Την ανάγκη αντιμετώπισης μείζονος εθνικού θέματος θα επικαλεστεί ο πρωθυπουργός κ. Κ. Καραμανλής, κατά την επίσκεψή του στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Καρ. Παπούλια, στην περίπτωση κατά την οποία αποφασίσει τελικά να παίξει το «χαρτί» των πρόωρων εκλογών.
Με εξαίρεση τις εκλογές της Βουλής ’85 – ’89, που κάλυψε πλήρως την συνταγματικώς προβλεπόμενη τετραετία και της Βουλής 2000 – 2004 που την έφθασε στο όριο μηνός, για όλες τις άλλες -σε μεγαλύτερο η μικρότερο απομείναντα χρονικό ορίζοντα- από όλους τους πολιτικούς ηγέτες έγινε επίκληση του άρθρου 41 παρ.2 του Συντάγματος οπότε «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαλύει τη Βουλή με πρόταση της κυβέρνησης που έχει λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, για ανανέωση της λαϊκής εντολής προκειμένου να αντιμετωπίσει εθνικό θέμα εξαιρετικής σημασίας». Το καλοκαίρι του 2007 ο κ. Κ. Καραμανλής επικαλέστηκε ως μείζον θέμα την κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2008, ενώ αυτή τη φορά λόγω της ρητής διάταξης του Συντάγματος ότι «αποκλείεται διάλυση της νέας Βουλής για το ίδιο θέμα», θα πρέπει να επικαλεστεί άλλο λόγο.
Σε τριάντα ημέρες
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν έχει το δικαίωμα να αρνηθεί, αν και υπήρχαν κάποια περιθώρια πριν από την αναθεώρηση του ’85-86. Τώρα πλέον πρέπει να αποδεχθεί το λόγο που θα προβληθεί, ειδάλλως θα δημιουργείτο άλλης έκτασης πολιτικό ζήτημα. Ο ανώτατος άρχοντας λοιπόν υπογράφει το διάταγμα διάλυσης της Βουλής, το οποίο προσυπογράφει και το απερχόμενο υπουργικό συμβούλιο και προκηρύσσει εκλογές μέσα σε τριάντα ημέρες και σύγκληση της νέας Βουλής μέσα σε άλλες τριάντα ημέρες από τις εκλογές (αρθ. 41 παρ.3 Σ). Το 30ήμερο είναι το απώτατο χρονικό όριο, γιατί σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο και τις πρόνοιες που λαμβάνει ο χρόνος μπορεί να συντμηθεί στις 21-22 ημέρες.
Το ενδεχόμενο της μη αυτοδυναμίας είναι το κύριο χαρακτηριστικό του εκλογικού νόμου Σκανδαλίδη (Ιαν.2004) που θα χρησιμοποιηθεί για τελευταία φορά. Οπως είναι γνωστό το όριο επίτευξης αυτοδυναμίας είναι -με το ενδεχόμενο πεντακομματικής Βουλής- το 41,5%, ποσοστό από το οποίο απείχαν κατά πολύ τα αποτελέσματα της χαλαρής, βεβαίως, ψήφου των ευρωεκλογών. Να σημειωθεί ότι στην τελευταία του δοκιμασία ο νόμος Σκανδαλίδη κλείνει και το θέμα των εκλογικών συνεργασιών που μπορεί να επιτευχθούν. Ως γνωστόν ο νόμος Παυλόπουλου (Ιαν. 2008) αφαιρεί τις συμμαχίες από το ευεργέτημα του μπόνους των πενήντα εδρών στο πρώτο κόμμα.
Το άρθρο 37
Αν λοιπόν δεν υπάρξει αυτοδυναμία ενεργοποιείται το άρθρο 37 του Συντάγματος και η διαδικασία των διερευνητικών εντολών που ζήσαμε το 1989 – 90. Αν λοιπόν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, δίδεται η εντολή σχηματισμού κυβερνήσεως στον αρχηγό του κόμματος με τη σχετική πλειοψηφία. Σε περίπτωση αδυναμίας η εντολή δίδεται διαδοχικά στους υπολοίπους αρχηγούς. Κάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες κι αν δεν τελεσφορήσει καμιά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους πολιτικούς αρχηγούς σε μία τελευταία προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης που θα απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Βουλής. Αλλως, ανατίθεται σε πρόεδρο κάποιου ανωτάτου δικαστηρίου ο σχηματισμός υπηρεσιακής κυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής για να διενεργήσει εκλογές σε τριάντα ημέρες.
Οι νέες εκλογές θα γίνουν στην περίπτωση αυτή με τον νέο νόμο, κατά τον οποίο απαιτείται πλειοψηφία 39,5% για αυτοδυναμία, λαμβανομένων πάντοτε υπόψη πόσα κόμματα θα μπουν στη Βουλή και τι ποσοστό απέσπασαν αυτά που έμειναν εκτός. Αν θεωρητικώς μείνει ένα κόμμα από τα πέντε εκτός, το ποσοστό πέφτει στο 39%. Αυτό έχει την αξία του, γιατί οι εκλογές αυτές θα γίνουν με λίστα με «μαγιά» τους εκλεγέντες την πρώτη φορά βουλευτές.