Τέσσερις καθηγητές στην «Κ»: Τι θέλω να αλλάξει στην Υγεία

Τέσσερις καθηγητές στην «Κ»: Τι θέλω να αλλάξει στην Υγεία

Παρεμβάσεις που πρέπει να δρομολογηθούν στα νοσοκομεία και στις δομές του ΕΣΥ την επόμενη τετραετία

7' 13" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Θεραπεία» για το ΕΣΥ, οι χρόνιες παθογένειες του οποίου βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησης τα τελευταία τρία χρόνια, όταν αυτό κλήθηκε να επωμιστεί όλο το βάρος της πανδημίας, θα αναζητήσει η επόμενη κυβέρνηση. Ζητούμενα είναι η βελτίωση της προσβασιμότητας των πολιτών σε επαρκείς και ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, η θεμελίωση ενός αποτελεσματικού συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, η γενναία ενίσχυση του ΕΣΥ με ανθρώπινο δυναμικό, η ανάπτυξη υπηρεσιών μετανοσοκομειακής φροντίδας και κυρίως η υλοποίηση παρεμβάσεων στη βάση των πραγματικών αναγκών του πληθυσμού.

Παράλληλα, η πανδημία ανέδειξε και την αξία της προαγωγής υγείας και της πρόληψης στη διασφάλιση της υγείας του πληθυσμού, τομείς που για πολλά χρόνια στη χώρα μας παραβλέπονται από τα κέντρα λήψης αποφάσεων. Η «Κ» ζήτησε από τέσσερις καθηγητές που γνωρίζουν πολύ καλά το σύστημα υγείας της χώρας μας να επισημάνουν τρία σημεία στα οποία εκτιμούν ότι θα πρέπει να επικεντρωθεί η επόμενη κυβέρνηση στον τομέα της Υγείας.

Πενταετής σχεδιασμός βάσει δεδομένων

Του Κυριάκου Σουλιώτη

– Τεκμηρίωση των προτεραιοτήτων της υγειονομικής πολιτικής στη βάση των αναγκών υγείας του πληθυσμού και της ανταπόκρισης του συστήματος υγείας σε αυτές. Η εν λόγω ανάλυση θα πρέπει να εξειδικεύεται σε επίπεδο περιφέρειας και ειδικών πληθυσμιακών ομάδων και ομάδων ασθενών και να αναδεικνύει τις υποπεριοχές της πολιτικής υγείας που θα προτεραιοποιηθούν. Τα δεδομένα και οι σχετικές αναφορές πρέπει να δημοσιοποιούνται σε τακτική βάση προκειμένου να διασφαλίζεται η διαφάνεια της λήψης των αποφάσεων. Στον σχεδιασμό θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το σύνολο των δομών του συστήματος υγείας.

Η ανάλυση των υγειονομικών αναγκών θα πρέπει να εξειδικεύεται σε επίπεδο περιφέρειας και ειδικών πληθυσμιακών ομάδων και ομάδων ασθενών.

– Σχεδιασμός επιμέρους δράσεων και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων τους. Στη φάση αυτή θα επιχειρηθεί η μετάφραση των στόχων της πολιτικής υγείας σε συγκεκριμένες παρεμβάσεις, σε χρονικό ορίζοντα που θα υπερβαίνει το διάστημα μιας κυβερνητικής θητείας. Θα απαιτηθεί ευρεία πολιτική και κοινωνική συναίνεση προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέχεια της εφαρμοζόμενης πολιτικής ανεξάρτητα από εναλλαγές κομμάτων στην εξουσία ή/και προσώπων στις θέσεις ευθύνης. Για κάθε επιμέρους δράση θα πρέπει να προσδιοριστούν οι δείκτες αξιολόγησης των αποτελεσμάτων της και να λαμβάνονται αποφάσεις για συνέχιση, επέκταση ή και τροποποίηση των ακολουθούμενων πολιτικών.  

– Εφαρμογή ενός νέου χρηματοδοτικού υποδείγματος. Ο άξονας αυτός αναφέρεται κατ’ αρχάς στη σταδιακή αποκατάσταση του χρηματοδοτικού κενού που υπάρχει στο σύστημα υγείας με πολιτικές όπως π.χ. η υιοθέτηση μιας προκαθορισμένης «ρήτρας ανάπτυξης στην υγεία». Είναι αναγκαία η μετάβαση σε μηχανισμούς που θα λαμβάνουν υπόψη δείκτες εκβάσεων, καινοτομίας, σχέσης κόστους – οφέλους, ικανοποίησης ασθενών κ.ά. Κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας είναι η αναπροσαρμογή των αμοιβών των επιστημόνων και επαγγελματιών υγείας σε συνδυασμό με την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων ελέγχου, έτσι ώστε να διαμορφωθούν ελκυστικές και ανταγωνιστικές συνθήκες για νέους ιατρούς και άλλους επαγγελματίες υγείας.

Ο κ. Κυριάκος Σουλιώτης είναι καθηγητής Πολιτικής Υγείας, κοσμήτωρ της Σχολής Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.

Ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού

Της Δάφνης Καϊτελίδου

– Βελτίωση της προσβασιμότητας στις υπηρεσίες υγείας. Αναγκαία προϋπόθεση είναι η συστηματική καταγραφή των αναγκών υγείας του πληθυσμού και των δομών που παρέχουν υπηρεσίες υγείας σε όλα τα επίπεδα της φροντίδας. Μέσα από την καταγραφή θα αναδειχθούν τα κενά που υπάρχουν και οι προκλήσεις για την κάλυψή τους. Σημαντική είναι η ανάπτυξη υπηρεσιών που σήμερα δεν παρέχονται, όπως δομές μετανοσοκομειακής και μακροχρόνιας φροντίδας. Επιπροσθέτως, η ανάπτυξη Μονάδων Ημερήσιας Φροντίδας / Ημερήσιων Κέντρων Φροντίδας για την πραγματοποίηση μικρής κλίμακας χειρουργείων και εφαρμογής θεραπειών, θα αποσυμφορήσει τα νοσοκομεία και ταυτόχρονα θα εξοικονομήσει πόρους μέσω της μείωσης δαπανών νοσηλείας. 

Πρέπει να συνεχιστεί το έργο της ανάπτυξης εθνικών προτύπων, διαδικασιών και δεικτών ποιότητας και ασφάλειας των υπηρεσιών υγείας.

– Ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού στην υγεία. Είναι απαραίτητο να αναπτυχθεί μία εθνική στρατηγική που, μεταξύ άλλων, θα συμβάλει στην ποσοτικοποίηση των αναγκών σε ανθρώπινο δυναμικό στον τομέα υγείας, στον φόρτο εργασίας και στην ανταπόκριση σε μελλοντικές ανάγκες του συστήματος υγείας. H επαρκής στελέχωση των υπηρεσιών υγείας, η ισότιμη και δίκαιη κατανομή των επαγγελματιών υγείας σε αριθμό και ανά κατηγορία με βάση τις πραγματικές ανάγκες, η ενίσχυση της συνεχιζόμενης επαγγελματικής ανάπτυξης, η διαμόρφωση ενός θετικού εργασιακού περιβάλλοντος μέσω παροχής κινήτρων, επαγγελματικής ικανοποίησης, πολιτικών για συγκράτηση προσωπικού και βελτίωσης των αποδοχών τους αποτελούν κομβικά ζητήματα για το ΕΣΥ. 

– Διασφάλιση και συνεχής βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης φροντίδας. Είναι εξαιρετικής σημασίας η ανάπτυξη εθνικών προτύπων, διαδικασιών, πολιτικών και δεικτών ποιότητας και ασφάλειας των υπηρεσιών υγείας, έργο που έχει ήδη ξεκινήσει να παράγει ο ΟΔΙΠΥ. Επίσης θα πρέπει ο ασθενής να τοποθετηθεί στο επίκεντρο της φροντίδας με τη συστηματική μέτρηση δεικτών αναφορικά με τις εμπειρίες και τα αποτελέσματα στην υγεία από τη δική του οπτική, καθώς και την ενσωμάτωσή τους στη χάραξη πολιτικής.

Η κ. Δάφνη Καϊτελίδου είναι καθηγήτρια Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας στο ΕΚΠΑ και πρόεδρος του Οργανισμού Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία (ΟΔΙΠΥ).

Εμφαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα

Της Ντόρας Ψαλτοπούλου

– Ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Σε κάθε περιοχή της επικράτειας οι πολίτες θα πρέπει να μπορούν να εξυπηρετούν τις βασικές ανάγκες φροντίδας υγείας και πρόληψης χωρίς να χρειάζεται να επισκέπτονται τις νοσοκομειακές μονάδες της περιφέρειας ή των μεγάλων αστικών κέντρων. Η γεωγραφία της χώρας μας με την πληθώρα νησιών αλλά και χωριών, με την πλειονότητα του πληθυσμού να ανήκει σε πληθυσμιακές ομάδες >65 ετών, καθιστά την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας αναγκαία συνθήκη. Παράλληλα, ισχύει και για τα αστικά κέντρα με την ανάγκη αποσυμφόρησης των νοσοκομειακών μονάδων.

Η χώρα θα πρέπει να επενδύσει στην αγωγή υγείας από την παιδική ηλικία, διασφαλίζοντας έτσι ότι ο υγιεινός τρόπος διαβίωσης θα αποτελέσει συνείδηση από νωρίς

– Ενίσχυση των νοσοκομειακών δομών. Η ενίσχυση θα πρέπει να αφορά ανθρώπινο δυναμικό και τα κατάλληλα μέσα, ώστε να βελτιωθεί περαιτέρω η παρεχόμενη φροντίδα υγείας. Ταυτόχρονα, είναι αναγκαίος ο περαιτέρω εκσυγχρονισμός σε ηλεκτρονική διαχείριση υπηρεσιών, με την εξοικονόμηση ανθρώπινου δυναμικού και τη δυνατότητα ανάλυσης δεδομένων υγείας που θα μπορούν στοχευμένα να βελτιώσουν την παροχή φροντίδας. Στον ίδιο άξονα και μέσω των σύγχρονων εφαρμογών ανάλυσης, θα είναι εφικτή η εκτίμηση δεικτών που αφορούν την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας ανά μονάδα ή περιφερειακή ενότητα. Οι δείκτες αυτοί χρησιμοποιούνται με επιτυχία σε άλλες χώρες και λειτουργούν επικουρικά στη σωστή κατανομή πόρων και στη βελτίωση της παροχής φροντίδας. 

