Πόσο βοηθάει τον ΣΥΡΙΖΑ το «εκκρεμές» με τα σενάρια για προοδευτική διακυβέρνηση, κυβερνήσεις ηττημένων, ανοχής και ειδικού σκοπού; Το αφήγημα της προοδευτικής διακυβέρνησης πέφτει συνεχώς σε «τοίχο» από τους υποψήφιους εταίρους.
Και νέες διέξοδοι ενδεχομένως να αναζητούνται από την Κουμουνδούρου που να συνδυάζονται και με μια δόση «πρέσινγκ» προς το ΠΑΣΟΚ. Με τις μετατοπίσεις του ΣΥΡΙΖΑ επιχειρείται να αναδειχθεί πως η προοδευτική διακυβέρνηση αποκλείει τις δεύτερες κάλπες που θέλει η Ν.Δ., αλλά και τον κίνδυνο αλλεπάλληλων εκλογικών αναμετρήσεων. Είναι γεγονός ότι η απλή αναλογική είναι το μόνο εκλογικό σύστημα που η κοινοβουλευτική πλειοψηφία δεν εξαρτάται απολύτως από την κατάταξη των κομμάτων.
Αποτελεί το εργαλείο που προκρίνει τις συμμαχικές κυβερνήσεις και σε εξαιρετικές –αλλά όχι απίθανες– περιπτώσεις θα μπορούσε να υποστηρίξει μια συμπόρευση δύο ή και τριών δυνάμεων της μειοψηφίας.
Από το καλοκαίρι του 2016, που η απλή αναλογική ψηφίστηκε στη Βουλή με 179 «ναι», ξεκίνησαν οι ψίθυροι για το πώς θα μπορούσε το νέο σύστημα να αξιοποιηθεί. Ο Αλέξης Τσίπρας από την πρώτη στιγμή ξόρκιζε οποιοδήποτε άλλο σενάριο πέρα από τη νίκη του κόμματος, όμως στην αφετηρία της προεκλογικής περιόδου στο προσκήνιο ήρθε το σενάριο της κυβέρνησης ηττημένων.
Για την «κυβέρνηση των ηττημένων» έχει χυθεί πολύ μελάνι, καθώς τα στελέχη της αριστερής πτέρυγας ήταν υπέρμαχοι της άποψης πως η απλή αναλογική δεν μπορεί να «παροπλιστεί» και πρέπει να αξιοποιηθεί. Πρωτοκλασάτα στελέχη δεν αρνήθηκαν σε δημόσιες τοποθετήσεις τους πως, αν οι αριθμοί βγαίνουν, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ και το ΜέΡΑ25 θα μπορούσαν να συζητήσουν το κοινό τους μέλλον.
Πάντα στο πλαίσιο μιας προγραμματικής συμφωνίας. Αρκετά μέλη του κόμματος ακόμη και τώρα πιστεύουν πως αν η ήττα από τη Ν.Δ. είναι μικρής κλίμακας, συζητήσεις για την επόμενη ημέρα θα υπάρξουν.
Στη γραμμή αυτή είχε κινηθεί πρόσφατα και ο Γιάννης Δραγασάκης. Η προεκλογική πίεση οδήγησε μετέπειτα το ιστορικό στέλεχος αλλά και τον Ευκλείδη Τσακαλώτο να προχωρήσουν σε διευκρινιστικές δηλώσεις, με τις οποίες ξεκαθάριζαν πως απαραίτητη προϋπόθεση για τον σχηματισμό προοδευτικής κυβέρνησης είναι η καθαρή νίκη. Ο Αλ. Τσίπρας είναι σαφές πως εδώ και καιρό έχει «μαζέψει» τις συγκεκριμένες «παρεμβολές».
Η Κουμουνδούρου επιχειρεί να αναδείξει πως η προοδευτική διακυβέρνηση που προτείνει είναι ρεαλιστικός στόχος.
Ο Γιάνης Βαρουφάκης άλλαξε ακόμη πιο πολύ τα προεκλογικά δεδομένα με τις αναφορές του στο πρόγραμμα «Δήμητρα» και στο νόμισμα. Στην Κουμουνδούρου ξύπνησαν μνήμες των ταραγμένων ημερών του 2015 που αποτελούν «βούτυρο στο ψωμί» του Μαξίμου.
Ηταν το χρονικό σημείο, μέσα στον Απρίλιο, που ο Αλέξης Τσίπρας προχώρησε ένα βήμα αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο της κυβέρνησης με ψήφο ανοχής. Το νέο αφήγημα ήταν το εξής: θα μπορούσαν, ενδεχομένως με την απουσία τους από τη διαδικασία της ψήφου εμπιστοσύνης, το ΜέΡΑ25 και το ΚΚΕ να συνδράμουν στην «αποστρατεία» της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Και να ανοίξει ο δρόμος για ένα φιλολαϊκό κυβερνητικό πρόγραμμα. Θετική απάντηση, όπως αναμενόταν, δεν υπήρξε. Η επιμονή του Γιάνη Βαρουφάκη στις αντιμνημονιακές ρητορικές του τον έθεσε στη συνέχεια εκτός «κάδρου» για κάθε συνεργασία. Ο Αλέξης Τσίπρας, εκτιμώντας προφανώς και τις αντιδράσεις, αλλά και το «όχι» του ΚΚΕ, δεν επέμεινε, δηλώνοντας πως η κυβέρνηση ανοχής δεν αποτελεί στόχο του γιατί δεν μπορεί να είναι μακράς πνοής.
Το μήνυμα θόλωσε ξανά και το «εκκρεμές» συνέχισε την «ταλάντωση» όταν ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, προχθές, στη διακαναλική συνέντευξη, έπειτα από σχετική ερώτηση, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο σχηματισμού κυβέρνησης ειδικού σκοπού.
Ο Αλέξης Τσίπρας στο Mega απέκλεισε κάθε τέτοιο σενάριο: «Ηταν πολύ σαφής η απάντησή μου, είπα ότι εγώ αυτό στο οποίο στοχεύω είναι να έχουμε μια κυβέρνηση σταθερότητας και μακράς πνοής». Πρόσθεσε μάλιστα ότι η ερώτηση αφορούσε το θέμα της κάθαρσης και ότι «με πολλή σαφήνεια το έχω πει και στον κ. Ανδρουλάκη ότι αν θέλει κάθαρση πρέπει να ξεκαθαρίσει. Κάθαρση με Μητσοτάκη δεν θα υπάρξει… Ο ειδικός σκοπός της κάθαρσης μπορεί κάλλιστα να ενταχθεί στον γενικό σκοπό μιας κυβέρνησης σταθερότητας».
Ο κ. Τσίπρας μίλησε και για σύσταση προανακριτικής επιτροπής για τις παρακολουθήσεις. Με βασικούς υπεύθυνους τον πρωθυπουργό και σε πρώτη φάση τον υπουργό Δικαιοσύνης και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης.