«Σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας ή αν προδιαγράφεται ένα τέτοιο σκηνικό, οι μεν θα θέσουν διλήμματα πολιτικής σταθερότητας, οι δε ζήτημα συνεργασίας για να πέσει μια δεξιά κυβέρνηση», εκτιμούσε στην «Κ» στις αρχές του έτους παλαιό πασοκικό στέλεχος, αναφερόμενο στις κινήσεις Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ στο προεκλογικό έδαφος. Λίγες εβδομάδες αργότερα, το πρώτο σκέλος, τουλάχιστον κατά την ανάγνωση της Χαρ. Τρικούπη, φαίνεται να επιβεβαιώνεται.
Το πρώτο «παράθυρο» του Κυριάκου Μητσοτάκη για μετεκλογικές συνεργασίες φέρνει το Κίνημα Αλλαγής στο επίκεντρο ενός σύνθετου πολιτικού πόκερ, με δύο βασικά ερωτήματα για το ίδιο: πρώτον, πώς «διαβάζει» τη στρατηγική στροφή του Μαξίμου και δεύτερον, πώς σκοπεύει να κινηθεί στο νέο περιβάλλον και σε μια διαδρομή που μπορεί να εξελιχθεί σε μαραθώνιο ενός έτους.
Εκκινώντας από το τελευταίο σημείο, πάντως, παρά την προαναγγελία Μητσοτάκη για κάλπες την άνοιξη του 2023, στο ΚΙΝΑΛ η εκτίμηση για εκλογές φέτος παραμένει ισχυρή, διαβλέποντας κυβερνητική φθορά διαρκείας τους προσεχείς μήνες. «Από τον Σεπτέμβριο και μετά, όλα είναι ανοιχτά», λέγεται χαρακτηριστικά.
Επιστρέφοντας στο πρώτο ερώτημα, για τη Χαρ. Τρικούπη τα κίνητρα του πρωθυπουργού είναι ευανάγνωστα: βλέποντας τον στόχο της αυτοδυναμίας να απομακρύνεται, σημειώνουν, επιχειρεί να μεθοδεύσει τον εγκλωβισμό του ΚΙΝΑΛ σε μια στενωπό υπό το γνωστό ερώτημα «με ποιον θα πάτε;», εντείνοντας την πίεση. Επιπλέον, λένε, οι συνεχείς αλλαγές στρατηγικής απέναντί τους «επιβεβαιώνουν την αλλαγή των συσχετισμών». «Οι διαρκείς μετατοπίσεις, από τις αρχικές επιθέσεις, στη μετέπειτα σιγή και τώρα στις συνεργασίες επικυρώνει ότι έχουμε επιστρέψει στο παιχνίδι, η άνοδός μας δεν είναι συγκυριακή», είναι το μήνυμα που εκπέμπεται.
Oσο, πάντως, κι αν οι εξελίξεις εκλαμβάνονται και σαν παγίωση της παράταξης ως «τρίτου πόλου», το τελευταίο που θα ήθελαν στη Χαρ. Τρικούπη είναι να εγκλωβιστούν σε μια διαβρωτική συζήτηση περί συνεργασιών. Σε αυτό το σημείο, αναδύεται το δεύτερο ερώτημα, δηλαδή το πώς θα αποκρουστεί η νέα κυβερνητική πίεση.
Το «χαρτί» της πρώτης Κυριακής
Από την πρώτη απάντηση του Νίκου Ανδρουλάκη, ένα 24ωρο μετά τα όσα είπε ο κ. Μητσοτάκης, έγινε σαφής η πρόθεσή του να παίξει ακόμη πιο δυνατά το «χαρτί» του πρώτου εκλογικού γύρου. «Αν κάποιος πιστεύει στις προγραμματικές συνεργασίες, θα το αποδείξει την πρώτη Κυριακή», είπε ο πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ, επιχειρώντας να επιστρέψει την μπάλα στο πρωθυπουργικό τερέν, μιας και είναι γνωστό ότι το Μαξίμου έχει στραμμένο το βλέμμα στις δεύτερες κάλπες. Εν ολίγοις, η ήδη παγιωμένη «στρατηγική πρώτου γύρου» φαίνεται ότι θα ενταθεί από τη Χαρ. Τρικούπη, λειτουργώντας και ως μοχλός αποσυμπίεσης ή, κατά άλλους, ως ελιγμός.
Από εκεί και πέρα, ο καλύτερος τρόπος για να απεμπλακεί κανείς από μια «ανεπιθύμητη» συζήτηση, είναι να θέσει ο ίδιος νέους όρους στο τραπέζι. Πώς μεταφράζεται αυτό για το ΚΙΝΑΛ; «Να προτάξει και να εμβαθύνει το σοσιαλδημοκρατικό του πρόγραμμα», όπως περιγράφει κομματική πηγή. Το προσυνεδριακό έδαφος, η αυτοοργάνωση, τα περιφερειακά συνέδρια (αρχής γενομένης χθες στη Θεσσαλονίκη) φιλοδοξούν να αποτελέσουν τη «φυγή προς τα εμπρός» για τη Χαρ. Τρικούπη, εντός του νέου σκηνικού. Oπως και η συνέχιση των επαφών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μετά τη συνάντηση Ανδρουλάκη – Κόστα στη Λισσαβώνα, που αναδείχθηκε ιδιαίτερα και ως μήνυμα «περιχαράκωσης» από τον ΣΥΡΙΖΑ στο σοσιαλδημοκρατικό πεδίο.
Οι εσωτερικές ισορροπίες
Πάντως, ένας ακόμη παράγοντας στην ευρύτερη εικόνα που διαμορφώνεται είναι και οι εσωκομματικές ισορροπίες στο ΚΙΝΑΛ. Κάποιες εκτιμήσεις θέλουν τη στροφή Μητσοτάκη προς τις συνεργασίες να στοχεύει στην ανάδειξη διλημμάτων και προς το εσωτερικό και τη βάση της Χαρ. Τρικούπη, κομμάτι των οποίων δεν βλέπει με κακό μάτι μια πιθανή συγκυβέρνηση, ειδικά υπό τη σκιά της ακυβερνησίας.
Ως προς το εσωκομματικό έδαφος, προς το παρόν δεν έχει υπάρξει κινητικότητα, σε ένα παζλ που παραμένει υπό διαμόρφωση, τουλάχιστον έως το συνέδριο του Μαΐου. Εκεί, με όλες τις πλευρές να ανοίγουν περισσότερο τα χαρτιά τους, πιθανώς να προκύψουν πιο σαφείς ενδείξεις.
Ως προς το δεύτερο, δηλαδή τη βάση, οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν για μεγάλο διάστημα και την εν λόγω τάση, ωστόσο υπάρχει και η εκτίμηση ότι τα ποιοτικά δεδομένα της έχουν αλλάξει τους τελευταίους μήνες. «Η βάση του 6%-7% δεν είναι ίδια με την τωρινή του 14%, καθώς υπάρχουν σημαντικές εισροές από τη δεξαμενή των δυσαρεστημένων με την κυβέρνηση», έλεγε στην «Κ» έμπειρο στέλεχος.