Θετικά αποτιμά η Αθήνα τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε ό,τι αφορά τις ευρωτουρκικές σχέσεις. Τόσο η ελληνική όσο και η κυπριακή πλευρά εξέφρασαν ικανοποίηση, καθώς επετεύχθη σαφής διασύνδεση των ευρωτουρκικών σχέσεων με την πρόοδο στο Κυπριακό, εντός του συμφωνημένου πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών. Τα συμπεράσματα, εξάλλου, τονίζουν την ανάγκη για εποικοδομητική στάση της Τουρκίας ως καθοριστικό κριτήριο για την πρόοδο όλων των θεμάτων, που αναφέρονται στην έκθεση του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ του περασμένου Νοεμβρίου. Ελλάδα και Κύπρος σε συντονισμό με τη Γαλλία προσέθεσαν, επίσης, την αναφορά να δοθεί η δυνατότητα στους μονίμους αντιπροσώπους (Coreper) των κρατών-μελών της Ενωσης να κατευθύνουν τις μελλοντικές δράσεις στη συνεργασία Ε.Ε. – Τουρκίας, που περιλαμβάνονται στην έκθεση Μπορέλ, γεγονός που αποτελεί πρόσθετη «ασφαλιστική δικλίδα».
Θετικά κρίνεται και η αναφορά σε προηγούμενα συμπεράσματα και στις αιρεσιμότητες που εμπεριέχονται σε αυτά, όπως «σταδιακή, αναλογική και αναστρέψιμη προσέγγιση», αλλά και υπό την αίρεση «πρόσθετων οδηγιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου» σχετικά με την πρόοδο στη βάση των συστάσεων της έκθεσης Μπορέλ. Επί της ουσίας για τα επόμενα «βήματα» στις ευρωτουρκικές σχέσεις, που περιγράφονται στην έκθεση του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, καθοριστικό ρόλο θα έχουν τα κράτη-μέλη και όχι μόνον οι αρμόδιες υπηρεσίες της Κομισιόν. «Νομίζω ότι είναι απολύτως σαφές ότι η πρόοδος των ευρωτουρκικών σχέσεων επηρεάζεται προφανώς και από τις εξελίξεις στο Κυπριακό», τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Εξαιρετικά ενοχλημένη εμφανίστηκε η Αγκυρα για τη διασύνδεση των ευρωτουρκικών με το Κυπριακό, ενώ έκανε λόγο για «έλλειψη οράματος» σχετικά με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Εστειλε μάλιστα προειδοποίηση στις Βρυξέλλες ότι «η σύνδεση του Κυπριακού με την πρόοδο στις σχέσεις Τουρκίας – Ε.Ε. δεν θα γίνει ποτέ αποδεκτή από εμάς».
Ενόχληση στην Αγκυρα – Η υποψηφιότητα Μπελέρη «έχει αυταπόδεικτα βαρύ συμβολισμό», ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Η Ε.Ε. πάντως επιχείρησε να εγκαινιάσει μια νέα στρατηγική σχέση με την Αγκυρα στη «σκιά» των γεωπολιτικών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, που απασχόλησαν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Για τον Ελληνα πρωθυπουργό η αναφορά στα συμπεράσματα του Συμβουλίου στην κρίση στη Γάζα ήταν σημαντική, καθώς και το ότι «απαιτείται άμεση κατάπαυση του πυρός», ενώ αναφορικά με την πρόσφατη ιρανική επίθεση σημείωσε ότι η Τεχεράνη «πρέπει να απομονωθεί για τη συμπεριφορά της έναντι του Ισραήλ».
Ειδική αναφορά έκανε στην υποψηφιότητα του Φρέντι Μπελέρη κληθείς να σχολιάσει τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει σε κόμματα της αντιπολίτευσης. «Δεν είναι δουλειά μου να μιλώ για συγκεκριμένες υποψηφιότητες», τόνισε ο πρωθυπουργός, αλλά η εν λόγω υποψηφιότητα «έχει αυταπόδεικτα βαρύ συμβολισμό».
Επρόκειτο, πάντως, για το τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πριν από τις ευρωεκλογές και στο πλαίσιο αυτό ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε συνάντηση χθες το πρωί με τον Πολωνό πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ και την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα. Ο Ελληνας πρωθυπουργός και ο Πολωνός ομόλογός του είναι άλλωστε εκείνοι που υπέγραψαν εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) για την υποψηφιότητα της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την προεδρία της Κομισιόν και θα παίξουν κρίσιμο ρόλο εκ μέρους του κόμματος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που θα αποφασίσει για τα πρόσωπα τα οποία θα στελεχώσουν τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. μετά τις ευρωεκλογές.
Ενόψει της κάλπης του Ιουνίου στην Ε.Ε. υπάρχει ανησυχία στις Βρυξέλλες για παρέμβαση ξένων παραγόντων και χειραγώγηση των σχετικών πληροφοριών. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα συνέβαλε στα συμπεράσματα του Συμβουλίου με ειδική παράγραφο στην αρχή του κειμένου σχετικά με την πρόθεση της Ε.Ε. να παρακολουθεί και να αντιμετωπίσει τους «κινδύνους που απορρέουν από την παραπληροφόρηση, μεταξύ άλλων μέσω τεχνητής νοημοσύνης, χειραγώγησης πληροφοριών από ξένους παράγοντες και παρέμβασης στις εκλογικές διαδικασίες». Σχολιάζοντας σχετικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης απηύθυνε έκκληση προς τους πολίτες –ενόψει των ευρωεκλογών– να είναι «υποψιασμένοι» για οποιαδήποτε είδηση ή βίντεο και να επιδιώκουν μια όσο το δυνατόν πιο αντικειμενική ενημέρωση.