Ο Ελληνας πρωθυπουργός είναι από τους ισχυρότερους στην Ευρώπη, αντλώντας ευρείες εξουσίες από το Σύνταγμα, ιδιαίτερα μετά την αναθεώρηση του 1986, αλλά στην πράξη οι παθογένειες του κρατικού μηχανισμού περιορίζουν σημαντικά τις δυνατότητές του να συντονίσει αποτελεσματικά τη διακυβέρνηση της χώρας που παρεμποδίζεται από το προβληματικό θεσμικό πλαίσιο στο οποίο καλείται να κινηθεί, τόνισε ο Κέβιν Φέδερστοουν, κάτοχος της έδρας Σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών «Ελευθέριος Βενιζέλος» στην Οικονομική Σχολή του Λονδίνου (LSE), σε διάλεξη που έδωσε χθες στο Μέγαρο Μουσικής. Η διάλεξη πραγματοποιήθηκε με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου των κ. Φέδερστοουν και Δημ. Παπαδημητρίου «Prime Ministers in Greece: the paradox of power», που περιλαμβάνει εκτενείς συνεντεύξεις με τους εν ζωή πρωθυπουργούς της περιόδου 1974-2011.
Ο κ. Φέδερστοουν έκανε χαρακτηριστικά λόγο για «γυμνό αυτοκράτορα» και μίλησε για το πελατειακό κράτος, αλλά και την έλλειψη εμπιστοσύνης που συχνά παρατηρείται μεταξύ ηγετών και συνεργατών τους, κάτι που φυσικά δυσχεραίνει τη διακυβέρνηση.
Ο κ. Παπαδημητρίου, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, αναφέρθηκε με περισσότερες λεπτομέρειες σε συγκεκριμένους πρωθυπουργούς, σημειώνοντας, μεταξύ άλλων, ότι οι Κωνσταντίνος Καραμανλής, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και Κώστας Σημίτης παρακολουθούσαν στενά την εφαρμογή της πολιτικής τους, σε αντίθεση με τον Ανδρέα Παπανδρέου και τον Κώστα Καραμανλή που τηρούσαν αποστάσεις από τις «λεπτομέρειες», αφήνοντας μεγαλύτερα περιθώρια κινήσεων σε συγκεκριμένους υπουργούς.
Μίλησε για τον «λαβύρινθο» της κυβέρνησης και την έλλειψη –σε αντίθεση με τις σύγχρονες ευρωπαϊκές δημοκρατίες– διακομματικής, διαχρονικής γραφειοκρατίας, ενώ έδωσε έμφαση και στην τάση των πρωθυπουργών να προχωρούν σε ανασχηματισμούς, κάποιοι συχνότερα από άλλους. Σημείωσε, δε, ότι τα δύο πιο καλά οργανωμένα γραφεία πρωθυπουργών ήταν αυτά του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Κώστα Σημίτη, παρότι και οι δύο ανέλαβαν την εξουσία ξαφνικά και υπό ιδιάζουσες συνθήκες, ο πρώτος μετά την κατάρρευση της δικτατορίας και ο δεύτερος μετά την ασθένεια του Ανδρέα Παπανδρέου.
Στη δική του παρέμβαση ο συντονιστής της εκδήλωσης, διευθυντής της «Καθημερινής» Αλέξης Παπαχελάς, ανέφερε ότι το ιστορικό μέρος του βιβλίου είναι πολύ ισχυρό και εστίασε στην αδυναμία που παρατηρείται στη δράση των δημόσιων λειτουργών, και στο πλαίσιο αυτό επικαλέσθηκε το παράδειγμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή που όταν επισκεπτόταν ένα δημόσιο έργο απευθυνόταν πρωτίστως, όχι στον αρμόδιο υπουργό, αλλά στον γενικό διευθυντή του συγκεκριμένου υπουργείου, διότι θεωρούσε ότι αυτός γνώριζε καλύτερα και σε βάθος το ζήτημα.
Ο κ. Παπαχελάς περιέγραψε επίσης ως «αχίλλειο πτέρνα» της διακυβέρνησης της χώρας την απουσία ενός αποτελεσματικού μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων, αναφέροντας τις περιπτώσεις της κρίσης των Ιμίων, της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων, αλλά και της παρατεταμένης κρίσης χρέους, για την οποία ανέφερε χαρακτηριστικά ότι έχει εξαντλήσει πρωθυπουργούς και υπουργούς.
Αναφερόμενος στην οικονομική κρίση και τα μνημόνια, ο κ. Φέδερστοουν επέκρινε πολλές από τις ανεδαφικές απαιτήσεις της τρόικας, ωστόσο υπογράμμισε ότι αρκετές από τις μεταρρυθμίσεις ήταν αναγκαίες και έχουν βελτιώσει πτυχές της λειτουργίας του κράτους.
Στην εκδήλωση ήταν παρόντες, μεταξύ άλλων, ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Δ. Σιούφας, οι πρώην υπουργοί Οικονομικών Γ. Αλογοσκούφης και Γ. Παπακωνσταντίνου, οι κ. Β. Ράπανος, Ν. Διαμαντούρος και Ν. Γκαργκάνας.