Σε δύο άξονες στηρίζεται το σχέδιο της κυβέρνησης για το νέο μοντέλο της εργασιακής εφεδρείας, όρος που «βαφτίζεται» διαθεσιμότητα μετά την υψηλών τόνων διαφοροποίηση του προέδρου της ΔΗΜΑΡ Φώτη Κουβέλη.
Ο πρώτος πυλώνας περιλαμβάνει τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις -πρόταση της ΔΗΜΑΡ που εντάχθηκε στον κυβερνητικό σχεδιασμό για να καμφθούν οι αντιρρήσεις της- με τη θέσπιση αντικινήτρων, ώστε να μην παραμείνουν στην υπηρεσία όσοι υπάλληλοι βρίσκονται μια τριετία πριν από τη συνταξιοδότησή τους.
Ο δεύτερος πυλώνας βασίζεται στην αξιολόγηση δομών και προσωπικού που αποτελεί σημείο-κλειδί για να μην εφαρμοστεί το μέτρο της εφεδρείας οριζόντια, όπως έγινε την περασμένη χρονιά. Η βαθμολογία με αρνητικό πρόσημο κατά την αξιολόγηση όλου του προσωπικού, διαδικασία που θα ξεκινήσει στα τέλη του 2012, θα οδηγήσει στην πόρτα εξόδου τους υπαλλήλους που θα κριθούν ανεπαρκείς.
Στο πλαίσιο αυτό, θα μπουν στον μεγεθυντικό φακό του ΑΣΕΠ τα προσόντα των υπαλλήλων, όπως το εκπαιδευτικό τους επίπεδο, η γνώση ξένων γλωσσών, η εμπειρία κ.ά., ενώ σχεδιάζεται να υποβληθούν σε τεστ γνώσεων και αντίληψης, ηλεκτρονικής μορφής, με ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών, οι υπάλληλοι πανεπιστημιακής και τεχνολογικής εκπαίδευσης. Για τους υπαλλήλους χαμηλών προσόντων Δ.Ε. και Υ.Ε., θα ληφθούν κατά βάση υπόψη τα χρόνια προϋπηρεσίας, η εν γένει συμπεριφορά τους στην υπηρεσία, καθώς και ορισμένα κοινωνικά κριτήρια (οικογενειακή κατάσταση, ύπαρξη τέκνων κ.ά.). Κατόπιν θα γίνει η επιλογή του πλεονάζοντος προσωπικού που θα τεθεί σε διαθεσιμότητα, αφού έχει συνυπολογιστεί η βαθμολογία κατά την αξιολόγηση αλλά και τα δεδομένα που προκύπτουν από τον προσωπικό φάκελο του κάθε υπαλλήλου. Η αξιολόγηση θα φέρει μετακινήσεις εκείνων των υπαλλήλων που θα πάρουν υψηλότερη βαθμολογία, σε άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου, στις οποίες εργαζόμενοι ίδιων καθηκόντων και ειδικοτήτων έχουν λάβει χαμηλότερο βαθμό στο τεστ. Οι υπάλληλοι με τη χαμηλότερη βαθμολογία θα βρεθούν εκτός Δημοσίου. Στόχος είναι να τεθεί σε εφεδρεία το 6%-7% των ενεργών υπαλλήλων που αντιστοιχούν σε περίπου 35.000-40.000 εργαζομένους.
Οι 250 φορείς
Από τους πρώτους που θα λάβουν «φύλλο πορείας» θα είναι περίπου 3.000 υπάλληλοι, οι οποίοι έχουν υποπέσει σε σοβαρά πειθαρχικά παραπτώματα. Με βάση τα σενάρια που κυκλοφορούν, μεγάλη δεξαμενή, από την οποία θα αντληθεί ένας σημαντικός αριθμός υπαλλήλων που θα απομακρυνθούν, κατόπιν αξιολόγησης είναι όσοι υπηρετούν στους 250 φορείς οι οποίοι είτε θα συγχωνευθούν είτε θα καταργηθούν. Ηδη, το πρώτο κύμα 21 φορέων που θα συγχωνευθούν έχει ανακοινωθεί και αναμένεται μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου να εκδοθούν οι σχετικές κανονιστικές ρυθμίσεις. Το μοντέλο της διαθεσιμότητας, κατά πληροφορίες θα πρωτο-εφαρμοστεί σε περίπου 5.000 εργαζόμενους, οι οποίοι απασχολούνται στους οργανισμούς αυτούς, ώστε στη συνέχεια να επεκταθεί και στους άλλους 250, για τους οποίους η διαδικασία αξιολόγησης και επιλογής θα ολοκληρωθεί έως τα τέλη Αυγούστου και εντός των επόμενων μηνών θα προχωρήσει και σε αυτούς η κατάργηση ή συγχώνευση
Σε ό,τι αφορά τους εργαζόμενους που βρίσκονται ένα βήμα πριν από τη συνταξιοδότηση θα αντιμετωπίσουν το δίλημμα της πρόωρης αποχώρησης με μειωμένες αποδοχές για ένα διάστημα (πιθανότερη εκδοχή ένα χρόνο με το 75% του μισθού τους) ή της παραμονής τους στην υπηρεσία με αβέβαιο όμως το καθεστώς υπό το οποίο θα συνταξιοδοτηθούν όταν συμπληρώσουν τα απαιτούμενα χρόνια. Ολες οι ευνοϊκές ρυθμίσεις θα καταργηθούν.
Πάντως, οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις δεν θα συμπεριλάβουν τους 15.000 υπαλλήλους που πρέπει να απομακρυνθούν βάσει της μνημονιακής δέσμευσης, ώς το τέλος του χρόνου, καθώς για φέτος τουλάχιστον οι προγραμματισμένες αυτές αποχωρήσεις θα υπερκαλυφθούν από τη «φυσική ροή» συνταξιοδοτήσεων. Πρόβλημα υπάρχει για την επίτευξη του στόχου της αποχώρησης 150.000 εργαζομένων την τριετία 2013-2015. Με τα σημερινά δεδομένα του ρυθμού συνταξιοδοτήσεων και προσλήψεων υπάρχει ένα «κενό» 35.000 για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός.