Ηταν απλώς ένα αστείο: «Δεν θα περάσεις καλά στο Eurogroup της Δευτέρας!». Ο Πόουλ Τόμσεν πέταξε στον Ι. Στουρνάρα την ατάκα για να γελάσουν μαζί. Μόνο που ο ένας ξεκαρδίστηκε και ο άλλος ίσα που χαμογέλασε. Τι και αν οι δύο άνδρες γνωρίζονται από παλιά; Τότε, ο κ. Στουρνάρας δεν καθόταν στην ηλεκτρική καρέκλα του υπουργού Οικονομικών. Ούτε ο κ. Τόμσεν κρατούσε τον διακόπτη του τροϊκανικού ρεύματος στο χέρι.
Ισως να ήταν σ’ εκείνη τη συζήτηση που ο κ. Στουρνάρας το συνειδητοποίησε: η θέση του υπουργού Οικονομικών της Ελλάδας απ’ όταν ξεκίνησε η κρίση και μετά δεν είναι και η καλύτερη δουλειά του κόσμου. Ο Ευ. Βενιζέλος ακόμα θα πρέπει να βλέπει τις νύχτες τον εφιάλτη από τη Βαρσοβία, όταν στο Ecofin σφύριζαν στ’ αυτιά του τα «μας κοροϊδεύετε!» και «πού είναι οι στόχοι που βάλατε;». Ο Γ. Παπακωνσταντίνου ακόμα θα θυμάται τα ατελείωτα spread sheets, την ανατολή του ηλίου πίσω από την τζαμαρία του υπουργείου και τον Ολι Ρεν να τον ρωτάει: «Πώς λέτε στα ελληνικά «καλό κουράγιο»;». Ο Β. Ράπανος πρόλαβε και αποχώρησε πριν καν αναλάβει και ο Γ. Ζανιάς δεν φάνηκε να λυπάται όταν τον έπαυσαν από τα υπηρεσιακά του καθήκοντα. Λογικά, ο Ι. Στουρνάρας τις ώρες των αεροπορικών ταξιδιών του θα πρέπει ήδη να το ξανασκέφτεται. Κάποτε μπορεί να ήταν περιζήτητο το καινούργιο του γραφείο στο υπουργείο Οικονομικών, αλλά πλέον ισχύει το παλιό ρητό: «Πρόσεχε τι εύχεσαι»!
Φυσικά, ο υπουργός βρέθηκε σ’ αυτή τη θέση εντελώς απροετοίμαστος. Ενα μεσημέρι σήκωσε το κινητό με την ένδειξη «Σαμαράς – Σπίτι» στην οθόνη και αντί για το βιβλίο που παρουσίαζε στον «Ιανό», βρέθηκε ξαφνικά να παρουσιάζει την τραγωδία της ελληνικής οικονομίας σε ευρωπαϊκή τουρνέ. Παρά ταύτα, όσοι τον ήξεραν πριν αναλάβει τα νέα του καθήκοντα λένε πως ο Ι. Στουρνάρας πάνω απ’ όλα είναι ένας αισιόδοξος άνθρωπος. Αλλά πάλι, η αισιοδοξία μπορεί να είναι απλώς η άλλη όψη της αυτοπεποίθησης. Η πίστη, δηλαδή, πως εσύ θα κάνεις τα πράγματα να πάνε καλά, ακόμη κι αν έχεις τον Δ. Στρατούλη να σε απειλεί πως «όποιοι βάλουν την υπογραφή τους για να ξεπουληθεί δημόσια περιουσία θα πάνε φυλακή». Ή ακόμα κι αν βλέπεις στην οθόνη του CNBC την Κριστίν Λαγκάρντ μαυρισμένη και καλοκαιρινή να δηλώνει πως «εγώ δεν έχω καμία διάθεση για διαπραγμάτευση ούτε για επαναδιαπραγμάτευση».
Το μόνο πρόβλημα είναι πως η αισιοδοξία που είθισται να διέπει τους υπουργούς Οικονομικών δεν εγγυάται την αίσια κατάληξη – ούτε τη δική τους ούτε και της χώρας. Ο Γ. Παπακωνσταντίνου, θέλοντας και μη κυκλοφορεί ακόμη με σωματοφύλακες, κατάλοιπο της εποχής που τον ρωτούσαν «τι σας λείπει περισσότερο;» κι εκείνος απαντούσε «μια μέρα που να μην έχω τίποτα να κάνω». Τώρα που η μέρα χωρίς υποχρεώσεις επαναλαμβάνεται μονότονα σαν εκείνη της Μαρμότας, ο πρώην υπουργός έχει βαλθεί να γράψει βιβλίο τις εμπειρίες του από την Ευρώπη.
Αλησμόνητη εποχή
Οσο για τον Ευ. Βενιζέλο… εκείνος σχολίασε με ύφος πικρό τις επιδόσεις του Ι. Στουρνάρα: «Αν συνεχίσουμε έτσι, μη θέτοντας το ζήτημα της επιμήκυνσης, θα τιναχθούν όλα στον αέρα». Αλλά καθώς ο σουρεαλισμός (όπως και ο διάβολος!) κρύβεται στις λεπτομέρειες, αξίζει να σημειωθεί πως η συμφωνία που αν δεν την αλλάξουμε «θα τιναχθούν όλα στον αέρα» έχει στην ούγια την υπογραφή «Ευάγγελος Βενιζέλος». Είναι από εκείνη την αλησμόνητη εποχή που ο σημερινός αρχηγός του ΠΑΣΟΚ διαλαλούσε πως «το να είμαι υπουργός Οικονομικών το θεωρώ ό,τι σημαντικότερο μπορεί να κάνει κάποιος για την πατρίδα του»!
Η περίπτωσή του αποδεικνύει πως ούτε οι πατριωτικές κορώνες ούτε τα λοιπά σχήματα λόγου βοηθούν τον υπουργό να μακροημερεύσει στο κτίριο της οδού Νίκης. Και αν ο Ι. Στουρνάρας, ως νέος στο πόστο, δικαιούται να λέει «βλέπω φως στο βάθος του τούνελ, αλλά το τούνελ είναι μακρύ», θα θυμάστε τι συνέβη με τον κ. Παπακωνσταντίνου που έβλεπε «το πιστόλι γεμάτο πάνω στο τραπέζι». Η τρύπα στην ελληνική οικονομία που καπνίζει ακόμα αποδεικνύει πόσο ταιριάζει στους υπουργούς Οικονομικών το συμπέρασμα από τον νόμο του Μέρφι: «Ο,τι μπορεί να πάει στραβά θα πάει στραβά». Υπ’ αυτήν την έννοια, το μακρινό φως που βλέπει στο βάθος ο νέος υπουργός δεν είναι απαραιτήτως το τέρμα του τούνελ. Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι το τρένο, που πλησιάζει απειλητικά.