Καθώς συνολικά 210 άτομα, σύμφωνα με τους συνηγόρους τους, κατηγορούνται ή φέρονται ύποπτοι, όπως συνάγεται από τις συνολικά δώδεκα δικογραφίες για τα γεγονότα στις Σκουριές Χαλκιδικής, αργά αλλά σταθερά, οι κρατικοί θεσμοί αποσύρονται από το επίκεντρο της σύγκρουσης, την Ιερισσό, ενώ οι δικογραφίες «βαίνουν» προς την κύρια ανάκριση και το ακροατήριο. Ταυτόχρονα, όμως, τα κόμματα της κυβερνητικής πλειοψηφίας και της αντιπολίτευσης ετοιμάζονται για ένα νέο γύρο εντονότατης αντιπαράθεσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι τρεις από τις δώδεκα δικογραφίες αφορούν τη νυχτερινή επιδρομή στις Σκουριές, τον Φεβρουάριο του 2013, τις συγκρούσεις με την αστυνομία που οδήγησαν στον τραυματισμό αστυνομικού με πυροβόλο όπλο τον Μάιο του ίδιου χρόνου και τα εκτεταμένα επεισόδια τον Σεπτέμβριο του 2012.
Οι εισαγγελικές και αστυνομικές αρχές και στις τρεις περιπτώσεις θεωρούν ότι κατηγορούμενοι ή ύποπτοι προχώρησαν στη συγκρότηση εγκληματικής οργάνωσης, σύμφωνα με το «άρθρο 187», τελώντας κακουργήματα και πλημμελήματα. Οι νομικοί παραστάτες μιλούν για «ποινικοποίηση κοινωνικής αντίστασης», προσάπτοντας στις διωκτικές αρχές «αντιδικονομικές πρακτικές».
Τρία άτομα «ταυτίζονται», τόσο στη δικογραφία για τη νυχτερινή επιχείρηση στις Σκουριές όσο και στις συγκρούσεις στη θέση «Λάκκος Καρατζά». Οι τρεις, όμως, φερόμενοι ως ηγέτες του κινήματος ενάντια στην εξόρυξη χρυσού, ο Α.Π., η Μ.Κ. και ο Λ.Τ., δεν επιβαρύνονται για τη γνωστή καταδρομική επιχείρηση στο «open pit» των Σκουριών. Ο πρώτος από αυτούς, σύμφωνα με τη δικογραφία περί τα γεγονότα στη θέση «Λάκκος Καρατζά», που συντάχθηκε μετά τον τραυματισμό αστυνομικού και με πρωτοβουλία του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Ν. Δένδια, θεωρείται επικεφαλής της οργάνωσης, κατά το «άρθρο 187». Ο συγκεκριμένος θεωρείται από τις διωκτικές αρχές «ηγέτης», με βάση το γεγονός ότι αποτελεί σημείο αναφοράς για άλλους, εμφανίζεται σε αρκετές εκδηλώσεις –μέχρι του σημείου η μη εμφάνισή του να θεωρείται «είδηση»–, ενώ έχει τη δυνατότητα να αναλύει «επιχειρησιακά την τοπογραφία και τα δεδομένα της περιοχής» και «διαθέτει ιδιαίτερες ικανότητες να προπαγανδίζει τις θέσεις της εγκληματικής οργάνωσης», σύμφωνα με την Εισαγγελία.
Υπάρχει όμως και ο αντίλογος από αυτούς που υποστηρίζουν ότι ο Α.Π. δέν είναι τόσο δημοφιλής στην περιοχή, αφού μάλιστα δεν εξελέγη δημοτικός σύμβουλος στις εκλογές, και ότι απλώς αποτελεί ένα από τα πολλά σημεία αναφοράς ενός δικτύου με αρκετούς επικεφαλής και ακόμη περισσότερες τάσεις. «Οποιος δηλώνει αντίθετος στη μεταλλευτική δραστηριότητα αυτομάτως θεωρείται ύποπτος», λέει στην «Κ» νομικός παραστάτης των κατηγουμένων με εικόνα επί του συνόλου των δικογραφιών.
Ενας πάντως από τους «κοινούς» υπόπτους συμμετοχής σε δύο από τις τρεις ενέργειες, με το παρατσούκλι «Κουφοντίνας», που έχει… διακριθεί στο παρελθόν για συμμετοχή σε βίαια επεισόδια, παραμένει σε καθεστώς προσωρινής κράτησης, καθώς οι αρχές δεν δέχθηκαν το άλλοθί του ότι το βράδυ της καταδρομικής επιχείρησης στις Σκουριές βρισκόταν με τη φίλη του.
