Ακόμη και για τους πολύ μυημένους στις συνεδριάσεις των οργάνων του ΣΥΡΙΖΑ, η Πολιτική Γραμματεία της Τετάρτης ήταν με διαφορά η πιο δύσκολη των τελευταίων ετών. Ο Στέφανος Κασσελάκης έκανε «ασκήσεις ευγένειας και υπομονής», αναμένοντας καρτερικά μπροστά στην οθόνη του για περίπου οκτώ ώρες. Ζήτημα είναι αν την έκλεισε δύο φορές για πολύ λίγα λεπτά. Και το σφυροκόπημα των στελεχών της εσωκομματικής αντιπολίτευσης ήταν συνεχές, κάνοντας σαφές, ειδικά από την πλευρά της «Ομπρέλας», πως η συζήτηση αποτελούσε μια «πρόβα διαζυγίου».
Ο πρόεδρος επέλεξε συνειδητά να μην απαντά και δεν το έκανε ακόμη και όταν ο Νίκος Φίλης σήκωσε το γάντι, στην προτροπή του Νίκου Παππά να πάρει πίσω όσα είπε για τον νέο επικεφαλής της Κουμουνδούρου, παρομοιάζοντάς τον με τον Τραμπ και τον Γκρίλο. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», ο πρώην υπουργός Παιδείας βρήκε τρία κοινά σημεία του Στέφανου Κασσελάκη με τον τέως πρόεδρο των ΗΠΑ: παρουσιάστηκε στους πολίτες της Αμερικής ως ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας, είχε υποστηρικτές στο «σκοτεινό Διαδίκτυο» και δεν έφτιαξε το δικό του κόμμα, αλλά «άλωσε» τους Ρεπουμπλικανούς.
Οι αποστάσεις τηρήθηκαν και ο πάγος δεν έσπασε, όταν η Εφη Αχτσιόγλου του απευθύνθηκε σε «άριστο πληθυντικό». Δεν τον προσφώνησε ποτέ «σύντροφο», παρά μόνον «κύριο Κασσελάκη» εξηγώντας του για την ομιλία που έκανε στον ΣΕΒ, πως ο εργαζόμενος δεν μπορεί να αναλαμβάνει επιχειρηματικό κίνδυνο, διότι κάτι τέτοιο θα νομιμοποιούσε τη μείωση του μισθού του. Ηταν το σημείο που, σύμφωνα με άλλες πηγές, πήρε τον λόγο και πρότεινε την επόμενη φορά που θα πάει στον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Ελλάδας να συνοδευτεί από την «κυρία Αχτσιόγλου». Κρατώντας με αυτόν τον τρόπο την ίδια απόσταση και τον πληθυντικό.
Η πόρτα ανοιχτή
Μερικές ακόμη λεπτομέρειες στη συνεδρίαση της Τετάρτης έκαναν και τους πιο δύσπιστους να καταλάβουν πως τα θεμέλια της ενότητας του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι καθόλου σταθερά και η πόρτα της διάσπασης έχει ανοίξει διάπλατα. Με πιο πιθανή ημερομηνία εξόδου των στελεχών της «Ομπρέλας» τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής στις 11-12 Νοεμβρίου.
«Δεν έχουμε ξανακούσει ποτέ τον Ανδρέα Ξανθό να φωνάζει», έλεγαν μέλη της Π.Γ. Ο πρώην υπουργός Υγείας, τον Μάρτιο του 2020, είχε πλέξει το εγκώμιο του Σωτήρη Τσιόδρα για το ήθος και την επιστημοσύνη του, με τον Παύλο Πολάκη να το θυμίζει κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, κατηγορώντας τον πως ήταν ένας από τους λόγους που ο ΣΥΡΙΖΑ συρρικνώθηκε. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», σε πολύ έντονο ύφος, ο Ανδρέας Ξανθός του επανέλαβε αρκετές φορές πως λέει «μπούρδες», ότι «πέντε χρόνια εκθέτει τον ΣΥΡΙΖΑ» και ότι «έναν φέρνει και δέκα διώχνει από το κόμμα». Μετά την ηχηρή παρέμβαση των Πάνου Σκουρλέτη και Ευκλείδη Τσακαλώτου, οι φωνές από τον πρώτο όροφο ακούστηκαν μέχρι το ισόγειο της Αγίου Κωνσταντίνου.
