Επίσημη «πρώτη» η σημερινή για την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου από το Βέλγιο με τη συμμετοχή της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του Κολλεγίου των Επιτρόπων.
Το απόγευμα, τα μέλη του Κολεγίου θα συναντηθούν με ομολόγους τους από τη βελγική κυβέρνηση στο Palais d’Egmont στις Βρυξέλλες, προκειμένου να συζητήσουν τις προτεραιότητες της βελγικής προεδρίας, τη στρατηγική ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ενωσης καθώς και το πρόγραμμα εργασιών της Κομισιόν.
Στη συνέχεια, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, θα πραγματοποιηθεί συνάντηση ολομέλειας της προέδρου και του Κολλεγίου με τον πρωθυπουργό του Βελγίου, Αλεξάντερ ντε Κρο και μέλη της κυβέρνησης του, ενώ η συνέντευξη Τύπου αναμένεται στις 19.00 (ώρα Ελλάδας).
Η επίσημη τελετή έναρξης της βελγικής προεδρίας θα πραγματοποιηθεί αμέσως μετά στο Palais des Beaux-Arts, όπου η πρόεδρος της Κομισιόν αναμένεται να εκφωνήσει σύντομη ομιλία στη μνήμη του εκλιπόντος προέδρου της Κομισιόν Ζακ Ντελόρ.
Αταλάντευτη στήριξη της Ουκρανίας
Το Βέλγιο, που ανέλαβε την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την 1η Ιανουαρίου, έχει ήδη θέσει ως βασική προτεραιότητα της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε. την Ουκρανία.
Για τη βελγική προεδρία «ψηλά» στην ατζέντα θα βρεθεί η παροχή «αταλάντευτης πολιτικής, οικονομικής, στρατιωτικής, ανθρωπιστικής και νομικής στήριξης της Ουκρανίας». Σύμφωνα με το σχετικό ανακοινωθέν, πρόθεση της νέας προεδρίας του Συμβουλίου είναι η συνέχιση της «αύξησης της πίεσης σε Ρωσία και Λευκορωσία καθώς και άλλες χώρες ή παράγοντες μέσω κυρώσεων και απαιτήσεων για λογοδοσία».
«Μια σημαντική προτεραιότητα» σημειώνει η βελγική προεδρία της Ε.Ε. είναι «να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για τις δεσμεύσεις ασφάλειας της Ενωσης, στηρίζοντας τις προσπάθειες του ύπατου εκπροσώπου (σ.σ.: Ζοζέπ Μπορέλ) καθώς και τον κατάλληλο συντονισμό για την ανοικοδόμηση και εκσυγχρονισμό της Ουκρανίας». Η νέα προεδρία αναμένεται άλλωστε να συνεχίσει το έργο του Συμβουλίου σε ό,τι αφορά το «πάγωμα» των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, αλλά και την ανανέωση του καθεστώτος των κυρώσεων έναντι της Μόσχας.
Επιπρόσθετα, η βελγική προεδρία έχει στόχο να προωθήσει τις βιώσιμες πρωτοβουλίες της Ε.Ε, σε ό,τι αφορά τις παγκόσμιες επιπτώσεις του πολέμου σχετικά με την επισιτιστική ασφάλεια, αλλά και να εξασφαλίσει παγκόσμια στήριξη στις σχετικές προσπάθειες της Ενωσης. Το Βέλγιο στοχεύει να συνεχίσει την ευρωπαϊκή στήριξη προς τις όμορες χώρες της Ε.Ε., ώστε να ενισχυθούν «οι γείτονές μας στην αντιμετώπιση των προκλήσεων, όπως οι επιπτώσεις της επιθετικότητας της Ρωσίας, η ενεργειακή ασφάλεια, η παράτυπη μετανάστευση, το οργανωμένο έγκλημα και διάφορες οικονομικές δυσκολίες».
Παύση των εχθροπραξιών στη Μ. Ανατολή
Η βελγική προεδρία, παράλληλα, επιδιώκει να ενισχύσει τη δέσμευση της Ε.Ε. και να συνεχίσει να αναπτύσσει διμερείς σχέσεις με τις χώρες της Μέσης Ανατολής και εκείνων του Κόλπου. Σε σχέση με τη συνεχιζόμενη κρίση στη Μέση Ανατολή, το Βέλγιο πιστεύει ότι «η άμεση προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η παύση των εχθροπραξιών, ανταπόκριση στις άμεσες ανθρωπιστικές ανάγκες και αντιμετώπιση των συνεπειών των γεγονότων στη Γάζα». Η βελγική προεδρία σκοπεύει επίσης να εργαστεί για την επίτευξη συναίνεσης εντός της Ε.Ε., στην περιοχή και πέραν αυτής προκειμένου να ληφθούν μέτρα για την επανεκκίνηση μιας πολιτικής διαδικασίας.
Στοχεύει εξάλλου να προωθήσει τη στενή συνεργασία μεταξύ της Ε.Ε. και των ομοϊδεατών της εταίρων σε ό,τι αφορά τις αρχές της εξωτερικής πολιτικής, περιλαμβανομένου και του ΝΑΤΟ, και να υπερασπιστεί μια αμοιβαία επωφελή εταιρική σχέση με τις ΗΠΑ και τον Καναδά στους τομείς της άμυνας, της ασφάλειας και της ενέργειας, της οικονομίας αλλά και κοινωνικών ζητημάτων «με ιδιαίτερη έμφαση στην υπεράσπιση της διεθνούς τάξης, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Συζήτηση για λήψη αποφάσεων βάσει «ειδικής πλειοψηφίας»
Γενικότερα, η βελγική προεδρία προτίθεται να «διευκολύνει» μια «ανοιχτή συζήτηση» για την προώθηση λήψης αποφάσεων στη βάση της «ειδικής πλειοψηφίας» ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά ζητήματα της κοινής εξωτερικής και πολιτικής ασφάλειας.
Στο πλαίσιο αυτό, θα επιδιώξει παράλληλα και συζήτηση για το μέλλον της κοινής εξωτερικής πολιτικής, ώστε να συμβάλει θετικά στην ανάπτυξη της στρατηγικής ατζέντας της Ε.Ε. για μετά το 2024.
Στην ατζέντα και η Αφρική
Σε ένα όλο και πιο τεταμένο παγκόσμιο γεωπολιτικό πλαίσιο και ενώπιον μιας αυξανόμενης τάσης προς έναν πολυπολικό κόσμο, η βελγική προεδρία της Ε.Ε. θα επιδιώξει να κινητοποιήσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία της ευρωπαϊκής αναπτυξιακής πολιτικής για την εξυπηρέτηση των στόχων της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε. σε χώρες-εταίρους, ιδίως στην Αφρική, μέσω διαλόγου και συνεργασίας, «προάσπισης των συμφερόντων και των αξιών» της Ε.Ε.
Η Ατζέντα 2030 του ΟΗΕ για την αειφόρο ανάπτυξη θα αποτελέσει το «κοινό νήμα» με το εξαμηνιαίο πρόγραμμα του Βελγίου στον τομέα της ανάπτυξης, αξιοποιώντας την επενδυτική στρατηγική Global Gateway (300 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2027) και την ολοκληρωμένη προσέγγιση που κινητοποιεί την Ε.Ε., τα κράτη-μέλη της και τα χρηματοπιστωτικά της ιδρύματα.
Η παγκόσμια υγεία θα αποτελέσει εξάλλου επίσης βασική προτεραιότητα στις σχέσεις με την Αφρική, όπως διατυπώθηκε στα κοινά συμπεράσματα της ειδικής συνόδου κορυφής Ε.Ε. – Αφρικής τον Φεβρουάριο του 2022 με στόχο την αύξηση των επενδύσεων και την ανάπτυξη RNA εμβολίων.
Με στόχο την ανθρώπινη και οικονομική ανάπτυξη, την κλιματική αλλαγή, την επισιτιστική ασφάλεια, την υγεία, την ενέργεια, τις υβριδικές απειλές που αποτελούν «κοινή πρόκληση», η βελγική προεδρία σχεδιάζει να πραγματοποιήσει εκδήλωση στα μέσα Μαρτίου με θέμα «Χτίζοντας μια εταιρική σχέση Αφρικής – Ε.Ε. για την παγκόσμια υγεία».
