Ενα κομμάτι χαρτί που κοστίζει χρυσάφι διακινείται από χέρι σε χέρι, με τους μεσάζοντες να κερδίζουν υπέρογκα ποσά και το κράτος να μην μπορεί να εισπράξει ούτε το ελάχιστο, γιατί η συναλλαγή γίνεται κάτω από το τραπέζι. Αυτή είναι με δύο λόγια η πρακτική που ελάμβανε χώρα στην αγορά ταξί, επί δεκαετίες, υπό συνθήκες αδιαφάνειας, εκτοξεύοντας την άτυπη υπεραξία των αδειών στα ύψη, προς όφελος εκείνων που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο κατάφεραν να βρεθούν με πολλά τέτοια «χαρτιά» στα χέρια τους.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η αξία των αδειών -η οποία δεν υπήρξε ποτέ καταγεγραμμένη- άγγιζε σε εποχές… δόξας ακόμη και τις 250.000 ευρώ στην Αθήνα, ενώ σε τουριστικές περιοχές όπως είναι το Ηράκλειο Κρήτης, η Ρόδος, η Κέρκυρα και η Μύκονος μπορεί να ξεπερνούσε ακόμη και τις 350.000 ευρώ. Ομως, το χρηματιστήριο των αδειών επηρεάστηκε άμεσα από τη συζήτηση για την απελευθέρωση του επαγγέλματος και η άτυπη υπεραξία περιορίστηκε δραματικά, με τις τιμές ωστόσο να παραμένουν τσουχτερές. Μέχρι προ μηνός μεταβιβάζονταν άδειες στην Αθήνα έναντι 120.000 ευρώ, ενώ τα συμβολαιογραφικά ανέφεραν ποσά που δεν ξεπερνούσαν τα 1.500 ευρώ.
Δάνεια
Πού έβρισκε όμως κανείς αυτά τα υπέρογκα ποσά εάν ήθελε να αγοράσει μια άδεια, με δεδομένο ότι η συναλλαγή ήταν παράνομη; Οι εναλλακτικές που παρείχε η αγορά ήταν είτε η χορήγηση δανείου από κάποια τράπεζα είτε η χορήγηση δανείου από κάποια «μάντρα» – εταιρεία μεσολάβησης, όπως ονομάζονται. Σύμφωνα με μαρτυρίες ιδιοκτητών ταξί, οι τράπεζες που χορηγούσαν δάνεια με προσημείωση ακινήτου, χαρακτηρίζοντάς τα επισκευαστικά, γνώριζαν ότι τα χρήματα προορίζονταν για την αγορά άδειας ταξί. Σε περίπτωση που ο υποψήφιος αγοραστής δεν είχε στην κατοχή του ακίνητο και δεν μπορούσε να απευθυνθεί σε τράπεζα, η εναλλακτική ήταν τα κυκλώματα των λεγόμενων «μαντράδων». Εκτός από τη μεσολάβηση μεταξύ πωλητή και υποψήφιου αγοραστή, οι ιδιοκτήτες «μάντρας» παρείχαν «διευκολύνσεις» σε περίπτωση που κάποιος δεν μπορούσε να συγκεντρώσει το σύνολο του ποσού που απαιτούνταν για την αγορά. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι «διευκολύνσεις» δεν ξεπερνούσαν τις 20.000 – 30.000 ευρώ διότι μεγαλύτερα ποσά περιείχαν υψηλό ρίσκο.
Οι κινητοποιήσεις στις οποίες προχώρησαν οι ιδιοκτήτες ταξί, μετά την άκαρπη συνάντηση που είχαν με τον υπουργό Υποδομών Γ. Ραγκούση, έχουν πλήξει την πλειονότητα των παραγωγικών φορέων της χώρας. Ομως και οι εκπρόσωποι των αυτοκινητιστών υποστηρίζουν ότι οδηγούνται σε οικονομική εξόντωση. Ωστόσο, γεγονός αποτελεί από την άλλη ότι σοβαρό πλήγμα δέχεται από την απελευθέρωση το σύνολο του κυκλώματος διακίνησης του μαύρου χρήματος. Την ώρα που μεμονωμένοι αυτοκινητιστές που είχαν υποθηκεύσει ακίνητα ή είχαν πάρει δάνεια με τοκογλυφικούς όρους, μέσω εταιρειών διαμεσολάβησης, αναζητούν τρόπους για να αντεπεξέλθουν στα δάνεια που έλαβαν για μια άδεια που σήμερα δεν έχει καμία απολύτως αξία.
Αποπληρωμή
Η πλειονότητα των αυτοκινητιστών που είχαν αγοράσει άδειες πριν από χρόνια διατηρεί μια σχετική ψυχραιμία, έχοντας αποσβέσει το κεφάλαιο που επένδυσε. Εκείνοι, όμως, που δεν έχουν αποπληρώσει ακόμη τα δάνειά τους αισθάνονται ότι βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού, αφού ούτως ή άλλως η αγορά ταξί εμφανίζει πτώση της τάξης του 40% τον τελευταίο χρόνο. Το γεγονός από μόνο του επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τη θέση τους, καθώς από τη μια πλήρωσαν ακριβά την αγορά της άδειας, από την άλλη ο ημερήσιος τζίρος τους έπεσε κάθετα, οπότε θα δυσκολευτούν να αποπληρώσουν το δάνειο που πήραν, ενώ ζημιώνονται παράλληλα και από το γεγονός ότι η άδεια χάνει την αξία της.
Τις μεγαλύτερες -συγκαλυμμένες όμως- αντιδράσεις συναντά κανείς μεταξύ εκείνων που έχουν στην κατοχή τους πολλές άδειες και τις εκμεταλλεύονται μέσω ενοικίασης. Γιατί μπορεί ο νόμος αυτή τη στιγμή να επιτρέπει την κατοχή μέχρι δύο αδειών από ένα φυσικό πρόσωπο, όμως μέσω διαφόρων αλχημειών βρίσκεται τρόπος να καταχωρίζονται σε διαφορετικά πρόσωπα άδειες τις οποίες όμως διαχειρίζεται ένας…
Τέλος, και με αφορμή τις αιφνιδιαστικές πανελλαδικές «καταδρομικές πρωτοβουλίες» των οδηγών ταξί, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ιωάννης Τέντες ζήτησε την άμεση εφαρμογή του νόμου. Δηλαδή αφαίρεση πινακίδων και παραπομπή σε δίκη με τη διαδικασία του αυτοφώρου των οδηγών που παρακωλύουν τη συγκοινωνία, αποκλείουν αεροδρόμια, λιμάνια κ.λπ. Σχετικές δικογραφίες διαβιβάζονται ήδη από την αστυνομία για τα περαιτέρω.