Κάπως έτσι έκλεισε μια θυελλώδης συνεδρίαση, αφού πρώτα δευτερολόγησε ο νέος πρόεδρος. Σύμφωνα με παρευρισκομένους, ο Στέφανος Κασσελάκης ξεκαθάρισε πως επιθυμεί ο ΣΥΡΙΖΑ να προχωρήσει, ότι δεν μπορεί να κρατήσει κανέναν με το ζόρι στο κόμμα και πως είναι ανοιχτός στην επικοινωνία. Και με αυτόν τον τρόπο έδωσε το στίγμα του πως η συνύπαρξη είναι πλέον πολύ δύσκολη. Ηρθε και έδεσε, άλλωστε, την Παρασκευή η αναγγελία της διαγραφής του Στέφανου Τζουμάκα και της παραπομπής του στην Επιτροπή Δεοντολογίας, κάνοντας σαφές ότι θα αντιδράσει όπου χρειάζεται και πως το φορτισμένο κλίμα της συνεδρίασης και τα «βαριά λόγια» που ακούστηκαν δεν μπορούν να μεταφερθούν στον δημόσιο διάλογο.
Εκτός ελέγχου
Η Εφη Αχτσιόγλου απευθύνθηκε στον Στέφανο Κασσελάκη στον πληθυντικό, δεν τον προσφώνησε «σύντροφο» και εξαπέλυσε βέλη για την ομιλία του στον ΣΕΒ.
Το μήνυμα που πήρε ο νέος αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι πως δεν ελέγχει απολύτως την Πολιτική Γραμματεία. Ο Στέφανος Τζουμάκας δεν ψήφισε, πρόλαβε, όμως –πιθανότατα για τελευταία φορά– και εξέφρασε τις διαφωνίες που έχει. Ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος μιλώντας στο όργανο επισήμανε τον κίνδυνο ότι, αν ο ΣΥΡΙΖΑ συνεχίσει να μιλάει σε ένα στενό πυρήνα υποστηρικτών, η κοινωνική πλειοψηφία θα συνεχίσει να στοιχίζεται πίσω από τις πολιτικές του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Ο Γιάννης Ραγκούσης στην τοποθέτησή του τόνισε πως «πρόεδρο αλλάξαμε για να αυξήσουμε τη διαφορά από το ΠΑΣΟΚ και όχι για να τη βλέπουμε να απομειώνεται καθημερινά». Αν και οι τρεις επέλεγαν να πάρουν μέρος στην ψηφοφορία, το «κοντέρ» θα είχε γράψει 20 «ναι» και 21 «όχι – λευκά». Και πιθανότατα 22 «όχι – λευκά» αν δεν απουσίαζε στο εξωτερικό η Δανάη Κολτσίδα.
Στην Κεντρική Επιτροπή, οι συσχετισμοί είναι διαφορετικοί και δύσκολα δεν θα εγκριθεί η εισήγηση για διεξαγωγή συνεδρίου πριν από τις 23-25 Φεβρουαρίου. Από τα 301 μέλη, η «Ομπρέλα» υπολογίζεται πως αριθμεί περισσότερα από 60.
