Μήνυμα ενότητας και αλληλεγγύης στέλνει μέσω της «Κ» ο πρέσβης της Γαλλίας στην Αθήνα Πατρίκ Μεζονάβ με αφορμή τη σημερινή εθνική επέτειο της χώρας του. Ο κ. Μεζονάβ αναφέρεται στην αξία της 14ης Ιουλίου ως ιστορικού οροσήμου για την ανθρωπότητα. Επιπλέον, υπογραμμίζει ότι πρέπει να τεθεί «τέρμα» στις προκλήσεις της Τουρκίας, σημειώνοντας ότι «δεν υπάρχει χώρος για αναθεωρητισμό».
– Η ελληνογαλλική σχέση έχει εξελιχθεί σε πολλούς και διάφορους τομείς. Πώς θα αναπτυχθεί περαιτέρω;
– Ο πολύ ειδικός χαρακτήρας αυτής της σχέσης επιβάλλεται ως κάτι το προφανές. Οι ρίζες της είναι βαθιές, θα έλεγα σχεδόν σαρκικές. Οι Ελληνες και οι Γάλλοι έχουν κοινή ιστορία εδώ και τουλάχιστον 200 χρόνια. Υπάρχει εμπιστοσύνη, σεβασμός, αμοιβαίο ενδιαφέρον και μεγάλες προσμονές. Προφανώς, είμαι ευτυχής για την ανάπτυξη της σχέσης τα τρία τελευταία χρόνια, όπως ενισχύθηκε από τη συμφωνία στρατηγικής εταιρικής συνεργασίας που υπογράψαμε πέρυσι τον Σεπτέμβριο. Καθώς γνωρίζετε, η συμφωνία έχει μεγάλη σημασία σε θέματα άμυνας. Με εντυπωσιάζει ο πολύ έντονος χαρακτήρας της αμυντικής μας σχέσης και η ενίσχυση της διαλειτουργικότητας των ενόπλων δυνάμεών μας. Ομως, το πιο αξιοσημείωτο είναι ότι η συμφωνία έδωσε τρομερή ώθηση στις ελληνογαλλικές σχέσεις, πολύ πέρα από τα αμυντικά θέματα. Είμαι λοιπόν πολύ αισιόδοξος. Δεν θα υπάρξει οπισθοδρόμηση. Με την ενίσχυση της διμερούς μας σχέσης, η Ε.Ε. είναι το κοινό μας σύνορο. Χαιρετίζω από την άποψη αυτή τη βαθιά ευρωπαϊκή δέσμευση των ελληνικών Αρχών και είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων για τη βοήθεια που μας προσέφεραν τους έξι τελευταίους μήνες, με την ευκαιρία της γαλλικής προεδρίας της Ε.Ε. Αναφέρθηκα σε μια σχέση σχεδόν σαρκική, όπου ο πολιτισμός αποτελεί σημαντικό κονίαμα. Οι γαλλικές τέχνες έχουν το δικό τους κοινό στην Ελλάδα: το δικό μας φεστιβάλ κινηματογράφου ξεκίνησε και πάλι, η έλευση της Comédie Française γέμισε τις αίθουσες στην Αθήνα. Αμέτρητες είναι οι προσκλήσεις που δέχομαι στην Ελλάδα σε εκδηλώσεις που τιμούν τη γαλλική δημιουργία, στις οποίες, ελλείψει χρόνου, δεν προφταίνω δυστυχώς να παραστώ. Παντού στην Ελλάδα, παρατηρώ το ενδιαφέρον του ελληνικού κοινού για όσα συμβαίνουν στη Γαλλία, και σε πολιτικό επίπεδο βέβαια. Τέλος, οι γαλλικές επενδύσεις επανέρχονται στην Ελλάδα τόσο στις υποδομές όσο και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στις υπηρεσίες, κάπως διακριτικά για την ώρα, αλλά είμαι πολύ αισιόδοξος για τα επόμενα χρόνια. Η ποιότητα της πολιτικής σχέσης πρέπει επίσης να αντικατοπτρίζεται στις ανταλλαγές και στις επενδύσεις μας. Θα τα καταφέρουμε!
