«Επιδιώκουμε ανοιχτούς διαύλους με την Τουρκία», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις δηλώσεις του από το Βίλνιους της Λιθουανίας μετά το πέρας της συνάντησής του με τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν.
Ο πρωθυπουργός, ερωτηθείς σχετικά, υπογράμμισε ότι θα επιδιωχθεί η εκτόνωση εστιών έντασης με αμοιβαίες κινήσεις, υπογραμμίζοντας ότι «κάνουμε μια συγκρατημένη νέα αρχή με την Τουρκία».
«Να χτίσουμε στις θετικές εξελίξεις»
«Μπορώ να σας πω ότι η συνάντηση έγινε σε καλό κλίμα. Πρέπει να χτίσουμε στις θετικές εξελίξεις των τελευταίων μηνών μετά τους σεισμούς στην Τουρκία και την έμπρακτη συμπαράστασή μας. Άλλαξαν πολλά πράγματα στην ψυχολογία των σχέσεών μας. Η σημερινή συνάντηση επαλήθευσε τη διάθεση για μια νέα επανεκκίνηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και για έναν πιο σαφή οδικό χάρτη για το πώς θα κινηθούμε τους επόμενους μήνες. Πρόθεση να ξανασυναντηθούμε πριν το τέλος του έτους, στη Θεσσαλονίκη σε ανώτατο επίπεδο με θετική ατζέντα στο μενού. Δεν λύθηκαν, βεβαίως, όλα τα προβλήματα, αλλά υπάρχει διάθεση να ξαναπροσεγγίσουμε το πλαίσιο των σχέσεών μας από μια θετική σκοπιά», τόνισε ο πρωθυπουργός.
Ερωτηθείς εάν στη συζήτηση τέθηκε θέμα εξοπλισμών, απάντησε αρνητικά, λέγοντας ότι «το πρόγραμμα εξοπλισμών της Ελλάδας είναι δρομολογημένο και δεν επιδέχεται τροποποιήσεων».
Αναφορικά με το μεταναστευτικό, επισήμανε ότι «οι ροές είναι μια υβριδική απειλή για τη σταθερότητα της ΕΕ και του ΝΑΤΟ».
«Μας απασχολούν όσα γίνονται στον Ειρηνικό και τον Ινδοειρηνικό, αλλά μας απασχολεί περισσότερο τι γίνεται στην άμεση γειτονιά μας, τη Βόρεια Αφρική», είπε.
Οι τρεις άξονες
Εκανε λόγο για «συγκρατημένη αισιοδοξία» ως προς τις σχέσεις με την Άγκυρα και αναφέρθηκε στο πλαίσιο συνεργασίας με την Τουρκία για το μέλλον, το οποίο στηρίζεται σε τρεις άξονες:
«Ο πολιτικός διάλογος υπό την καθοδήγηση των υπουργών Εξωτερικών. Η βασική διαφορά μας είναι οι θαλάσσιες ζώνες. Ο δεύτερος δίαυλος είναι τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που μπορούν να αποδώσουν καρπούς. Ο τρίτος άξονας αφορά τη λεγόμενη θετική ατζέντα, σε μια δουλειά που έχει γίνει από τον κ. Φραγκογιάννη και αφορά σε οικονομικά θέματα. Αυτά μπορούν να οικοδομηθούν στη Θεσσαλονίκη πριν το τέλος του έτους. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παρουσιάζει δύο δρόμους για την Τουρκία. Πρόθεση μας είναι να κινηθεί στον ευρωπαϊκό δρόμο».
Συμπλήρωσε ότι το κλίμα «υποδηλώνει τη διάθεση και των δύο ηγεσιών να επαναπροσεγγίσουμε το πλαίσιο των σχέσεών μας».
«Σύντομα θα έχουμε θετικά νέα»
Αναφερόμενος στις σχέσεις της Ελλάδας με τις ΗΠΑ, είπε ότι «σύντομα αναμένεται να υπάρχουν θετικά νέα για το πώς η Ουάσινγκτον θα ενισχύσει τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, στο πλαίσιο της Συμμαχίας». Όσο για το θέμα των F-16 στην Τουρκία, σχολίασε ότι «εμάς, την Ελλάδα, μας αφορά μόνο έμμεσα το θέμα».
«Οι σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ είναι ισχυρότερες από ποτέ. Επαναβεβαιώσαμε το πολύ υψηλό επίπεδο συνεργασίας. Επανέλαβα τη μεγάλη σημασία του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης για την τροφοδοσία της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Στα πλαίσια συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ θα έχουμε θετικές ειδήσεις την ενίσχυση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Εμάς μας αφορά μόνο έμμεσα η σχέση ΗΠΑ – Τουρκίας, η στάση του Κογκρέσου φαίνεται να είναι γνωστή. Είναι κοινός τόπος πως οι εξοπλισμοί που δίνονται σε κράτη μέλη του ΝΑΤΟ δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται εναντίον άλλων κρατών μελών. Οι ΗΠΑ βλέπουν την Ελλάδα ως παράγοντα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο».
Για τις επαφές με Μακρόν, Σολτς και Ράμα, τόνισε: «Επιβεβαιώσαμε τη συνεργασία σε πολλά επίπεδα και στον αμυντικό τομέα. Στα τέλη Σεπτεμβρίου θα πέσει στο νερό και η πρώτη φρεγάτα, ενώ στο τραπέζι βρέθηκαν η Ουκρανία και το μεταναστευτικό. Το ίδιο ισχύει και για τη συζήτηση που ακολούθησε με τον Όλαφ Σολτς. Με τον Αλβανό πρωθυπουργό Ράμα, του επανέλαβα πως πρέπει να επιλυθεί άμεσα το ζήτημα Μπελέρη. Είναι θέμα κράτος δικαίου όταν ένας εκλεγμένος δήμαρχος κρατείται χωρίς κατηγορίες. Έστειλα σαφές μήνυμα με δεδομένο το ευρωπαϊκό βήμα που θέλει να κάνει η Αλβανία».
Για τα ευρωτουρκικά, υπογράμμισε: «Ελεγα πάντα πως εμείς δεν έχουμε στρατηγικό όφελος με μια Τουρκία που θα βρίσκεται απέναντι σε όλους στη Δύση. Όφελος είναι η Τουρκία να παίξει με τους δικούς μας κανόνες και να έχει πιο στενή σχέση με την ΕΕ. Είμαστε στην αρχή μιας καινούριας θητείας και δεν έχω λόγο να αμφισβητήσω τις προθέσεις του κ. Ερντογάν. Είναι μια στροφή η στάση του κ. Ερντογάν σε σχέση με όσα είχαμε δει. Βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο. Δεν ξεχνάμε όσα έγιναν τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Αλλά μπορούμε να ζήσουμε ειρηνικά, έστω και αν δεν μπορούμε να λύσουμε το θέμα των θαλασσίων ζωνών. Με την οδό των ΜΟΕ, που υπήρξε άτυπα τους τελευταίους μήνες, μπορούμε να εκτονώνουμε πιθανές εστίες μελλοντικής έντασης».