Τα δύο στρατόπεδα στον ΣΥΡΙΖΑ τα χωρίζει άβυσσος. Ειδικά μετά το κείμενο που συνέταξε η «Ομπρέλα», δεν φαίνεται να υπάρχει γυρισμός. Στο στενό περιβάλλον του κ. Κασσελάκη εκτιμούν πως η αριστερή πτέρυγα του κόμματος είναι εγκλωβισμένη στην τακτική που ακολούθησε. Οι «αποστρατεύσεις» μελών της είναι πολλές για να ελπίζουν πως μπορεί να κυριαρχήσουν στο επικείμενο συνέδριο. Επισημαίνουν ότι ήδη «αποσκιρτούν» στελέχη προς την πλευρά των «νεοπροεδρικών» και συνεπώς η αποχώρηση αποτελεί μονόδρομο. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, υποστηρίζουν ότι θα απομειωθεί ταυτόχρονα και το ειδικό βάρος του «μπλοκ» που πρόσκειται στην Εφη Αχτσιόγλου.
Από την «Ομπρέλα» βλέπουν πως ο ΣΥΡΙΖΑ μετατοπίζεται σε ένα κεντροδεξιό φιλελεύθερο κόμμα και, συνεπώς, υπάρχει ένα κενό πολιτικής εκπροσώπησης, που μπορεί να εκφραστεί με μια νέα μαζική κίνηση. Δεν θα περιλαμβάνει μόνον όσους φύγουν από την Κουμουνδούρου, αλλά και άλλα στελέχη της ανένταχτης Αριστεράς. Μόνο το γεγονός πως την επόμενη ημέρα της συνεδρίασης της Πολιτικής Γραμματείας πραγματοποιήθηκε συνεδρίαση της τάσης, φανερώνει ότι οι διεργασίες για την επόμενη ημέρα έχουν ξεκινήσει.
Η πλατφόρμα
Ασφαλείς πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν πως έχουν ήδη κατατεθεί απόψεις για το ιδεολογικό στίγμα μιας νέας πιθανής κίνησης, που θα βασίζεται στο τρίπτυχο: περιβάλλον – σοσιαλισμός και δημοκρατικές ελευθερίες – φεμινιστικό κίνημα. Είναι σε στενή επαφή με την «ομάδα Αχτσιόγλου», καθώς οι διαπιστώσεις που κάνουν για το μέλλον του κόμματος είναι κοινές. Η διαγραφή του Στέφανου Τζουμάκα θα απελευθερώσει πολύ περισσότερες δυνάμεις μέσα στις τάξεις της εσωκομματικής αντιπολίτευσης και ενδεχομένως να επιταχύνει τις εξελίξεις. Ακόμη και στελέχη που μέχρι προχθές τηρούσαν πιο επιφυλακτική στάση, όπως ο Νάσος Ηλιόπουλος και ο Αλέξης Χαρίτσης, φαίνεται ότι περνούν πλέον στην ανοιχτή αμφισβήτηση. Ο πρώην εκπρόσωπος του κόμματος κατήγγειλε μάλιστα με ανάρτησή του ως «αυταρχική» και «αντιδημοκρατική» την απόφαση του προέδρου να θέσει τον Τζουμάκα εκτός κόμματος. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Δημήτρης Τζανακόπουλος, που είχε προσχωρήσει στη σκληρή γραμμή της «Ομπρέλας, ψηφίζοντας «όχι» στην Πολιτική Γραμματεία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ όπως τον γνωρίζαμε έχει τελειώσει και τον τόνο την εβδομάδα που πέρασε τον έδωσαν τρία στελέχη μέσα στην Π.Γ. Πρώτος ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος υπογράμμισε πως «παραμένω στρατευμένος στην υπόθεση της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς. Την επόμενη περίοδο θα φανεί εάν αυτή η υπόθεση έχει μέλλον εντός του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Σε κάθε περίπτωση, οι αποφάσεις είναι μπροστά μας». Στην ίδια κατεύθυνση, ο Νίκος Φίλης φέρεται να είπε πως «δεν μπορεί να υπάρξει ενότητα στο κόμμα εναντίον της Αριστεράς», και ο Πάνος Σκουρλέτης, ο οποίος απευθυνόμενος στον Στέφανο Κασσελάκη επισήμανε ότι «η τοποθέτησή σου στον ΣΕΒ δεν έχει σχέση με καμία εκδοχή της Αριστεράς».