Στον αντίποδα, βρίσκονται τα θύματα της βίας που ασκείται στην Ιερισσό εναντίον των «αντιφρονούντων». Οι σύμβουλοι της πλειοψηφίας στον Δήμο Αριστοτέλη, από την Ιερισσό, έχουν παραιτηθεί διότι δεν αντέχουν την πίεση των συμπολιτών τους που εκδηλώνεται ανοικτά από το γεγονός ότι οι «υπέρ» και οι «κατά» της επένδυσης δεν είναι σε θέση να επισκεφθούν καν τα ίδια καταστήματα. Επίσης, η επικεφαλής του τοπικού συμβουλίου έχει δει το μαγαζί της να καίγεται, αφού πρώτα κάποιοι έσπασαν τη βιτρίνα της. «Πολλοί φοβούνται εδώ, από τον γείτονα, τον αδελφό ή τον φίλο, η αστυνομία έχει αποχωρήσει και είναι στον Πολύγυρο και κάποιοι συζητούν μήπως θα ήταν καλύτερα να χωρισθεί η Ιερισσός από τα άλλα χωριά που αποτελούν τον δήμο για να γίνει κανονικό γαλατικό χωριό…», σχολιάζει με σαρκασμό εκπαιδευτικός, διατηρώντας την ανωνυμία του.
Οι δικηγόροι των εμπλεκομένων, οι οποίοι στη συντριπτική πλειοψηφία τους κατάγονται από την Ιερισσό, «χρεώνουν» και στις αρχές αυτήν την εξέλιξη, καθώς αυτές θεώρησαν «στοιχείο» της εγκληματικής οργάνωσης τη συγκέντρωση δικηγόρων υπεράσπισης με πελάτες τους σε κεντρικό καφενείο προκειμένου να ενημερωθούν οι δεύτεροι για το δικαίωμά τους ή μη να αρνηθούν να δώσουν γενετικό υλικό στην αστυνομία.
Η αξιολόγηση από τις παρακολουθήσεις
Οι παρακολουθήσεις κινητών τηλεφώνων άρχισαν μετά τις συμπλοκές στη θέση «Λάκκος Καρατζά», στις 12 Μαΐου του 2013. Από τη δικογραφία για την καταδρομική επιχείρηση στις Σκουριές, πάντως, διαφαίνεται ότι έγινε προσπάθεια καθορισμού της θέσης των κεραιών και έτσι π.χ. οι διωκτικές αρχές καταλήγουν στο συμπέρασμα της μη συμμετοχής στην επιχείρηση μιας ακτιβίστριας του κινήματος ενάντια στη μεταλλευτική δραστηριότητα, κατοίκου Ουρανούπολης. Καθώς οι παρακολουθήσεις έγιναν μετά το περιστατικό, την αιτιότητα των συνθηκών που οδήγησαν σε αυτό θα πρέπει να δείξουν τα συμπεράσματα, λέει ανώτερη εισαγγελική πηγή της Θεσσαλονίκης, καθώς «ναι μεν είναι επαγωγικά, αλλά στο στάδιο αυτό επαρκούν οι ενδείξεις ενοχής». Το ερώτημα είναι αν σε επόμενα στάδια θα υπάρξει «μεγαλύτερη πυκνότητα του αποδεικτικού υλικού σε σχέση με τη δομή μιας οργάνωσης που οδηγεί, εξαιτίας ακριβώς αυτής της δομής της, στην τέλεση κακουργημάτων…».Το σημείο αυτό επισημαίνουν και οι συνήγοροι των κατηγορουμένων, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι το «να ματαιώσεις ή να αναστείλεις την εξόρυξη δεν αρκεί, πρέπει να καταδειχθεί ότι το κάνεις με τη χρήση παράνομης βίας…». Στο ερώτημα της «Κ» αν η άσκηση βίας που μπορεί να αποδέχεται μια πλειοψηφία μπορεί να γίνεται αποδεκτή αν και παράνομη, οι απαντήσεις συνήθως στρέφονται στο νόμιμο των μέσων που χρησιμοποιούν εταιρεία και πολιτεία. Και στο σημείο αυτό, το ζήτημα παύει να είναι αμιγώς νομικό.