Πρόσφατα ο Ελληνισμός έχασε έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του στην Αμερική, τον Πολ Σαρμπάνη. Ο εμβληματικός γερουσιαστής δεν άφησε στην ιστορία της ομογένειας, αλλά και της αμερικανικής πολιτικής, μόνο την τεράστια προσφορά του. Αφησε και έναν γιο ο οποίος, μετά την απόσυρση του πατέρα του από την ενεργό πολιτική, διεκδίκησε και πέτυχε την εκλογή του στη Βουλή των Αντιπροσώπων, όπου και βρίσκεται τα τελευταία 14 χρόνια –επανεξελέγη στις πρόσφατες εκλογές με σχεδόν 70% των ψήφων– και αποτελεί σήμερα μια σοβαρή παρουσία του Ελληνισμού στην Ουάσιγκτον.
Λίγες ημέρες πριν χάσει τον πατέρα του, ο Τζον Σαρμπάνης παραχώρησε συνέντευξη στην «Κ», στην οποία αναφέρθηκε στη νίκη του Τζο Μπάιντεν, στις θέσεις του στα ελληνικού ενδιαφέροντος ζητήματα –μεταξύ αυτών και την αντίθεσή του στην επιθετικότητα της Τουρκίας στην Ανατ. Μεσόγειο–, στις προσδοκίες που έχει η ελληνοαμερικανική κοινότητα από τον νέο πρόεδρο, αλλά και στην προσωπική υπερηφάνεια που νιώθει ο ίδιος για τις ελληνικές ρίζες του.
Είναι αλήθεια ότι η «φανέλα» του Πολ Σαρμπάνη είναι πραγματικά πολύ βαριά. Με σημαντική συνεισφορά στο εμπάργκο όπλων κατά της Τουρκίας τη δεκαετία του ’70, συνομιλητής και στην πράξη αποτελεσματικός σύμβουλος πολλών πρωθυπουργών της Ελλάδας επί τριάντα χρόνια, έχαιρε μεγάλου σεβασμού από προέδρους και ηγετικά στελέχη και των δύο κομμάτων στο Κογκρέσο, οι οποίοι άκουγαν με προσοχή και συχνά υιοθετούσαν τις απόψεις του. Υπό αυτό το πρίσμα, έδρασε ως χρήσιμη «γέφυρα» ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και στην Αθήνα και τη Λευκωσία, τις οποίες συχνά «προστάτευσε» από να κάνουν εσφαλμένες κινήσεις.
Κατά τη μακρά θητεία του στη Γερουσία, είχε αναπτύξει στενή προσωπική φιλία και με τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος βρισκόταν στη Γερουσία την ίδια περίοδο. Σε σημαντικό βαθμό η ενημέρωση του επόμενου ηγέτη της υπερδύναμης για τα θέματα που απασχολούν την Ελλάδα και την Κύπρο διαμορφώθηκε από τις συζητήσεις του με τον Πολ Σαρμπάνη.
Ο Σαρμπάνης διετέλεσε πρόεδρος της Επιτροπής Τραπεζικών Υποθέσεων της Γερουσίας, ενώ ήταν και μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, στο πλαίσιο της οποίας έκανε τις πιο ουσιαστικές παρεμβάσεις υπέρ του Ελληνισμού σε νομοθετικό επίπεδο.
Μαζί με τον αναπληρωτή ηγέτη των Δημοκρατικών στη Βουλή Τζον Μπραδήμα και τον πρώην κυβερνήτη της Μασαχουσέτης και προεδρικό υποψήφιο Μάικ Δουκάκη, ήταν οι μεγαλύτερες πολιτικές προσωπικότητες του Ελληνισμού της Αμερικής.
Η ομογένεια, όπως και η Αθήνα και η Λευκωσία, θρηνεί την απώλειά του. Ταυτόχρονα, προσβλέπουν στον 58χρονο γιο του, Τζον Σαρμπάνη, να συνεχίσει την αξιόλογη πορεία του στη Βουλή των Αντιπροσώπων, όπου αποτελεί μια σοβαρή φωνή με τον δικό του διακριτό ρόλο, για την προβολή των ανησυχιών του Ελληνισμού.
– Τι απαντάτε σε όσους αμφισβητούν τη νίκη Μπάιντεν;
– Ο εκλεγμένος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και η εκλεγμένη αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις είναι οι σαφείς νικητές αυτών των εκλογών, κερδίζοντας περισσότερες ψήφους από οποιοδήποτε δίδυμο που διεκδίκησε την προεδρία και αντιπροεδρία στην ιστορία της Αμερικής.