– Πρόληψη νοσημάτων ή καταστάσεων που σχετίζονται με την υγεία του πληθυσμού. Η χώρα μας έχει πραγματοποιήσει σημαντικά βήματα προόδου τα τελευταία χρόνια, αλλά υπάρχει περιθώριο βελτίωσης με επένδυση σε προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου για σοβαρά νοσήματα, ενημέρωση και προσέγγιση διαφορετικών ομάδων πληθυσμού για τη σημασία να υιοθετηθούν τρόποι υγιεινούς διαβίωσης. Η χώρα θα πρέπει να επενδύσει στην αγωγή υγείας από την παιδική ηλικία διασφαλίζοντας έτσι ότι ο υγιεινός τρόπος διαβίωσης θα αποτελέσει συνείδηση από νωρίς, προάγοντας την υγεία του πληθυσμού για τις επόμενες γενεές. 

Η κ. Ντόρα Ψαλτοπούλου είναι παθολόγος, καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ. 

Για την παιδεία της πρόληψης

Του Γεώργιου Π. Χρούσου 

– Παιδεία της υγείας. Σήμερα, με την τεράστια πρόοδο της βιολογίας και της ιατρικής, γνωρίζουμε πολύ καλά τις αιτίες της σύγχρονης παθολογίας, η οποία, δυστυχώς, αφορά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού σε όλο τον κόσμο. Η παθολογία αυτή αποτελείται από τα «χρόνια μη μεταδιδόμενα νοσήματα», που συμπεριλαμβάνουν το άγχος, την κατάθλιψη, την υπερβαρότητα/παχυσαρκία, το καρδιομεταβολικό σύνδρομο, τις αλλεργικές και αυτοάνοσες παθήσεις, τις ψυχοσωματικές διαταραχές, τη χρόνια αποφρακτική νόσο των πνευμόνων, τις διαταραχές του ύπνου, τον καρκίνο κ.λπ. Τα νοσήματα αυτά είναι κυρίως αποτέλεσμα του χρόνιου ανηλεούς, ψυχο-κοινωνικο-οικονομικού στρες σε συνδυασμό με την κακή διατροφή, την έλλειψη άσκησης, τον ανεπαρκή ύπνο και το ακανόνιστο πρόγραμμα της ημέρας.

Η πρόληψή τους, που είναι το ζητούμενο, εξαρτάται από την παιδεία. Χρειάζεται σοβαρή παιδεία, που να συμπεριλαμβάνει τη βιολογία και την υγεία, να αφορά όλο τον πληθυσμό, ξεκινώντας από την προσχολική ηλικία. Ειδική μέριμνα και παιδεία για την εγκυμοσύνη, τη μητρότητα και την πατρότητα είναι εκ των ων ουκ άνευ. 

Χρειάζεται σοβαρή παιδεία, που να συμπεριλαμβάνει τη βιολογία και την υγεία, να αφορά όλο τον πληθυσμό, ξεκινώντας από την
προσχολική ηλικία.

– Αναστροφή της εγκατεστημένης χρόνιας παθολογίας. Δεν είναι εύκολη, αλλά είναι εφικτή. Πρέπει να γίνεται από ομάδα ειδικών, συμπεριλαμβανομένων ειδικών ιατρών, ψυχολόγων, διατροφολόγων, εργοφυσιολόγων κ.λπ., και να επιτελείται επισταμένα με χρόνια και συχνή παρακολούθηση, έτσι ώστε οι υγιείς συμπεριφορές να ριζώνουν και να διατηρούνται διά βίου. Αυτή η φιλοσοφία της επισταμένης και επίμονης θεραπείας πρέπει να ισχύει για όλα τα σοβαρά νοσήματα.  

– Πρόσβαση σε ανακουφιστική φροντίδα. Δημιουργία δομών για την πρόληψη και ανακούφιση του πόνου σε ασθενείς με σοβαρές ασθένειες. Στη χώρα μας η ανακουφιστική φροντίδα δεν έχει αναπτυχθεί, με αποτέλεσμα τη μη ορθολογική διάθεση των πόρων υγείας και, κυρίως, την ταλαιπωρία των ασθενών.

Ο κ. Γεώργιος Π. Χρούσος, MD, MACP, MACE, FRCP, είναι ομότιμος καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας, διευθυντής του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Υγείας Μητέρας, Παιδιού και Ιατρικής Ακριβείας, και κατέχει την Εδρα UNESCO για την Εφηβική Υγεία και Ιατρική. 

⇒ Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή