Μήνυμα στην Τουρκία έστειλε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στα εγκαίνια της έκθεσης «Μικρά Ασία: Λάμψη – Καταστροφή – Ξεριζωμός – Δημιουργία» στο Μουσείο Μπενάκη, πως η Ελλάδα θα τηρεί τη συνθήκη της Λωζάννης είτε με διπλωματικά είτε με στρατιωτικά μέσα. Ο πρωθυπουργός, ξεκινώντας τον χαιρετισμό του, εστίασε στα γεγονότα της εποχής σημειώνοντας πως «η Μικρασιατική Καταστροφή και η ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων το 1947 όρισαν το τελικό γεωγραφικό περίγραμμα της χώρας», ενώ «η συνθήκη της Λωζάννης διέπει, έκτοτε, τη συνύπαρξή μας με τους γείτονες. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι η Τουρκία την έχει παραβιάσει ξεριζώνοντας το ελληνικό στοιχείο της Κωνσταντινούπολης, της Ιμβρου και της Τενέδου. Αλλά και εξακολουθεί να υπονομεύει τις σαφείς ρυθμίσεις της, αμφισβητώντας τα κυριαρχικά μας δικαιώματα».
Σε εκείνο το σημείο ο κ. Μητσοτάκης έστειλε μήνυμα στην Αγκυρα: «Θα πρέπει να αντιληφθεί, ωστόσο, η άλλη πλευρά του Αιγαίου ότι τον σχεδόν έναν αιώνα ισχύος αυτής της συνθήκης, θα τον διαδεχθούν πολλοί ακόμη. Ετσι απαιτούν η Ιστορία και η γεωγραφία, η νομιμότητα και η διεθνής σταθερότητα. Γι’ αυτό και την τήρησή της εγγυάται και θα εγγυάται η Ελλάδα, με την ασπίδα της διπλωματίας και των συμμαχιών της, αλλά και με το αποτρεπτικό δόρυ των Ενόπλων της Δυνάμεων. Κυρίως, όμως, με την αδιάκοπη πορεία της προς την πρόοδο».
Οι πρόσφυγες
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε εκτενώς και στην ενσωμάτωση των προσφύγων, υπογραμμίζοντας πως «αν η Μικρασιατική Καταστροφή συνιστά το μεγαλύτερο, ίσως, τραύμα του πρόσφατου παρελθόντος μας, η ενσωμάτωση των προσφύγων στον εθνικό κορμό αποτελεί μάλλον το κορυφαίο ειρηνικό επίτευγμα του ελληνικού κράτους», καθώς μία χώρα κατάκοπη και καταχρεωμένη ύστερα από 10 χρόνια μαχών, εσωτερικά ασταθής και με ελάχιστους πόρους, «πέτυχε ένα αληθινό θαύμα: να μετατρέψει τον θρήνο της τραγωδίας σε πνοή δημιουργίας». Ο πρωθυπουργός έκλεισε με το δίδαγμα της εθνικής τραγωδίας, που ήταν πως η χώρα κατάφερε να σηκωθεί και πάλι στα πόδια της «και να ακολουθήσει την ιστορική της τροχιά, που μεταμορφώνει πάντα τις καταστροφές σε θριάμβους».
Για την εποποιία της ενσωμάτωσης του προσφυγικού πληθυσμού στους κόλπους του ελ- ληνικού κράτους μίλη-σαν ο πρωθυπουργός και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας στα εγκαίνια έκθεσης στο Μουσείο Μπενάκη.
Η κ. Σακελλαροπούλου
H Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου εστίασε στην «εποποιία της ενσωμάτωσης του προσφυγικού πληθυσμού και της αποκατάστασής του στους κόλπους του ελληνικού κράτους» που έγινε μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και μας οδήγησε, όπως είπε, «να καμαρώνουμε τους καρπούς της μεταφύτευσης του μικρασιατικού ελληνισμού στο ελλαδικό χώμα». Η κ. Σακελλαροπούλου έκανε λόγο για τη μεγάλη «μετοικεσία» που επέφερε εκείνη τη μεγάλη ψυχική και πνευματική μετάλλαξη, που μετέβαλε δραστικά τις κατευθύνσεις και τους προσανατολισμούς της ελληνικής κοινωνίας.
Τόνισε επίσης πως «δεν λησμονούμε τους ανθρώπους που χάθηκαν, τις ζωές που ξεριζώθηκαν, τις πατρογονικές εστίες που εγκαταλείφθηκαν, το αίμα που χύθηκε, τον ψυχικό τραυματισμό, τον ασίγαστο πόνο» και «δεν προσπερνάμε τα σφάλματα, τις αυταπάτες, τους ιδεασμούς, τις διχοστασίες».
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατέληξε λέγοντας πως εκατό χρόνια μετά την Καταστροφή, μια έκθεση, όπως αυτή, «μας καλεί να αναστοχαστούμε την κρίσιμη αυτή καμπή της Ιστορίας μας, χωρίς να αποσείουμε το συναισθηματικό της φορτίο, αλλά και χωρίς να υποτιμούμε τη γονιμοποιό της δύναμη».