– Η 14η Ιουλίου είναι μεν η εθνική εορτή της Γαλλικής Δημοκρατίας, αποτελεί όμως και ένα ιστορικό ορόσημο με πολύ ευρύτερη σημασία. Το 2022, ποια μπορεί να είναι τα μηνύματα της εθνικής επετείου;
– H 14η Ιουλίου παραμένει ορόσημο επειδή δεν είναι μόνον μια γαλλική γιορτή. Τόσοι λαοί ανά τον κόσμο θεωρούν, ορθώς, τον εαυτό τους θεματοφύλακα του οικουμενικού μηνύματος της Γαλλικής Επανάστασης του 1789. Ο Βίκτωρ Ουγκώ έγραφε: «Η ανθρωπότητα έχει δικαιώματα στο Παρίσι». Οι λαοί αυτοί, μεταξύ των οποίων και ο ελληνικός λαός, μάλιστα στην πρώτη γραμμή, έχουν δικαιώματα στο «Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη», το έμβλημα της Γαλλικής Δημοκρατίας στο όνομα του οποίου κατέκτησαν τη δική τους ελευθερία. Για αυτό, η 14η Ιουλίου αποτελεί μια στιγμή συγκέντρωσης, θετικής συνέργειας, θα έλεγα, μεταξύ των δημοκρατιών. Παντού στη Γαλλία και στον κόσμο θα συναντηθούμε για να γιορτάσουμε, όπως ήδη έγινε από χθες, όταν περισσότεροι από 2.000 Ελληνες και Γάλλοι συναντήθηκαν μαζί μου, στο πλαίσιο της απλής χαράς μιας γιορτής που μας ενώνει. Οι στιγμές χαράς δεν μπορούν να μας αποστρέψουν από τα τεράστια διακυβεύματα που βρίσκονται μπροστά μας, αρχίζοντας από την επιστροφή του πολέμου στην ήπειρό μας, στην Ουκρανία, την κλιματική απορρύθμιση, τη συνέχιση της πανδημίας, τις αβεβαιότητες της οικονομικής ανάπτυξης και την άνοδο των ανισοτήτων. Αυτά τα διακυβεύματα θέτουν σε δοκιμασία τις αρχές και τις αξίες μας και οδηγούν στην αναβίωση του φάσματος της αναδίπλωσης στον εαυτό μας και στους εθνικούς εγωισμούς. Αν το πνεύμα του 1789 έχει ακόμα νόημα σήμερα, μας καλεί να ξαναβρούμε τον δρόμο του κοινού αγαθού, της αλληλεγγύης, του γενικού συμφέροντος, της οικουμενικότητας. Δεν έχουμε άλλη επιλογή από την ενότητα, αρχίζοντας από την ενότητα της Ευρώπης και τη σθεναρή προάσπιση των αξιών μας.
– Η νεωτερικότητα και οι διάφορες εκδοχές, ιδίως η πίστη στο άτομο, συνδεδεμένη και με τα φιλοσοφικά κεκτημένα της Γαλλικής Επανάστασης, γίνονται αντικείμενο αμφισβήτησης ακόμα και στον ίδιο τον δυτικό κόσμο. Εκτιμάτε ότι βρισκόμαστε ενώπιον μιας τάσης γενικότερης υποβάθμισης του δυτικού παραδείγματος;
Η συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας έδωσε τρομερή ώθηση στις ελληνογαλλικές σχέσεις, πολύ πέρα από τα αμυντικά θέματα. Δεν θα υπάρξει οπισθοδρόμηση.
