Ενα σχέδιο μπορεί να αποδειχθεί ευφυές και να φέρει πολύ καλύτερα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα, ή μπορεί να ακυρωθεί εν τη γενέσει του. Στην περίπτωση της δημιουργίας από την κυβέρνηση μίας Επιτροπής Σοφών για το χρέος, το σχέδιο βρίσκεται σε ενδιάμεση κατάσταση. Δεν έχει ακυρωθεί, αλλά όλα δείχνουν ότι δεν θα ανατρέψει και τα σχέδια της Ευρωζώνης επί του θέματος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, πριν καλά καλά ξεκινήσει να εργάζεται η εν λόγω Επιτροπή, έχει ήδη αποδυναμωθεί ο ρόλος που επιδίωκε να της δώσει ο εμπνευστής της, υπουργός Οικονομικών, κ. Ευ. Τσακαλώτος. Η αρχική ιδέα ήταν η Επιτροπή Σοφών να διαμορφώσει μία πρόταση που θα την παραδώσει στην κυβέρνηση, με απώτερο στόχο να διαμορφωθούν οι πλέον κατάλληλες λύσεις, ενόψει της συζήτησης για τη νέα ρύθμιση του χρέους.
Μάλιστα, είχε αφεθεί να εννοηθεί από αρμόδιους παράγοντες ότι η συγκεκριμένη Επιτροπή θα οδηγούσε σε αλλαγή της ατζέντας γύρω από το τι μέτρα θα πρέπει να ληφθούν, προχωρώντας σε περισσότερο ριζοσπαστικές προτάσεις από αυτές που συζητούνται σήμερα –και παρασκηνιακά– στην Ευρωζώνη. Μέσα σε λίγες ημέρες, όμως, φαίνεται πως ο ρόλος της Επιτροπής Σοφών έχει ήδη υποβαθμιστεί.
Και στην υποβάθμιση αυτή προχώρησε τόσο ο ίδιος ο υπουργός όσο και η κυβέρνηση. Ο κ. Τσακαλώτος μπορεί, παρουσία του κοινοτικού επιτρόπου Π. Μοσκοβισί, να δήλωσε την Τρίτη ότι η Επιτροπή έχει ήδη ξεκινήσει να εργάζεται στο υπουργείο Οικονομικών, αλλά έσπευσε να συμπληρώσει πως η κυβέρνηση θα λάβει και τις συμβουλές διεθνών τραπεζών και άλλων φορέων. Την ίδια ώρα, μέσα στην εβδομάδα εκδόθηκε ΦΕΚ, σύμφωνα με το οποίο το θέμα του χειρισμού της συζήτησης για το ελληνικό χρέος επιστρέφει στην εποπτεία του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ) και επί της ουσίας στον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκη, μετά από ένα σύντομο διάλειμμα κατά το οποίο βρισκόταν στον κ. Τσακαλώτο.
Τα αίτια
Στη μεταστροφή αυτή ρόλο έπαιξε και η δημοσιοποίηση της πρόθεσης της κυβέρνησης –και κυρίως του κ. Τσακαλώτου– να θέσει επικεφαλής της Επιτροπής Σοφών ένα πρόσωπο που είχε σχέση με επενδυτικό κεφάλαιο (fund). Πρόκειται για τον κ. Γ. Τζινακόπλος, ο οποίος, εκτός από καθηγητής, εμφανίζεται και ως συνιδρυτής fund. Γεγονός το οποίο προκάλεσε πολλά ερωτηματικά για το ενδεχόμενο ασυμβίβαστου.
Πάντως, ο κ. Τζινακόπλος δεν έχει αποχωρήσει από την Επιτροπή, αλλά η ίδια η Επιτροπή δείχνει πλέον να είναι αποδυναμωμένη.
Στο πλαίσιο αυτό, οι χειρισμοί για το χρέος θα γίνουν κεντρικά από την κυβέρνηση. Ο κ. Τσακαλώτος συνεχίζει να είναι ο βασικός εισηγητής των θέσεων της Αθήνας, ενώ ενεργό ρόλο έχει και ο σύμβουλός του κ. Γκ. Κιμ. Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Κιμ παρέχει τις συμβουλές του από την προηγούμενη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και συνεχίζει να το πράττει και σήμερα τόσο στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές όσο και στο θέμα του χρέους. Ρόλο στη διαμόρφωση της στρατηγικής θα έχει εκ των πραγμάτων και ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ), επικεφαλής του οποίου είναι ο κ. Στ. Παπαδόπουλος, που είναι άλλωστε και η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Οικονομικών και διαθέτει όλη την πληροφόρηση για το ζήτημα.
Πάντως, όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές –ακόμα και η Αθήνα – παραδέχονται ότι το ζήτημα του χρέους δεν είναι μέσα στην ατζέντα των συζητήσεων που διεξάγονται αυτήν τη στιγμή. Στόχος της κυβέρνησης είναι το θέμα να αρχίσει να συζητείται τα Χριστούγεννα, αλλά οι δανειστές έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα. Το δικό τους πλάνο προβλέπει ολοκλήρωση των δύο πακέτων προαπαιτούμενων μέτρων, επιτυχή ολοκλήρωση του πρώτου ελέγχου του προγράμματος και της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και στη συνέχεια να ξεκινήσει η συζήτηση για το χρέος.
Και όπως ο κ. Μοσκοβισί αποκάλυψε εμμέσως πλην σαφώς, η νέα διευθέτηση του χρέους δεν θα εξετασθεί, επειδή στην Ευρωζώνη θεωρούν ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα γιατί το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο. Το ύψος των ετήσιων δαπανών εξυπηρέτησης του χρέους είναι τέτοιο, που στην Ευρωζώνη εκτιμούν ότι δεν χρειάζεται κάποια άμεση παρέμβαση για να θεωρηθεί βιώσιμο. Ο λόγος για τον οποίο οι Ευρωπαίοι θα εισέλθουν σε μία συζήτηση για αλλαγές στους όρους του ελληνικού χρέους είναι καθαρά πολιτικός και έχει να κάνει με τη συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) στο νέο πρόγραμμα, καθώς έχει ξεκαθαρίσει ότι χωρίς νέα ρύθμιση δεν προτίθεται να πάρει μέρος.