Εμφαση στην εξωτερική πτυχή του μεταναστευτικού
Η βελγική προεδρία θα ακολουθήσει τα βήματα της προηγούμενης ισπανικής, προκειμένου να οριστικοποιήσει τις τεχνικές πτυχές του Συμφώνου για το Ασυλο και τη Μετανάστευση. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 20 Δεκεμβρίου επετεύχθη πολιτική συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το Σύμφωνο που όμως θα πρέπει να εγκριθεί επίσημα πριν από την άνοιξη. Η βελγική προεδρία θα επιδιώξει να «ενισχύσει την εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης και του ασύλου, με στενότερη συνεργασία με τους Αφρικανούς εταίρους μας» που θα περιλαμβάνει πρόληψη των παράτυπων αναχωρήσεων προς την Ε.Ε., την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών, την ενίσχυση της προστασίας των συνόρων, τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των επιστροφών και των διαδικασιών επανεισδοχής. Παράλληλα, θα ενισχύσει τις προσπάθειες για νόμιμη μετανάστευση αλλά και αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μετανάστευσης.
Η βελγική προεδρία θα συνεχίσει επίσης να εργάζεται για «αμοιβαία επωφελείς συνεργασίες με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης προτεραιότητας σεβόμενη τη διεθνή νομοθεσία και το ανθρωπιστικό δίκαιο».
Μια άτυπη σύνοδος των αρμόδιων υπουργών της Ε.Ε. θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στο διάστημα 24 – 26 Ιανουαρίου.
Ενίσχυση ασφάλειας
Στη διάρκεια των επόμενων έξι μηνών στο τιμόνι, το Βέλγιο θα επικεντρωθεί στην ενίσχυση της ασφάλειας των Ευρωπαίων πολιτών. «Για να καταπολεμήσουμε τις απειλές πιο αποτελεσματικά, η προεδρία θα επιχειρήσει να κατανοήσει καλύτερα τις τακτικές των επιχειρησιακών δράσεων των εγκληματικών δικτύων και των μεθόδων τους» αναφέρει ενώ σημειώνει παράλληλα ως προτεραιότητα την καταπολέμηση της «εμπορίας ανθρώπων» αλλά και της διακίνησης ναρκωτικών.
Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην «πρόληψη και αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και της βίας, του εξτρεμισμού σε όλες τις μορφές του και στο διαδίκτυο».
Τιμή στον Ζακ Ντελόρ μέσω του «κοινωνικού διαλόγου»
Η βελγική προεδρία θα επιδιώξει να παρουσιάσει ένα φιλόδοξο κοινωνικό πρόγραμμα, ενώ θα επιχειρήσει να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις για την οδηγία που αφορά τους εργαζόμενους στις διαδικτυακές πλατφόρμες.
«Η προεδρία δεσμεύεται να ενισχύσει τον κοινωνικό διάλογο σε όλα τα επίπεδα, να προωθήσει τη δίκαιη εργασιακή κινητικότητα, την ψυχική υγεία στην εργασία και την πρόσβαση σε βιώσιμη κοινωνική προστασία» αναφέρεται σχετικά.
Στο πλαίσιο αυτό, η προεδρία έχει σκοπό να διοργανώσει μια ειδική σύνοδο με τους κοινωνικούς εταίρους αφιερωμένη αποκλειστικά στον κοινωνικό διάλογο προς τιμήν του Ζακ Ντελόρ, σχεδόν 40 χρόνια μετά τη σχετική συνάντηση που διοργανώθηκε ώστε να αναπτυχθεί ο «ευρωπαϊκός κοινωνικός διάλογος». Η εν λόγω εκδήλωση είχε ήδη ανακοινωθεί από την πρόεδρο της Κομισιόν στη διάρκεια της ομιλίας της για την κατάσταση της Ενωσης, τον περασμένο Σεπτέμβριο και θα πραγματοποιηθεί στις 31 Ιανουαρίου, την ίδια μέρα που είχε συγκαλέσει τη δική του σύνοδο ο Ζακ Ντελόρ το 1985.
Οι άλλες προτεραιότητες της προεδρίας στον τομέα του κοινωνικού διαλόγου περιλαμβάνουν την ενίσχυση των μηχανισμών για τη δημοκρατία στην εργασία και την προώθηση των αποτελεσμάτων στις συζητήσεις των κοινωνικών εταίρων σχετικά με την τηλεργασία και το δικαίωμα αποσύνδεσης στο πλαίσιο των συζητήσεων του Συμβουλίου.
Το πρόγραμμα της βελγικής προεδρίας της Ε.Ε.