Με προβληματισμό υποδέχθηκε το υπουργείο Εθνικής Αμυνας και το ναυτικό επιτελείο την είδηση για νέες καθυστερήσεις στο πρόγραμμα των φρεγατών Constellation του αμερικανικού ναυτικού. Στα συμπεράσματα της επιθεώρησης 45 ημερών που διέταξε ο υπουργός Ναυτικού των ΗΠΑ, Κάρλος ντελ Τόρο, αναφέρεται ότι η ναυπήγηση της φρεγάτας FFG-62, του πρώτου πλοίου της κλάσης Constellation, αναμένεται να καθυστερήσει έως και τρία έτη και να παραδοθεί το 2029 αντί του 2026.
Η εξέλιξη αυτή ενδιαφέρει ιδιαίτερα την Αθήνα, καθώς, όπως έχει αναφέρει ο Νίκος Δένδιας, η Ελλάδα διεκδικεί μερίδιο βιομηχανικής συμμετοχής στο πρόγραμμα, ενώ εξετάζεται το ενδεχόμενο απόκτησης αριθμού φρεγατών Constellation ως κύριων μονάδων κρούσης του Πολεμικού Ναυτικού για την περίοδο μετά το 2030.
Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι ο υπουργός Εθνικής Αμυνας θα ενημερωθεί για τις εξελίξεις στο πρόγραμμα των αμερικανικών φρεγατών κατά τη διάρκεια της επίσκεψης που θα πραγματοποιήσει στις Ηνωμένες Πολιτείες στα τέλη της ερχόμενης εβδομάδας.
Δύσκολες αποφάσεις
Αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού αναφέρουν στην «Κ» ότι οι πιθανές καθυστερήσεις θα μπορούσαν να εκτροχιάσουν τον προγραμματισμό της Αθήνας. Το πλάνο, στο οποίο έχει αναφερθεί ο Νίκος Δένδιας, περιλαμβάνει την εξεύρεση ενδιάμεσης λύσης παράλληλα με την επιχειρησιακή ένταξη των τριών FDI και από τα μέσα της επόμενης δεκαετίας τη σταδιακή πρόσκτηση φρεγατών Constellation ως κύριων μονάδων επιφανείας του στόλου.
Ωστόσο, τα προβλήματα στη ναυπήγηση των Constellation, σε συνδυασμό με τη σταδιακή απόσυρση πλοίων του ελληνικού στόλου, δημιουργούν ασφυκτική πίεση στο Πολεμικό Ναυτικό που πασχίζει να καλύψει τα κενά στη δομή του στόλου και, όπως υπογραμμίζουν στην «Κ» ανώτατες στρατιωτικές πηγές, «εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν».
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι από το 2020 και την ανακοίνωση του πρωθυπουργού για την αγορά των γαλλικών φρεγατών Belharra, από το «τραπέζι» του Πολεμικού Ναυτικού έχουν περάσει πάμπολλες εισηγήσεις, από πολιτικούς και στρατιωτικούς παράγοντες, ωστόσο, τέσσερα χρόνια μετά φαίνεται ότι βρισκόμαστε στο σημείο αφετηρίας.
Μεσολάβησαν δύο χρόνια διαπραγματεύσεων, επιστολών, επισκέψεων και οικονομικών προσφορών για το πρόγραμμα των κορβετών που τελικά εγκαταλείφθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο. Οι αμερικανικές LCS αν και αρχικά απορρίφθηκαν από το Ανώτατο Ναυτικό Συμβούλιο με τις Belharra να κερδίζουν τον διαγωνισμό των φρεγατών, επανέρχονται τώρα ως «ενδιάμεση λύση». Παρ’ όλα αυτά οι προϋποθέσεις που θέτει η ελληνική πλευρά είναι πολλές και ακόμη δεν είναι σαφές αν υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον για την απόκτησή τους. Κατά το διάστημα αυτό, η Αθήνα, αν και μπορούσε, δεν έκανε χρήση της δυνατότητας προαίρεσης για την 4η FDI Belharra. Ωστόσο, ο Νίκος Δένδιας δήλωσε πρόσφατα ότι το ενδεχόμενο μελλοντικής προμήθειας FDI παραμένει ανοιχτό.
Ανελαστικές ανάγκες
Την ίδια ώρα, οι ανάγκες του στόλου είναι ανελαστικές. Η σταδιακή απόσυρση των εννιά φρεγατών Kortenaer, κλάσης «Ελλη», που ξεπερνούν τα 40 χρόνια υπηρεσίας στις ελληνικές θάλασσες θα μειώσει σημαντικά τις πλώρες, καθώς, αν και γερασμένα, τα πλοία αυτά εξακολουθούν να αναλαμβάνουν σημαντικές αποστολές εντός και εκτός συνόρων.
Παράλληλα, ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ φαίνεται να έχει «παγώσει» αφού, σύμφωνα με πληροφορίες, το κόστος για τα τέσσερα πλοία υπερβαίνει κατά πολύ τον αρχικό προϋπολογισμό των 600 εκατομμυρίων ευρώ. Πηγές του ναυτικού επιτελείου τονίζουν ότι οι συζητήσεις με την κοινοπραξία TKMS – Thales Netherlands συνεχίζονται αν και όπως όλα δείχνουν, οι δύο πλευρές δεν βρίσκονται κοντά σε συμφωνία, ενώ θεωρείται δεδομένο ότι δεν αναμένονται εξελίξεις πριν τις ευρωεκλογές.
Αν και πρόκειται για τις πιο ικανές μονάδες που διαθέτει σήμερα το Πολεμικό Ναυτικό, οι ΜΕΚΟ δεν έχουν υποστεί εκσυγχρονισμό μέσης ζωής με αποτέλεσμα αρκετά συστήματά τους να θεωρούνται παρωχημένα για το σύγχρονο πεδίο επιχειρήσεων, ενώ διαθέτουν περιορισμένες δυνατότητες αεράμυνας. Στη φρεγάτα «Υδρα» τοποθετήθηκαν νέα συστήματα ηλεκτρονικών παρεμβολών και αντι-drone προκειμένου να καταστεί δυνατή η συμμετοχή της στην ευρωπαϊκή επιχείρηση Aspides. Τροποποιήσεις γίνονται και στη φρεγάτα «Ψαρά» η οποία θα αντικαταστήσει την «Υδρα» στην Ερυθρά Θάλασσα.
Καθυστέρηση που αγγίζει τους έξι μήνες καταγράφεται και στην προμήθεια τορπιλών βαρέος τύπου SeaHake Mod 4 για τα πλέον σύγχρονα υποβρύχια του ελληνικού στόλου, τα 214 κλάσης «Παπανικολής», ενώ, σύμφωνα με στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού, απαιτείται εκσυγχρονισμός μέσης ζωής και στις παλαιότερες πυραυλακάτους Super Vita.