστα το συνδέει με την άνοδο της ακροδεξιάς που καταγράφτηκε στις πρόσφατες ευρωπαϊκές εκλογές.
