Σε διακεκαυμένη ζώνη εισέρχεται από το επόμενο δεκαήμερο η κυβέρνηση, ενώ, όπως προκύπτει από τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, η εικόνα της έχει υποστεί ήδη σημαντικά ρήγματα λιγότερο από δύο μήνες μετά την εκλογική νίκη του πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα.
Με τη διαπραγμάτευση με την τρόικα να κινείται ήδη εκτός χρονοδιαγράμματος, η κυβέρνηση θα πρέπει μετά τα «κόκκινα» δάνεια, να «ανοίξει» το αμέσως επόμενο διάστημα τους φακέλους του ασφαλιστικού και του φορολογικού, περιλαμβανομένων των νέων μέτρων για τους αγρότες. Παράλληλα, στο προσκήνιο θα έλθει με νέα ένταση το προσφυγικό, αφού η Αθήνα έχει αναλάβει τη δέσμευση να φιλοξενήσει 50 χιλιάδες μετανάστες, ενώ, μετά την απεργιακή κινητοποίηση της περασμένης Πέμπτης, κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εκφράζουν φόβους για επερχόμενες κοινωνικές εντάσεις, παρά την πολιτική ηγεμονία του κ. Αλ. Τσίπρα, λόγω και της εσωστρέφειας στην οποία έχει περιπέσει η Ν.Δ. εξ αφορμής της μάχης για την ηγεσία.
Οπως αναγνωρίζουν συνομιλητές του πρωθυπουργού, η κυβέρνηση έχει μπροστά της ένα «μεγάλο κάβο»: Εάν τον περάσει θα σταθεροποιηθεί και σταδιακά μπορεί να ευελπιστεί σε βελτίωση της εικόνας της. Σε διαφορετική περίπτωση, βεβαίως, το ενδεχόμενο ραγδαίων εξελίξεων δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Στο κυβερνητικό επιτελείο το προηγούμενο διάστημα υπήρξαν σκέψεις το ασφαλιστικό και τα μέτρα για τους αγρότες να αποτελέσουν αντικείμενο «κλιμακωτής» διαπραγμάτευσης με την τρόικα, ώστε να διαχυθούν σε βάθος χρόνου. Ομως, σύμφωνα με πληροφορίες, ειδικά για το ασφαλιστικό, επικρατούν πλέον δεύτερες σκέψεις.
Ο υπουργός Εργασίας, Γ. Κατρούγκαλος, έχει εισηγηθεί να επιδιωχθεί συνολική συμφωνία με τους εκπροσώπους των δανειστών και ψήφιση των διατάξεων μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου, ώστε να μη δοθεί η αίσθηση στους εταίρους ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να παραβιάσει τους όρους του τρίτου μνημονίου και οι τελευταίοι ως αντάλλαγμα να επιδείξουν σχετική «ελαστικότητα» στην παρέμβαση στο ασφαλιστικό. Ουσιαστικά, οι στόχοι που θέτει η κυβέρνηση είναι να διασφαλιστεί, πρώτον, ότι το ποσοστό αναπλήρωσης θα είναι το μεγαλύτερο δυνατόν και, δεύτερον, ότι δεν θα τεθούν εισοδηματικά κριτήρια για την κατώτατη εθνική σύνταξη.
Ομως, ο ανωτέρω σχεδιασμός ίσως προσκρούσει ακόμη και σε αντιδράσεις εντός του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ενδεικτικό ότι η προγραμματισμένη για προχθές συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του κόμματος αναβλήθηκε προκειμένου να συζητηθεί και εναλλακτική πρόταση για το ασφαλιστικό, πέραν δηλαδή του πορίσματος της Επιτροπής Σοφών, επί τη βάσει του οποίου είχε κινηθεί το υπουργείο Εργασίας.
Παράλληλα, «αγκάθι» για την κυβέρνηση θα αποτελέσουν και οι φορολογικές παρεμβάσεις στον αγροτικό χώρο, όπου τον πρώτο λόγο έχει το υπουργείο Οικονομικών. Στο εσωτερικό της κυβέρνησης υπάρχουν, σύμφωνα με πληροφορίες, διαφωνίες για τον διαχωρισμό σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και μη. Επίσης, προτάσεις όπως για παράδειγμα η καταβολή εισφορών από τους 300 χιλιάδες ξένους ανασφάλιστους εργάτες, προκειμένου να εξευρεθούν «ισοδύναμα» και να μειωθούν οι επιβαρύνσεις για τους αγρότες ακόμη και εάν επιχειρηθεί να δρομολογηθούν από την κυβέρνηση, είναι αμφίβολο εάν θα γίνουν αποδεκτές από την τρόικα, καθώς εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να θεωρηθούν εγγυημένης απόδοσης.
Ταυτόχρονα, αγώνας δρόμου θα πρέπει να γίνει και στο προσφυγικό, καθώς μέχρι το τέλος του χρόνου η Αθήνα θα πρέπει να έχει δημιουργήσει τις προϋποθέσεις φιλοξενίας 20 χιλιάδων ατόμων. Συνομιλητές του κ. Τσίπρα εκφράζουν έντονες ανησυχίες για την εξέλιξη του προσφυγικού τόσο σε πρακτικό, όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Ειδικότερα, σημειώνουν πως η έως τώρα προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ενωσης γενικά και του Βερολίνου ειδικότερα, πιθανώς θα αποδειχθεί μεγάλη «παγίδα» για την Αθήνα υπό την έννοια ότι μπορεί ένα μέρος των Σύρων προσφύγων να συνεχίσει να αποχωρεί σταδιακά από την Ελλάδα, αλλά στο ελληνικό έδαφος να παραμείνουν δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες από άλλες χώρες.
Επίσης, σε πολιτικό επίπεδο, προβληματισμός υπάρχει για τον τρόπο με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ενωση θα διαχειριστεί το ζήτημα της εμπλοκής της Τουρκίας στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης. Εξάλλου, παρά την απόσυρση του όρου των «κοινών περιπολιών» Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο, εκφράζονται φόβοι ότι οι Βρυξέλλες θα επανέλθουν σύντομα στο συγκεκριμένο ζήτημα, έστω υπό τον μανδύα της FRONTEX. Παράλληλα, από την έως τώρα πορεία της διαπραγμάτευσης δεν προκύπτει ότι από τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο υπάρχει διάθεση για ουσιαστικές παραχωρήσεις στην υλοποίηση του τρίτου μνημονίου ως αντάλλαγμα για το βάρος που υφίσταται η χώρα λόγω του προσφυγικού.
Είναι, λοιπόν, προφανές πως η κυβέρνηση το αμέσως επόμενο διάστημα θα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα εκρηκτικό και δύσκολα πολιτικά διαχειρίσιμο μείγμα, ενώ οι πολιτικές της εφεδρείες είναι περιορισμένες. Ο πρωθυπουργός επιμένει στη λογική του παράλληλου προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, όμως είναι προφανές πως ακόμη και εάν πτυχές του δρομολογηθούν είναι αδύνατον να αντισταθμίσουν το πολιτικό κόστος των επερχόμενων παρεμβάσεων στο ασφαλιστικό και στο φορολογικό.