– Μοιράζομαι τις ανησυχίες σας. Οι οικουμενικές αξίες που προέκυψαν από τον αιώνα του Διαφωτισμού και υπερασπίστηκε η Γαλλική Επανάσταση τίθενται σήμερα σε αμφισβήτηση από το καρκίνωμα του σχετικισμού, του κοινοτισμού και της παραπληροφόρησης. Η άνοδος των αυταρχικών καθεστώτων προ των πυλών μας και ανά τον κόσμο είναι από την άποψη αυτή πολύ ανησυχητική με τον πολλαπλασιασμό των εμποδίων απέναντι στην ελευθερία συνείδησης και την ελευθερία του Τύπου, τις πολλαπλές μορφές χειραγώγησης της πληροφορίας, τις βαριές απειλές εναντίον της ανεξαρτησίας των δικαστικών μηχανισμών… Πρέπει να παραμείνουμε σε μεγάλη επαγρύπνηση.
– Ο ερχόμενος χειμώνας προμηνύεται δύσκολος για μια σειρά από λόγους που συνδέονται με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Πώς μπορεί η Ευρώπη να τον ξεπεράσει;
– Απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα, πρέπει πρώτα να είμαστε ευτυχείς για την ευρωπαϊκή αντίδραση που υπήρξε ομόφωνη. Μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι για την ανθρωπιστική βοήθεια, τη φιλοξενία των προσφύγων, τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια που προσφέραμε συλλογικά στον ουκρανικό λαό, ο ηρωισμός του οποίου προκαλεί τον σεβασμό. Απέναντι σε αυτή την τραγωδία, οι Ευρωπαίοι δεν διαιρέθηκαν ούτε απέφυγαν τις ευθύνες τους, ενώ πρέπει να αναλάβουμε και όλες τις συνέπειες αυτού του πολέμου.
Οπως το υπενθύμισε ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας πριν από ένα μήνα στο Κίεβο, η ασφάλεια του συνόλου της ηπείρου παίζεται στο ουκρανικό έδαφος. Η επιλογή του πολέμου δεν είναι δική μας. Τώρα, πρέπει συλλογικά να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση. Οι εντάσεις στην αγορά ενέργειας και η επισιτιστική ασφάλεια καλούν σε κοινή απάντηση αλλά επίσης και σε κάποια ευελιξία στον βαθμό που όλοι οι Ευρωπαίοι δεν είναι εκτεθειμένοι στον ίδιο βαθμό στο ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο.
Το εξάμηνο που πέρασε έδειξε ότι η Ευρώπη ανέλαβε τις ευθύνες της. Υπάρχουν επίσης λύσεις επείγουσες που περνούν από την αύξηση των αποθεμάτων μας, την αναζήτηση νέων προμηθευτών, την καλύτερη διασύνδεση των δικτύων διανομής στην Ευρώπη και, φυσικά, από τη μαζική αύξηση των επενδύσεών μας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που θα μας οδηγήσουν, τελικά, στην ενεργειακή κυριαρχία. Η ουκρανική κρίση πρέπει να αποτελέσει μια επιπλέον ενθάρρυνση για να επιταχύνουμε την απανθρακοποίηση των οικονομιών μας.
– Την ίδια στιγμή η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι αντικείμενο του αναθεωρητισμού από μια –κατά τα λοιπά– χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, την Τουρκία. Πώς σχολιάζετε τη στάση της Τουρκίας και ποια είναι η άποψη της Γαλλίας για όλα όσα συμβαίνουν;
– Είναι καιρός να τεθεί ένα τέρμα στις προκλήσεις. Δεν υπάρχει χώρος για αναθεωρητισμούς. Η Γαλλία καταδικάζει με τη μεγαλύτερη σταθερότητα κάθε απόπειρα εναντίον της κυριαρχίας της Ελλάδας ή της Κύπρου. Θα συνεχίσουμε λοιπόν να στεκόμαστε στο πλευρό της Ελλάδας –αυτό είναι άλλωστε το νόημα της συμφωνίας στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ελλάδας και της Γαλλίας– έχοντας κατά νου ότι η Ελλάδα παίζει μείζονα ρόλο για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή.