Μπορεί να επιτρέπεται σε μέλη μιας ομάδας που χαρακτηρίζεται «εγκληματική οργάνωση» να λάβει μέρος σε εκλογές; Και, επιπλέον, είναι λογικό να διεκδικεί π.χ τη δημαρχία της Αθήνας κάποιος που διώκεται για κακούργημα; Τα δύο αυτά ερωτήματα που αφορούν, βέβαια, την «τύχη» της Χρυσής Αυγής απασχολούν τις τελευταίες ημέρες πολιτικούς και συνταγματολόγους. Γεγονός εξηγήσιμο, καθώς το ενδεχόμενο να τεθεί εκτός νόμου ένα κοινοβουλευτικό κόμμα ή να απαγορευθεί σε βουλευτές του να διεκδικήσουν την ψήφο, δεν έχει προηγούμενο στη μεταπολεμική ιστορία.
Η συζήτηση έχει ανοίξει, διότι είναι αν μη τι άλλο παράδοξο η Δημοκρατία να επιδεικνύει τόσο μεγάλη ανοχή όχι μόνον στους αρνητές της, αλλά ακόμη και σε άτομα που το ίδιο το δικαιικό της σύστημα διώκει για κακουργήματα. Αυτό άλλωστε είναι και το σκεπτικό όσων συνταγματολόγων επισημαίνουν ότι η κυβέρνηση θα όφειλε να κινηθεί σε δύο κατευθύνσεις. Πρώτον, να επαναφέρει ένα νόμο που ίσχυε έως το 2002 και επέτρεπε στον Αρειο Πάγο να αποκλείσει ένα κόμμα από τις εκλογές. Οπως εξήγησε ο συνταγματολόγος κ. Γ.Σωτηρέλης, η πολιτεία θα μπορούσε να εξειδικεύσει με νόμο το άρθρο 29 του Συντάγματος (προϋποθέτει τον σεβασμό των κομμάτων στη λειτουργία του πολιτεύματος), προβλέποντας επιπλέον ότι κάθε υποψήφιος σχηματισμός δεσμεύεται ότι δεν αποβλέπει στη βίαιη κατάλυση του πολιτεύματος ή και ότι δεν μπορεί, π.χ., να διεκδικήσει την ψήφο αν η ηγεσία του ή και οι υποψήφιοί του κατηγορούνται για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση. Δεύτερον, υπενθύμισε τον Καλλικρατικό νόμο 3852/2010, που αναφέρει ρητά ότι περιφερειάρχες, δήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοι κ.ά. «εκπίπτουν αυτοδικαίως από το αξίωμά τους αν διώκονται για κακουργήματα», υπονοώντας έτσι ότι θα μπορούσε ακόμη και να απαγορευθεί στον κ. Κασιδιάρη να είναι υποψήφιος, αφ’ ης στιγμής θα τεθεί αυτομάτως σε αργία ακόμη και αν εκλεγεί στην αντιπολίτευση.
Ολα τούτα, ωστόσο, επισημαίνεται ότι αμφισβητούνται εντονότατα από άλλους συνταγματολόγους. Ο κ. Στ. Τσακυράκης, για παράδειγμα, τα θεωρεί νομικές ακροβασίες που καταδεικνύουν την αδυναμία της πολιτείας να αντιμετωπίσει το ναζιστικό μόρφωμα. Ενδεικτικά επισήμανε ότι ακόμη και αν με νόμο ο Αρειος Πάγος μπορούσε να απαγορεύσει στον κ. Μιχαλολιάκο να διεκδικήσει την ψήφο με τη Χρυσή Αυγή, θα όφειλε, π.χ., να επιτρέψει στην κόρη του να τον αντικαταστήσει με μη διωκόμενους συντρόφους της ακόμη και αν άλλαζε το όνομα του κόμματος σε… Χρυσή Εκδίκηση. Ανάλογες επιφυλάξεις διετύπωσε και ο κ. Ν. Αλιβιζάτος, ο οποίος υπενθύμισε ότι το δικαίωμα του εκλέγεσθαι αφαιρείται συνταγματικά μόνο σε περίπτωση αμετάκλητης καταδικαστικής απόφασης. Υπονόησε έτσι ότι ακόμη και αν ο κ. Κασιδιάρης περιέλθει σε υποχρεωτική αργία μετά τις εκλογές λόγω του Καλλικρατικού νόμου, ουδείς μπορεί να του απαγορεύσει να θέσει υποψηφιότητα.
Με απλά λόγια, η άποψη που εκφράζουν οι εν λόγω συνταγματολόγοι, και μάλλον είναι και η κρατούσα στις τάξεις τους, στέλνει στην πολιτεία το εξής ευθύ μήνυμα: Αντιμετωπίστε πολιτικά τη Χρυσή Αυγή και όχι με νομικά τερτίπια, διότι αυτά θα σας επιστρέψουν πιθανώς μπούμερανγκ…