Η υπόθεση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στο νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα ξεκίνησε ως μια άσκηση τετραγωνισμού του κύκλου για ευφυείς τεχνοκράτες και εξελίσσεται σε ένα τουρνουά μπρα ντε φερ όπου αναμετριούνται θηριώδεις πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις. Και στις δύο περιπτώσεις οι συμμετέχοντες είναι οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, οι γερμανικές και γαλλικές τράπεζες και οι οίκοι αξιολόγησης. Η Ελλάδα και το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, με περιορισμένη διαπραγματευτική ισχύ -όση τους δίνει το γεγονός ότι συνιστούν συστημικό κίνδυνο για όλη την Ευρωζώνη- περιμένουν το αποτέλεσμα της αναμέτρησης, το οποίο ήδη έχει αρχίσει να συνοψίζεται σε δύο λέξεις: «επιλεκτική χρεοκοπία».
Αύριο, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης συναντώνται στις Βρυξέλλες. Σύμφωνα με πηγές που συμμετέχουν στη διαδικασία, μπροστά τους θα βρίσκεται μια επιστολή από το Institute of International Finance το οποίο ύστερα και από τη δεύτερη άκαρπη συνάντηση στη Ρώμη, την Πέμπτη, συνοψίζει τη θέση των μελών του (400 τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες απ’ όλον τον κόσμο) ως εξής:
1. Διατυπώνουν την ανησυχία τους για την έλλειψη προόδου στις συζητήσεις για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα και τους κινδύνους που εγκυμονεί η καθυστέρηση για όλη την Ευρωζώνη.
2. Επαναλαμβάνουν τη δέσμευσή τους να συμμετάσχουν στη χρηματοδότηση της Ελλάδας αλλά με δεδομένο ότι οι οίκοι αξιολόγησης φαίνεται πως θεωρούν οποιαδήποτε εμπλοκή του ιδιωτικού ως επιλεκτική χρεοκοπία (E.X.), θέτουν τρεις προϋποθέσεις:
-Να αναθεωρήσει το Eurogroup τις κόκκινες γραμμές που έχει θέσει σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή των ιδιωτών, δηλαδή η όποια λύση να μην οδηγεί σε Ε.Χ.
-Να ξεκαθαρίσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τι θα κάνει στην περίπτωση αυτή. Θα συνεχίσει να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο για την παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες;
-Στο νέο πρόγραμμα χρηματοδότησης να υπάρξει πρόβλεψη επαναγοράς ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά, ώστε να απομειωθεί ο όγκος του ελληνικού χρέους και να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητά του. Το IIF προτείνει ως πιθανές πηγές χρηματοδότησής του, μέρος των εσόδων από αποκρατικοποιήσεις, δάνειο από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ ή άλλα κρατικά κεφάλαια.
Στην επιστολή επίσης αναφέρονται οι προτάσεις που έχουν συζητηθεί:
1. Το γαλλικό σχέδιο με τις δύο εναλλακτικές (ανανέωση των ελληνικών ομολόγων που λήγουν την περίοδο 2011 – 2014 με 30ετή ή 5ετή ομόλογα) και τις παραλλαγές του ώστε να μειωθεί το επιτόκιο.
2. Η γερμανική πρόταση που προβλέπει ανταλλαγή άμεσα των ομολόγων λήξης έως το 2014 με νέα που θα λήγουν μια 5ετία αργότερα στην ονομαστική τους αξία και με το ίδιο επιτόκιο. Η Κομισιόν σε έκθεσή της προς το Eurogroup εκτιμούσε ότι η πρόταση αυτή συνιστά Ε.Χ. και ενέχει υψηλό κίνδυνο μετάδοσης και σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Επίσης εκτιμούσε ότι θα χρειάζονταν 15 – 20 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. Στη συνέχεια όμως όταν η Standard & Poor’s ανακοίνωσε ότι θεωρεί και τη γαλλική πρόταση ως επιλεκτική χρεοκοπία, την επανέφερε δυναμικά, υποστηριζόμενη δημοσίως και από την Ολλανδία. Σημειώνεται ότι η γερμανική πρόταση είναι επί της ουσίας η πρόταση Παπακωνσταντίνου στο «μυστικό» Eurogroup της 6ης Μαΐου στο Λουξεμβούργο, που προκάλεσε την έντονη αντίδραση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κ. Ζαν -Κλοντ Τρισέ, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας.
3. Ο γενικός διευθυντής του IIF κ. Τσαρλς Νταλάρα φέρεται να έχει υποβάλει και τη δική του πρόταση, την έκδοση ομολόγων Μπρέιντι, δηλαδή την αντικατάσταση υφιστάμενων ελληνικών ομολόγων στην τρέχουσα μειωμένη αξία τους, με άλλα εγγυημένα από την Ευρωζώνη.
Το ερώτημα είναι τι θα κάνει η ΕΚΤ. Την Πέμπτη, ο κ. Τρισέ δήλωσε την αντίθεσή του σε λύση που θα οδηγήσει σε επιλεκτική χρεοκοπία αλλά απέφυγε επιμελώς να πει ότι θα κόψει την παροχή ρευστότητας στις τράπεζες. Κάποιοι εκτιμούν ότι εάν η υποβάθμιση σε επιλεκτική χρεοκοπία είναι μικρής διάρκειας θα βρεθεί ένας εύσχημος τρόπος για να κάνει πίσω. Επιτρέποντας ίσως στην ΤτΕ να χορηγήσει αυτή ρευστότητα στις τράπεζες. Αλλωστε, όπως ενημέρωσε ο κ. Τρισέ τον κ. Βενιζέλο κατά την πρόσφατη συνάντησή τους, η ΤτΕ θα χορηγήσει πιθανόν τα 30 δισ. ευρώ του νέου πακέτου εγγυήσεων.
Οποια κι αν είναι η τελική απόφαση, θα ληφθεί πιθανότατα τον Σεπτέμβριο και διασφαλίζει σε όλους και ειδικά στην Ελλάδα, ένα καυτό και αγωνιώδες καλοκαίρι.