Πιέσεις για διερευνητικές τον Ιανουάριο

Πιέσεις για διερευνητικές τον Ιανουάριο

Το Βερολίνο ζητεί επίσπευση, ενώ η Αθήνα προετοιμάζεται και η Αγκυρα αναδιοργανώνεται στη σκιά των αμερικανικών κυρώσεων

5' 30" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Σε πλήρη αποδιοργάνωση των σχεδιασμών του προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, οδηγούν οι κυρώσεις των ΗΠΑ εις βάρος της αμυντικής βιομηχανίας της χώρας, έπειτα από την ευρεία διακομματική συναίνεση στο Κογκρέσο και προώθησή τους μέσα από τον αμυντικό προϋπολογισμό, προτού καν ορκιστεί ο Τζο Μπάιντεν. Η κίνηση αυτή, πέρα από τις προφανείς επιπτώσεις που μπορεί να έχει σε βάθος χρόνου σε διάφορα πρότζεκτ της αμυντικής βιομηχανίας της Τουρκίας, διαταράσσει πλήρως τον σχεδιασμό του κ. Ερντογάν για επιχείρηση επαναπροσέγγισης με την επερχόμενη κυβέρνηση Μπάιντεν, ενώ υποθηκεύει και τις απόπειρες «εξομάλυνσης» σχέσεων με χώρες όπως το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία. 

Η Αθήνα, από την πλευρά της, προωθεί την περαιτέρω σύσφιγξη των σχέσεων με το Ισραήλ, καθώς αύριο παρουσιάζεται στη Βουλή η πρόταση της ισραηλινής εταιρείας ELBIT για τη δημιουργία Διεθνούς Αεροπορικού Κέντρου στην Καλαμάτα, κάτι που θα εμπλέξει και την ιταλική Leonardo, η οποία θα παράσχει τα νέα αεριωθούμενα εκπαιδευτικά τύπου M-346. Ενώ, την ίδια στιγμή, στην Αθήνα προετοιμάζονται για την πιθανότητα επανέναρξης των διερευνητικών επαφών, μετά τις 20 Ιανουαρίου, με το Βερολίνο, πάντως, να πιέζει για επιτάχυνση.

Συγκεκριμένα, στο σκέλος των κυρώσεων, καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν στην «Κ» ότι πιθανή απόφαση του κ. Ερντογάν να μη συμβιβαστεί στο ζήτημα των S-400 μπορεί να έχει σοβαρότατες επιπτώσεις στο σύνολο της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας. Το Κογκρέσο μάλιστα θα αποφασίσει και για το αν κάποιες από αυτές τις αποφάσεις απαγόρευσης αδειών εξαγωγής από τις ΗΠΑ προς την Τουρκία θα είναι αναδρομικής ισχύος. Σε κάθε περίπτωση, οι ίδιες πηγές υπολόγιζαν ότι σε περίπτωση που οι κυρώσεις φθάσουν τα δύο χρόνια θα μειωθεί η αμυντική παραγωγή της Τουρκίας κατά 30% και αν το χρονικό διάστημα αγγίξει τα τρία χρόνια, τότε το ποσοστό της μείωσης μπορεί να φθάσει ακόμη και το 70%.  

Πέρα από τις επιπτώσεις στην αμυντική βιομηχανία, οι κυρώσεις από την Ουάσιγκτον δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στο αφήγημα που επιχειρεί να προωθήσει εσχάτως ο κ. Ερντογάν προς την αναδυόμενη διοίκηση Μπάιντεν. Ο κ. Ερντογάν επιχείρησε το προηγούμενο διάστημα να «γοητεύσει» τη Γερμανία ως ελκυστικός προορισμός για επενδύσεις και φθηνή εργασία, κάτι που μερικώς αποτυπώθηκε και στις πρόσφατες ήπιες διατυπώσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αλλά και στις δημόσιες δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων για τον «εποικοδομητικό» ρόλο του Βερολίνου, σε αντίθεση, όπως έλεγαν, με άλλους Ευρωπαίους. Η επικοινωνία του κ. Ερντογάν με την καγκελάριο της Γερμανίας Αγκελα Μέρκελ, την Παρασκευή, υποδηλώνει και την προσπάθεια εξεύρεσης διαύλων εκτόνωσης της πίεσης.