Το αποτέλεσμα των εκλογών δείχνει ότι οι Αμερικανοί κατανοούν ότι αυτό που διακυβεύεται είναι η ίδια η δημοκρατία μας. Εκλέγοντας τον Τζο Μπάιντεν και την Κάμαλα Χάρις, οι Αμερικανοί ψήφισαν να διαφυλάξουν τη δημοκρατία μας και να την τραβήξουν μακριά από το χείλος του γκρεμού. Ψήφισαν για να αποκαταστήσουν την αξιοπρέπεια και το ήθος στη διακυβέρνηση της χώρας μας. Εδωσαν την ψήφο τους σε ηγέτες που θα εργασθούν για να μας ενώνουν και όχι να μας διχάζουν. Και κάτι πολύ σημαντικό, ψήφισαν ηγέτες που μπορούν να νιώσουν τον πόνο που βιώνουν τόσο πολλοί άνθρωποι τώρα, καθώς συνεχίζουμε να καταπολεμούμε την COVID-19 και να ανακάμπτουμε από αυτήν την καταστροφική πανδημία. Ο Τζο Μπάιντεν και η Κάμαλα Χάρις έχουν δεσμευθεί να επουλώσουν τις πληγές που έχει η χώρα μας, γεφυρώνοντας το χάσμα και φέρνοντας τους ανθρώπους κοντά τον έναν στον άλλο, καθώς εργαζόμαστε για να περάσουμε στην επόμενη μέρα, ύστερα από αυτή την κρίση.
– Τι μπορούμε να περιμένουμε από τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο στα θέματα που μας απασχολούν;
– Oσον αφορά την ελληνοαμερικανική κοινότητά μας, είμαι απίστευτα αισιόδοξος για τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο Μπάιντεν. Γνωρίζει πόσο σημαντική είναι η Ελλάδα και η Κύπρος για τις ΗΠΑ. Εδώ και χρόνια, είναι ένας ισχυρός και ξεκάθαρος σύμμαχος σε μια σειρά σημαντικών θεμάτων, από την προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου μέχρι τις προσπάθειες περιορισμού της επιθετικότητας της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, την προώθηση της δικαιοσύνης στην Κύπρο, αλλά και την ενίσχυση της σχέσης της Αμερικής με την Ελλάδα και τη στήριξη της τελευταίας για να προχωρήσει με την οικονομική της ανάκαμψη. Oλες αυτές είναι σημαντικές προτεραιότητες για την κοινότητά μας και θα είναι και για την προεδρία Μπάιντεν. Και θα συνεργαστούμε όσο περισσότερο μπορούμε με τον νέο πρόεδρο για να προσπαθήσουμε να προωθήσουμε αυτή την ατζέντα.
– Πώς βλέπει η ελληνοαμερικανική κοινότητα τον Τζο Μπάιντεν;
– Η ελληνοαμερικανική κοινότητα –η οποία περιλαμβάνει πολλούς ανθρώπους που ψήφισαν τον Μπάιντεν και την Κάμαλα Χάρις– είναι περήφανοι πατριώτες. Εχουμε ειδική ευθύνη να προστατεύσουμε και να διατηρήσουμε τη δημοκρατία μας και να διασφαλίσουμε τις ευκαιρίες για όλους τους Αμερικανούς. Οι οικογένειές μας έχουν ωφεληθεί πάρα πολύ από τη μετανάστευση σε αυτή τη χώρα εκμεταλλευόμενες τις μεγάλες ευκαιρίες που μας προσέφερε. Είναι δική μας ευθύνη να μεταδώσουμε αυτήν την κληρονομιά στις μελλοντικές γενιές μεταναστών. Η κοινότητά μας έχει ρόλο να παίξει συνεργαζόμενη με την κυβέρνηση Μπάιντεν, για να βοηθήσει στην αποκατάσταση ορισμένων από αυτές τις σημαντικές αξίες και αρχές που εκτιμούμε ως Αμερικανοί.
– Προσωπικά, πώς αισθάνεστε για τις ελληνικές ρίζες σας;
– Ως Ελληνοαμερικανός, είμαι ιδιαιτέρως υπερήφανος για τις δημοκρατικές παραδόσεις που προέρχονται από τους αρχαίους Ελληνες. Είναι ένας από τους λόγους που εμπνέομαι τόσο πολύ από την εκπληκτική δημοκρατική προσέλευση, που έδωσε μια ιστορική νίκη στον Τζο Μπάιντεν. Γνωρίζω ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν θα αποκαταστήσει το όραμα της Αμερικής ως χώρας ελευθερίας και ευκαιρίας. Οταν ο παππούς και η γιαγιά μου έφυγαν από την Ελλάδα για να μεταναστεύσουν στην Αμερική, περισσότερο από έναν αιώνα πριν, έφεραν μαζί τους μια πίστη στις δημοκρατικές αξίες, που τους έκανε να εργαστούν σκληρά και να πετύχουν. Ο Τζο Μπάιντεν ενσωματώνει την ίδια πίστη και θα βοηθήσει να στηριχθούν και να πετύχουν όλοι εκείνοι που φιλοδοξούν να κάνουν το αμερικανικό όνειρο πραγματικότητα.
«Ο πατέρας μου»
Πριν λίγες ημέρες ο Τζον Σαρμπάνης μίλησε σε ειδική συνεδρίαση της Βουλής των Αντιπροσώπων στη μνήμη του πατέρα του.
Ακολουθούν μερικά χαρακτηριστικά σημεία της συναισθηματικά φορτισμένης ομιλίας του:
«Έζησε μια πλήρη ζωή. Έκανε τη διαφορά στις ζωές των άλλων, κάτι που ήθελε πάντα να κάνει… Είχε μια εγγενή ακεραιότητα και προσπαθούσε πάντα να ανταποκριθεί στις προσδοκίες εκείνων που τον εμπιστεύτηκαν.
Στην πολιτική εισήλθε λόγω της πεποίθησής του ότι κάθε άτομο έχει αξιοπρέπεια και τη δυνατότητα να πετύχει εάν του δοθούν ίσες ευκαιρίες. Και ήταν αποφασισμένος να διασφαλίσει ότι άλλοι θα είχαν τις ίδιες ευκαιρίες που είχε και αυτός…
Πίστευε ότι αν μοιράζεσαι την επιτυχία, εάν δεν επιμένεις να την πιστωθείς μόνο εσύ, μπορείς να κάνεις πολλά περισσότερα. Και έτσι κινήθηκε όλη του τη ζωή…
Θυμάμαι μια φορά, ήρθα σπίτι και καθόταν στο σαλόνι, στον καναπέ, και σήκωσε κάτι. Δεν ξέρω ποιο ήταν το ζήτημα που τον απασχολούσε. Αλλά χτύπησε το χέρι του στον καναπέ και φώναξε: «Είμαι εδώ για τους αδύναμους. Τους άτυχους της ζωής…» Νιώθω ότι εκείνη τη στιγμή κατέθετε τον σκοπό για τον οποίο είχε εισέλθει στον δημόσιο βίο. Αυτό ήταν το κίνητρό του από τη στιγμή που ξυπνούσε το πρωί μέχρι τη στιγμή που πήγαινε για ύπνο το βράδυ…
Θέλω να ευχαριστήσω την ελληνοαμερικανική κοινότητα, η οποία ήταν πολύ περήφανη για τα επιτεύγματα του πατέρα μου. Ήταν βαθιά περήφανος για την καταγωγή του. Ήταν μια έμπνευση για αυτόν. Και θέλω να ευχαριστήσω τους πολλούς από την κοινότητά μας που στην πορεία τον βοήθησαν…
Η μητέρα μου, Χριστίνα, που πέθανε πριν από δέκα χρόνια, ήρθε στη ζωή του σαν κεραυνός. Δεν κατάλαβε τι τον χτύπησε… Η μεγάλη του λύπη ήταν ότι ήλπιζε πως μετά τη συνταξιοδότησή του – η δημόσια ζωή είναι δύσκολη – μετά από όλη αυτή την πορεία, θα μπορούσαν οι δυο τους να περάσουν περισσότερο χρόνο μαζί. Δυστυχώς, η μητέρα μου πέθανε λίγα μόλις χρόνια μετά τη συνταξιοδότησή του, και δεν είχαν την ευκαιρία να περάσουν ήρεμα χρόνια μαζί. Δεν νομίζω ότι το ξεπέρασε ποτέ αυτό…
Σκέφτομαι την κληρονομιά που αφήνει, και γνωρίζω ότι δεν υπάρχει τρόπος να ανταποκριθούμε ποτέ εμείς τα παιδιά του – εγώ, ο αδελφός και η αδελφή μου – γιατί δεν μπορεί να γίνει σύγκριση με το έργο του. Αλλά νομίζω ότι όλοι κάνουμε ό,τι μπορούμε για να το συνεχίσουμε, να το καλλιεργήσουμε, να το διατηρήσουμε ζωντανό…».