Μπορεί να έχουμε πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο; Το τελευταίο διάστημα τα σχετικά σενάρια έχουν επανέλθει, με το Μέγαρο Μαξίμου ωστόσο να διαψεύδει κατηγορηματικά ότι υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός μάλιστα έχει δηλώσει επανειλημμένως πως δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο, καθώς θέλει να κριθεί στο τέλος της θητείας του για όσα έχει κάνει εν συνόλω και όχι μόνο για τη διαχείριση κρίσεων που γίνεται τους τελευταίους 15 μήνες.
Στο παρασκήνιο ωστόσο υπάρχουν φωνές που τάσσονται υπέρ ενός εκλογικού αιφνιδιασμού, με συγκεκριμένα επιχειρήματα. Οσοι είναι υπέρ των πρόωρων εκλογών λένε ότι το τέλος του φετινού καλοκαιριού θα είναι σίγουρα καλύτερο από το περυσινό και η διαφορά που καταγράφεται σήμερα στις δημοσκοπήσεις μπορεί να έχει διευρυνθεί. Οπως σημειώνουν, η κυβέρνηση έδειξε πρωτοφανή αντοχή σε σχέση με άλλες δυτικές κυβερνήσεις που κατέρρευσαν λόγω της πανδημίας και συγκράτησε τα ποσοστά της ακόμα και τη χειρότερη περίοδο, εν μέσω παρατεταμένου lockdown, αβεβαιότητας σε όλα τα επίπεδα και εκτεταμένης κοινωνικής κόπωσης. Οι υποστηρικτές των πρόωρων εκλογών λένε ότι αυτή η κυβερνητική αντοχή δύσκολα μπορεί να κρατήσει και το 2022, καθώς η επιστροφή στην κανονικότητα και η απομάκρυνση του φόβου για τον κορωνοϊό, που συσπείρωσε τους Ελληνες πολίτες γύρω από τη Ν.Δ., θα μειώσουν τη διαφορά μεταξύ πρώτου και δεύτερου κόμματος.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Σεπτέμβριος, που παραδοσιακά είναι ένας μήνας πολιτικά βολικός, καθώς έχει γίνει το καλοκαιρινό «ταμείο» και οι πολίτες είναι πιο χαλαροί και σκέφτονται τα δεδομένα της νέας σεζόν που θα ξεκινήσει, θεωρείται από πολλούς ένα καλό χρονικό σημείο για κάλπες.
Από την επιχειρηματολογία για τον χρόνο των εκλογών δεν μπορεί να λείπει η εκτίμηση της κατάστασης του αντιπάλου. Οι υποστηρικτές των πρόωρων εκλογών τον Σεπτέμβριο λένε πως ο Αλέξης Τσίπρας, δύο χρόνια μετά την ήττα του, καταγράφει ποσοστά μικρότερα του 2019 και δείχνει πως δεν μπορεί να διεκδικήσει την εξουσία. Μια νέα ήττα θα επιφέρει καίριο πλήγμα και μεγάλο πολιτικό πρόβλημα στην αξιωματική αντιπολίτευση.
Υπάρχει άλλο ένα «κρυφό» πλεονέκτημα που χρησιμοποιούν οι υποστηρικτές των πρόωρων. Το ΚΙΝΑΛ αυτή τη στιγμή αποτελεί μια δεξαμενή για τη Ν.Δ., καθώς σε όλες τις μυστικές δημοσκοπήσεις οι ψηφοφόροι του κόμματος ηλικίας 60 ετών και πάνω φαίνεται να αποτελούν δυνητικά ψηφοφόρους της Ν.Δ. Ο αριθμός δεν είναι μικρός, καθώς η πλειονότητα των 457.000 που ψήφισαν ΚΙΝΑΛ το 2019 είναι μεγαλύτερης ηλικίας. Αυτή η κρυφή δεξαμενή κανείς δεν ξέρει αν θα συνεχίσει να κοιτάζει θετικά τη Ν.Δ. μετά τις εσωκομματικές εκλογές του ΚΙΝΑΛ τον Νοέμβριο, οι οποίες –ανεξαρτήτως ποιος θα εκλεγεί αρχηγός– θα δώσουν την αίσθηση «νέας αρχής» στο κόμμα της Κεντροαριστεράς.
Τα αντεπιχειρήματα
Εξίσου ισχυρά πάντως είναι και τα επιχειρήματα εκείνων που λένε ότι για εθνικές εκλογές θα συζητήσουμε από τον Σεπτέμβριο του 2022 και μετά. Το πρώτο επιχείρημα είναι πως ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχει δείξει μια θεσμικότητα την οποία δεν μπορεί να αναιρέσει με πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.
To δεύτερο επιχείρημα είναι ότι η κατάσταση της χώρας από το επόμενο έτος θα είναι πολύ καλύτερη, καθώς θα έχουμε αφήσει οριστικά πίσω την πανδημία και θα έχουν αρχίσει να διαφαίνονται οι πρώτες αλλαγές σε πεδία όπως οι επενδύσεις, η οικονομία, οι μεταρρυθμίσεις, που σκεπάστηκαν λόγω της υγειονομικής κρίσης.
Το τρίτο επιχείρημα, προσθέτουν, είναι ότι εάν πάμε σε εκλογές φέτος το φθινόπωρο, οι πρώτες δέκα ημέρες θα εξαντληθούν στο να εξηγεί η κυβέρνηση γιατί πήγε σε… πρόωρες εκλογές, καταναλώνοντας χωρίς λόγο δυνάμεις.
Τέλος, υπάρχει και ένας κρυφός κίνδυνος: η ψήφος ανοχής στο πρώτο κόμμα, καθώς είναι βέβαιο πως στις πρώτες εκλογές τα μικρότερα κόμματα θα πάρουν μεγαλύτερα ποσοστά και δεν θα θέλουν τις επαναληπτικές όπου η πόλωση θα τα συνθλίψει.
Με δεδομένα τα παραπάνω, το πιθανότερο σενάριο αυτή τη στιγμή για το τρέχον έτος είναι ένας ανασχηματισμός. Πολλοί λένε πως μπορεί να γίνει τέλος Αυγούστου πριν από τη ΔΕΘ, που θα σηματοδοτεί το κυβερνητικό restart. Εάν όμως επικρατήσει η τάση για εκλογές του χρόνου, τότε δεν αποκλείεται να δούμε ανασχηματισμό προς τα τέλη του έτους, ώστε η κυβέρνηση να μπει πιο ετοιμοπόλεμη και πιο φρέσκια για εκλογική αναμέτρηση στο 2022.