Δεν είναι μόνο η ελληνική αριστερά που αποφεύγει να αναλάβει την ευθύνη της εκλογικής της αποτυχίας. Τα ίδια έκανε και ο Τζέρεμι Κορμπιν και οι συν αυτώ το 2019, όταν κατατροπώθηκαν από τον Μπόρις Τζόνσον και είδαν τη βόρεια Αγγλία (τη δική τους Κρήτη) να βάφεται στον χάρτη μπλε αντί για κοκκινη. «Η ήττα ανήκει σε εμένα, αλλά και το μιντιακό σύστημα έριξε επάνω μας ό,τι είχε και δεν είχε» είπε ο Τζον Μακντόνελ, σκιώδης υπουργός Οικονομικών. Στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος ο Κόρμπιν κατηγόρησε τα μέσα ενημέρωσης γιατί παρέσυραν τους ψηφοφόρους στην αγκαλιά του Μπόρις. Με ή χωρίς λίστα Πέτσα τα μέσα ενημέρωσης θα φταίνε έτσι κι αλλιώς για τη ριζοσπαστική αριστερά. Όταν ο εχθρός είναι το κατεστημένο δεν πρόκειται να του δώσεις και τα εύσημα επειδή σε κέρδισε. Θα εξακολουθήσεις να του επιτίθεσαι. Θα λες ότι κοίμησε τους ψηφοφόρους, ότι τους εξαγόρασε, και ούτω καθεξής. Το περισσότερο που μπορείς να προσάψεις στον εαυτό σου είναι τον δονκιχωτισμό του αγωνιστή. Πως πίστεψες ότι θα μπορούσες να κερδίσεις, όπως κάποτε με το μνημόνιο και τη Μέρκελ. Η μάχη συνεχίζεται, όπως είπε ο Αλέξης Τσίπρας.
Υπάρχει όμως μία μεγάλη διαφορά ανάμεσα στους βρετανούς Εργατικούς και τον ΣΥΡΙΖΑ η οποία οφείλεται στην απουσία της απλής αναλογικής. Το πλειοψηφικό βρετανικό σύστημα επιβάλλει τους μεγάλους κομματικούς συνασπισμούς. Στη Βρετανία οι υποψήφιοι της ριζοσπαστικής αριστεράς είναι στο ίδιο κόμμα με τους ακροκεντρώους. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος προς τη βουλή. Ο Κόρμπιν συνυπάρχει με τον Μπλερ. Ο Αλαβάνος είναι στο ίδιο κόμμα με τον Σημίτη. Αυτή η συνύπαρξη κρατά τον εσωτερικό διάλογο ζωντανό και το κόμμα σε επαγρύπνηση.
Γι’αυτό και την επόμενη μέρα της ήττας, η κοινοβουλευτική ομάδα της οποίας ο Κόρμπιν ηγήθηκε για τέσσερα χρόνια τον έκανε τρεις παράδες και του ζήτησε να φύγει χωρίς καθυστέρηση. «Mας είπες ότι είναι η ώρα της περισυλλογής για το αποτέλεσμα. Το σκέφτηκα το αποτέλεσμα, και λέω να φύγεις τώρα» είπε στον Κόρμπιν η βουλευτής Μάργκαρετ Χοτζ λίγες ώρες μετά τη συντριβή. Έτσι είναι στα μεγάλα κόμματα. Δεν λειτουργούν ως κλειστές οικογένειες, αλλά, ακριβώς επειδή υπάρχουν διαφορετικές τάσεις μέσα σε αυτά, την επομένη ενός κακού αποτελέσματος δεν ξέρεις από πού θα σου’ρθει.
Το πρόβλημα στον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι το αν θα αναλάβει ή όχι ο Τσίπρας την ευθύνη. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει κανείς που να του ζητάει σήμερα ενστικτωδώς και επιτακτικά το λόγο. Στη Νέα Δημοκρατία με 20 μονάδες διαφορά οι δελφίνοι πρόλαβαν ήδη να πλακωθούν.Ο Δένδιας κατηγόρησε τον Γεωργιάδη για αλαζονεία επειδή είπε ότι το κόμμα πρέπει να στοχεύσει τις 180 έδρες. Στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει σιωπή, γενικόλογοι αναστοχασμοί συντρόφων on camera, και φωτογραφίες «ο νοών νοείτω» της Αχτσιόγλου από χρήστες στα social media.
Η ιδρυματοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ μέσα σε ένα κλειστό οικογενειακό περιβάλλον, χωρίς αντίλογο από δυσάρεστους συγγενείς, δεν στοιχίζει απλώς μετεκλογικά. Είναι ο λόγος που έχασαν με τόσο μεγάλη διαφορά. Οι «αντιφρονούντες» βουλευτές των βρετανών Εργατικών έλεγαν ανοιχτά πριν τις εκλογές ότι τα μηνύματα που παίρνουν από τους ψηφοφόρους όταν τους χτυπάνε την πόρτα δεν είναι καλά. Το κόμμα φαινόταν περιθωριακό, εκτός επαφής με την παραδοσιακή του βάση. Οι υποψήφιοι την κατάλαβαν τη δουλειά ενώ μοίραζαν φυλλάδια στις πόρτες και τα καφενεία. Στον ΣΥΡΙΖΑ δεν είχαν αντιληφθεί από τη συναναστροφή με τους δικούς τους ψηφοφόρους ότι θα τους μαυρίσουν; Τον Φανάρα περίμεναν να τους το πει με το exit poll;
Η απλή αναλογική ήταν το μέτρο που πήρε σε ανύποπτο χρόνο ο ΣΥΡΙΖΑ για να μην χρειαστεί να υπάρξει κανένας μεγάλος πολιτικός συνασπισμός πριν τις εκλογές. Το ενδεχόμενο συνεργασιών θα εξεταζόταν μόνο μετεκλογικά, εκτάκτως, και ανάμεσα σε μικρά κόμματα «μπετόν αρμέ», χωρίς κίνδυνο διάβρωσης από άλλες συγγενείς πολιτικές δυνάμεις. Ήταν σαν να κλείδωσαν την πόρτα από μέσα και να πέταξαν έξω το κλειδί. Αυτή ήταν και η τελευταία τους ευκαιρία επαφής με τον έξω κόσμο. Μετά τους έμεινε πράγματι μόνο ο Φανάρας, αλλά ούτε αυτός είχε καμία τύχη όταν κόμιζε τις δυσοίωνες προβλέψεις στο κατώφλι τους. Αφού δεν είχε νέα ευχάριστα να πει, καλύτερα να μην μας πει κανένα, όπως θα έλεγε και ο Σαββόπουλος, το τελευταίο μαύρο πρόβατο στη μακρά σχετική λίστα του ΣΥΡΙΖΑ.
*Ο κ. Θύμιος Τζάλλας είναι δημοσιογράφος και εργάζεται σε think tank στο Λονδίνο.