Ταυτόχρονα ο κ. Ερντογάν εκπέμπει προς την Ουάσιγκτον την εικόνα μιας Τουρκίας που μπορεί να συνταχθεί με τα αμερικανικά συμφέροντα κατά της Ρωσίας στη Λιβύη, στη Συρία και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Την ίδια στιγμή, επιχειρεί άνοιγμα προς το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία, παρά το γεγονός ότι τόσο ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου όσο και ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν είναι εξαιρετικά δύσπιστοι έναντι των «παζαριών» που επιχειρεί ο Τούρκος πρόεδρος.

Είναι απολύτως σαφές ότι το παιχνίδι του κ. Ερντογάν στην περιοχή έχει αποκλειστικό στόχο την απομόνωση της Ελλάδας από τις περιφερειακές συμμαχίες που με τόση –διακομματική– επιμέλεια έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια. Ιδιαίτερα η σχέση με το Ισραήλ έχει καλλιεργηθεί και ενισχυθεί υπό τρεις διαφορετικές κυβερνήσεις (ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και Ν.Δ.).

Η αμυντική θωράκιση

Στην Αθήνα, πάντως, είναι ειλημμένη η απόφαση ταχείας προώθησης της σύσφιγξης των σχέσεων με όλους τους περιφερειακούς εταίρους. Αύριο, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος θα παρουσιάσει στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή την ισραηλινή πρόταση για δημιουργία Διεθνούς Αεροπορικού Εκπαιδευτικού Κέντρου στην Καλαμάτα. Υπενθυμίζεται πως το πολιτικό σκέλος της συμφωνίας ετέθη σε ανώτατο επίπεδο, τον περασμένο Ιούνιο, κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ισραήλ. Στόχος είναι το Διεθνές Κέντρο να λειτουργήσει ως πόλος έλξης για την εκπαίδευση χειριστών από χώρες όπως η Ιορδανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), ενδεχομένως και η Σαουδική Αραβία με την Αίγυπτο, εφόσον προχωρήσει και το πολιτικό σκέλος περιφερειακής συνεργασίας, μέσα από τα πολυμερή σχήματα. 

Ο κ. Παναγιωτόπουλος θα παρουσιάσει αύριο και τη συντήρηση των μεταγωγικών αεροσκαφών C-27, καθώς κατέστη δυνατή η συμφωνία με την ιταλική Leonardo. Επίσης, θα παρουσιαστεί και η προμήθεια 80 αμερικανικών τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού τύπου Μ-117.

Τα συγκεκριμένα προγράμματα εκτιμάται ότι θα προχωρήσουν γρήγορα, ωστόσο ο κ. Παναγιωτόπουλος είναι σε ανοιχτή γραμμή με τη Γαλλίδα ομόλογό του Φλοράνς Παρλί, προκειμένου να ολοκληρωθεί ταχέως η υπόθεση των Rafale. Υπολογίζεται πλέον ότι ο νόμος θα έρθει στη Βουλή μεταξύ 11 και 13 Ιανουαρίου, εν συνεχεία θα περάσει από το Ελεγκτικό Συνέδριο και σκοπός είναι έως το τέλος του ίδιου μήνα, η κ. Παρλί να προσγειωθεί στην Ελλάδα για την υπογραφή της σύμβασης. Αυτό σημαίνει ότι σε χρονικό διάστημα λίγο παραπάνω από τέσσερις μήνες, θα έχει ολοκληρωθεί μια διαδικασία που άλλοτε θα μπορούσε να διαρκέσει ακόμη και χρόνια. Ολο αυτό το χρονικό διάστημα ο κ. Παναγιωτόπουλος βρισκόταν σε επαφή με την κ. Παρλί, ενώ υπήρχε ανάγκη συντονισμού με την Dassault, αλλά και τη γαλλική αεροπορία, για τα 12 μεταχειρισμένα Rafale. 

Ισως το πλέον σημαντικό στοιχείο της σύμβασης αφορά τα 12 μεταχειρισμένα Rafale, τα οποία είναι σε εξαιρετικά καλή κατάσταση, κάτι που, όπως λένε πηγές με γνώση των διαπραγματεύσεων του κ. Παναγιωτόπουλου, δεν ήταν δεδομένο. Με ενδιαφέρον αναμένεται στην Αθήνα και η πρόταση της κ. Παρλί για τις τέσσερις «Belh@rra» οι οποίες δεν θα είναι πλέον αντιαεροπορικής άμυνας περιοχής, αλλά πολλαπλού ρόλου, κάτι που θα αλλάξει σημαντικά και το τίμημα προμήθειάς τους. Πρακτικά, η νέα φρεγάτα του Πολεμικού Ναυτικού (Π.Ν.) μετατρέπεται σε έναν αγώνα με δύο κύριους «μνηστήρες», τη Γαλλία και τις ΗΠΑ.

Οι συνέπειες για την Τουρκία

Το εύρος των κυρώσεων κατά της Τουρκίας μπορεί τελικά να λειτουργήσει εξαιρετικώς αρνητικά για διάφορα εξοπλιστικά προγράμματα της Αγκυρας, καθώς σημαντικά πρότζεκτ της Διεύθυνσης Αμυντικών Βιομηχανιών (SSB) αποτελούν και τα πλέον εξαγώγιμα της Τουρκίας (π.χ. UAV Bayraktar). Σύμφωνα με ανάλυση της Ερευνητικής Υπηρεσίας του Κογκρέσου (CRS), οι κυρώσεις δεν θα επηρεάσουν υφιστάμενα συμβόλαια, αλλά μπορεί να επηρεάσουν «περίπου 2 δισ. δολάρια από πιθανές δουλειές».

Στην ανάλυση επισημαίνεται ότι οι κυρώσεις «μπορεί να εμποδίσουν τις συνεργασίες ΗΠΑ – Τουρκίας και πιθανώς Ευρώπης – Τουρκίας, για την ανάπτυξη προηγμένων οπλικών συστημάτων». Τονίζεται, μάλιστα, ότι η Τουρκία είτε θα πρέπει να συμμορφωθεί, ώστε οι κυρώσεις να αρθούν, «είτε να στραφούν σε εναλλακτικούς προμηθευτές, όπως η Ρωσία ή (ίσως) το Ηνωμένο Βασίλειο, για το μαχητικό επόμενης γενιάς». Από τους αναλυτές καταγράφεται και η αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην Τουρκία στα εξής σημεία: στο Νατοϊκό Αρχηγείο Ξηράς στη Σμύρνη, στο Σώμα Ταχείας Επέμβασης στην Κωνσταντινούπολη, στο Γραφείο Αμυντικής Συνεργασίας στην Αγκυρα (πρεσβεία ΗΠΑ) και στη βάση του Ιντσιρλίκ. Πέρα από αυτά, το αμερικανικό ναυτικό χρησιμοποιεί το λιμάνι της Μερσίνας, ενώ στη βάση του Κιουρετσίκ (πλησίον του Ντιγιαρμπακίρ), προσωπικό από τις ΗΠΑ λειτουργεί το ραντάρ αντιπυραυλικής άμυνας που βρίσκεται εκεί. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι κυρώσεις μπορεί να επηρεάσουν και την οικονομική σταθερότητα της Τουρκίας, δεδομένης της νομισματικής αδυναμίας της. 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή