Επειτα από «μαραθώνιο» συζητήσεων ολοκληρώθηκε η σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών στο Προεδρικό Μέγαρο, που διήρκεσε έξι περίπου ώρες. Βρέθηκε συμφωνία για το προσφυγικό, «αγκάθι» το ασφαλιστικό, ενώ συμφωνήθηκε και η αλλαγή του εκλογικού νόμου.
Η ανακοίνωση της ελληνικής προεδρίας για την σύσκεψη, αναφέρει:
«Ύστερα από αίτημα του Πρωθυπουργού κ. Αλέξη Τσίπρα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπιος Παυλόπουλος συνεκάλεσε σήμερα, 28 Νοεμβρίου 2015 και ώρα 12.00΄, σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών των Κομμάτων που εκπροσωπούνται στην Βουλή, υπό την προεδρία του.
Στην σύσκεψη έλαβαν μέρος:
Ο Πρωθυπουργός και Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Αλέξης Τσίπρας,
Ο μεταβατικός Αρχηγός της Ν.Δ., υπό την ιδιότητά του ως Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, κ. Ιωάννης Πλακιωτάκης,
Η Επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, κα Φώφη Γεννηματά,
Ο Επικεφαλής του Κόμματος «Το Ποτάμι», κ. Σταύρος Θεοδωράκης,
Ο Πρόεδρος των Ανεξάρτητων Ελλήνων, κ. Παναγιώτης Καμμένος και
Ο Πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων κ. Βασίλειος Λεβέντης.
Κατά την σύσκεψη, ο Πρωθυπουργός προέβη σ’ ενημέρωση των Πολιτικών Αρχηγών επί των θεμάτων που περιελάμβανε η εισήγησή του προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την σύγκληση της σύσκεψης των Πολιτικών Αρχηγών των Κομμάτων που εκπροσωπούνται στην Βουλή.
Μετά την σύσκεψη εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση:
I. ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ:
Το προσφυγικό είναι πρόβλημα κοινό όλων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δοθέντος ότι ιδίως υπό την σημερινή δραματική συγκυρία αφορά, κυριολεκτικώς, την συνοχή και την εν γένει προοπτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για τον λόγο αυτόν η Ευρωπαϊκή Ένωση, με τ’ αρμόδια όργανά της, οφείλει ν’ αντιμετωπίσει το οξύτατο προσφυγικό πρόβλημα συντεταγμένη, υπό όρους ανθρωπισμού και αλληλεγγύης για τους πρόσφυγες, αλλά και ασφαλείας για τους Λαούς της Ευρώπης, πράγμα που σημαίνει μηδενική ανοχή ή ολιγωρία για τους τρομοκράτες. Στο πλαίσιο αυτό η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει:
1. Ν’ αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο ως προς τον τερματισμό του πολέμου στην Συρία, προκειμένου να διευκολυνθεί έτσι και η κατά το δυνατόν ταχύτερη επάνοδος των προσφύγων στις εστίες τους.
2. Να επιβάλει σε όλα τα κράτη-μέλη της την πλήρη εφαρμογή των κανόνων αλληλεγγύης ως προς την αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος, όπως αυτοί απορρέουν από το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο, με συγκεκριμένες κυρώσεις εις βάρος εκείνων των κρατών-μελών, τα οποία αρνούνται ν’ ανταποκριθούν. Δοθέντος ότι είναι αδιανόητο η Ελλάδα να υποστεί μόνη της τις συνέπειες του συνόλου των προσφυγικών ροών.
3. Να προωθήσει την συνεργασία με την Τουρκία –την οποίαν η Ελλάδα ήδη κάνει πράξη- προκειμένου αυτή ν’ αναλάβει την ευθύνη δημιουργίας σταθερού και αξιόπιστου μηχανισμού μετακίνησης των προσφύγων από την Τουρκία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οφείλει όμως ν’ αναδείξει και το γεγονός της ως σήμερα παραβατικής συμπεριφοράς των τουρκικών αρχών κατά την διακίνηση των προσφύγων. Περαιτέρω δε πρέπει να διευκρινισθεί προς την Τουρκία ότι η ενταξιακή της διαδικασία εξαρτάται από τον πλήρη σεβασμό του ευρωπαϊκού θεσμικού και πολιτικού κεκτημένου, συμπεριλαμβανομένου βεβαίως και του σεβασμού των υποχρεώσεων της Τουρκίας, οι οποίες απορρέουν από τις οικείες συμφωνίες επανεισδοχής.
4. Να παράσχει την απαιτούμενη συνδρομή της προς τη Χώρα μας, ιδίως ως προς την οικονομική και υλικοτεχνική της ενίσχυση για την υπό όρους ανθρωπισμού περίθαλψη των προσφύγων, αναγνωρίζοντας, ταυτοχρόνως, ότι τα σύνορα της Ελλάδας είναι και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα σύνορα αυτά καθορίζονται κυριάρχως από την Ελλάδα και φυλάσσονται κυριάρχως από την Ελλάδα. Άρα, οιαδήποτε συνεργασία κατά την φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων νοείται μόνον μεταξύ Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποκλειομένων κοινών περιπολιών με την Τουρκία, υφ’ οιανδήποτε μορφή. Μια τέτοια συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης προϋποθέτει την ουσιαστική υποβοήθηση των ελληνικών αρχών από την Frontex, η οποία πρέπει να μετατραπεί σε πραγματική Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή.
ΙΙ. ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ – ΕΚΛΟΓΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ:
Ως προς την Αναθεώρηση του Συντάγματος, αναγνωρίσθηκε η ανάγκη οι συζητήσεις κατά την οικεία κοινοβουλευτική διαδικασία να διεξαχθούν με βασικό στόχο την επίτευξη της κατά το δυνατόν μεγαλύτερης συναίνεσης, όπως άλλωστε απαιτούν οι σχετικές διατάξεις του Συντάγματος. Και ως προς τον εκλογικό νόμο, αναγνωρίσθηκε η ανάγκη αλλαγής του, από αυτή την Βουλή, επί το αναλογικότερον, δίχως όμως να θίγεται η ουσία της από το Σύνταγμα επιβαλλόμενης κυβερνητικής σταθερότητας.
ΙΙΙ. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ:
Ως προς το Ασφαλιστικό, αναγνωρίσθηκε η ανάγκη, κατά τις αντίστοιχες κοινοβουλευτικές διαδικασίες, να διεξαχθεί διεξοδικός ουσιαστικός διάλογος, με στόχο την διασφάλιση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος και την αποφυγή περαιτέρω μειώσεων των συντάξεων, στο πλαίσιο των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Χώρα.
Από την πλευρά του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και μεταβατικού Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας κ. Ιωάννη Πλακιωτάκη, διατυπώθηκε η ακόλουθη συνολική επιφύλαξη:
«Η σημερινή οξύτατη κρίση στο προσφυγικό είναι αποτέλεσμα τόσο των διεθνών εξελίξεων και της αρνητικής στάσης της Τουρκίας όσο και της αναποτελεσματικής πολιτικής της Κυβέρνησης. Προφανώς υπάρχουν και ευθύνες στην καθυστερημένη αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ως θέμα αρχής είμαστε κατά της μείωσης των συντάξεων. Το Ασφαλιστικό ούτως ή άλλως συζητείται στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής διαδικασίας.
Τέλος, ως προς την Αναθεώρηση του Συντάγματος, να ισχύσει ό,τι προβλέπεται από το Σύνταγμα για τη διαδικασία. Η Νέα Δημοκρατία έχει ήδη καταθέσει πρόταση. Η πάγια θέση της Νέας Δημοκρατίας είναι υπέρ της κυβερνητικής σταθερότητας. Επιπλέον δεν ήταν θέμα της ημερήσιας διάταξης.»
Από την πλευρά της Επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ κας Φώφης Γεννηματά, διατυπώθηκε η ακόλουθη επιφύλαξη ειδικώς επί του Ασφαλιστικού:
«Για το ζήτημα του Ασφαλιστικού το πεδίο διαλόγου είναι η Βουλή και όχι η σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Το θέμα αυτό δεν συζητήθηκε επί της ουσίας όλες αυτές τις ώρες, ως εκ τούτου δεν μπορεί να υπάρξει κοινό ανακοινωθέν. Δεν αρκούν ευχολόγια από την πλευρά της Κυβέρνησης. Αναμένουμε συγκεκριμένες προτάσεις στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού διαλόγου. Η Δημοκρατική Συμπαράταξη ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ έχουν ξεκάθαρη «κόκκινη» γραμμή: όχι μείωση των συντάξεων. Δημόσια ανοίξαμε τον διάλογο και καταθέσαμε τις προτάσεις μας, που είναι στην διάθεση και της Κυβέρνησης, για βιώσιμες λύσεις και αξιοπρεπείς συντάξεις. Σε καμία περίπτωση η Δημοκρατική Συμπαράταξη δεν θα ψηφίσει στη Βουλή μείωση των συντάξεω».
Να σημειωθεί ότι οι διατυπώσεις στο ανακοινωθέν απασχόλησαν για αρκετή ώρα τη σύσκεψη.
Αρνητική, ήταν εξαρχής η αντίδραση της ΝΔ όσον αφορά το ασφαλιστικό, με πηγές της Συγγρού να τονίζουν ότι στον προϋπολογισμό που έφεραν στη Βουλή οι κ.κ. Τσακαλώτος και Χουλιαράκης, περιλαβάνονται ήδη περικοπές ύψους 3,2 δισ. ευρώ σε μισθούς και συντάξεις.
«Δεν θα παίξουμε το παιχνίδι του κ. Τσίπρα, ο ΣΥΡΙΖΑ να διαδηλώνει εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ», σχολίαζαν κύκλοι της ΝΔ, θεωρώντας, εμμέσως πλην σαφώς, την κίνηση του πρωθυπουργού ως μια επιχείρηση παγίδευσής τους.
«Κατώτερη των περιστάσεων» χαρακτήριζαν κυβερνητικοί κύκλοι την αντιπολίτευση, μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης. Όπως χαρακτηριστικά έλεγαν πηγές προσκείμενες στην κυβέρνηση «η αντιπολίτευση δεν διστάζει για μικροκομματικό όφελος να μειώσει τη διαπραγματευτική δυνατότητα της κυβέρνησης», ιδίως για τη στάση που τήρησαν ο πρόεδρος της ΝΔ Γιάννης Πλακιωτάκης και η επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Φώφη Γεννηματά κατά τη διάρκεια του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, για το ασφαλιστικό, για το οποίο η συμφωνία με τους θεσμούς προβλέπει ότι θα έχει κόστος 1% του ΑΕΠ, ο πρωθυπουργός είπε στους πολιτικούς αρχηγούς ότι η κυβέρνηση έχει έτοιμο πλέγμα βιώσιμων παρεμβάσεων που καλύπτει το 0,6% του ΑΕΠ και κάλεσε τα κόμματα να συμμετέχουν σε επιτροπή με ειδικούς εμπειρογνώμονες προκειμένου να συζητήσουν για την πρότασή αυτή που καλύπτει το 0,6% του ΑΕΠ και για συμφωνία για την κάλυψη του υπολοίπου 0,4% του ΑΕΠ, με τρόπο που δεν θα οδηγηθούμε σε μείωση των συντάξεων.
Ιδίως για τη στάση της προέδρου της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Φώφης Γεννηματά, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο πρωθυπουργός σχολιάζοντας κατά τη διάρκεια του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών την άρνησή της να συνυπογράψει ανακοίνωση η οποία θα έκανε λόγο για βιώσιμο ασφαλιστικό χωρίς μειώσεις συντάξεων, απευθύνθηκε στην κα Γεννηματά λέγοντας τα έχετε κάνει όλα, μειώσεις στις συντάξεις, PSI, και σήμερα εναντιώνεστε στην πρόταση αυτή;
Τέλος από κυβερνητικές πηγές γίνεται γνωστό ότι όταν ο πρόεδρος της ΝΔ Γιάννης Πλακιωτάκης δήλωσε αντίθετος με τη δημιουργία Hot Spot στα νησιά, ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι είναι μια στάση επιζήμια, που θίγει την διαπραγματευτική δυνατότητα της χώρας.
Επιτροπές για ασφαλιστικό και συνταγματική αναθεώρηση
Νωρίτερα, ο κ. Τσίπρας είχε εισηγηθεί τη συγκρότηση δύο επιτροπών, η πρώτη με αντικείμενο της επεξεργασία πρότασης για το ασφαλιστικό και η δεύτερη για τη συνταγματική αναθεώρηση.
Η εν λόγω πρόταση αφορά την συμμετοχή όλων των κομμάτων, είτε με πολιτικά στελέχη, είτε με τεχνοκράτες που θα προτείνουν, προκειμένου να μελετηθούν διεξοδικά τα δύο ζητήματα και να προκύψει, σε εύλογο χρονικό διάστημα ένα σχέδιο από τις επιτροπές αυτές. Η πρόταση αυτή αντιμετωπίστηκε με δυσπιστία ή άρνηση από τους αρχηγούς της αντιπολίτευσης, πλην του κ. Βασίλη Λεβέντη.
Από την πλευρά της ΝΔ, μάλιστα, κύκλοι του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη αναφέρουν ότι συμφωνούν με την απόφαση του Γιάννη Πλακιωτάκη να απορρίψει την πρόταση για επιτροπές.
Ειδικά για το ασφαλιστικό σημειώνουν ότι η δημιουργία μιας ακόμη επιτροπής είναι προσχηματική και πως το πρόβλημα είναι γνωστό και πλέον πρέπει να συζητηθεί εκτενώς στη Βουλή μεταξύ των κομμάτων.
Σχετικά με την αναθεώρηση του Συντάγματος συμφωνούν ότι απαιτεί ευρύτερες συναινέσεις. «Ο κ. Τσίπρας όμως το θυμήθηκε αργά καθώς με το να μην ψηφίσει για Πρόεδρο Δημοκρατίας τον περασμένο Δεκέμβριο οδήγησε τη χώρα σε εκλογές τον Ιανουάριο του 2015 και τορπίλισε στην ουσία την έναρξη της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος», προσθέτουν οι ίδιοι κύκλοι.
Την ίδια ώρα, από το περιβάλλον του Απόστολου Τζιτζικώστα διέρρεε ότι «αποδείχτηκε ότι η σημερινή σύσκεψη πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ήταν προσχηματική και υπαγορεύτηκε από το κυβερνητικό και εσωκομματικό αδιέξοδο του κ. Τσίπρα.
Με αυτές τις κινήσεις, υπονομεύει ουσιαστικά κάθε προσπάθεια εθνικής συνεννόησης προτάσσοντας για μια ακόμη φορά το μικροκομματικό του συμφέρον.
Η χώρα πράγματι χρειάζεται ένα εθνικό σχέδιο το οποίο δεν μπορεί ούτε να αντιληφθεί ούτε να υπηρετήσει ο κ. Τσίπρας».
Ενταση μεταξύ Κουμουτσάκου και Γεροβασίλη, Κουίκ
Η επιλογή της κυβερνητικής εκπροσώπου κ. Όλγας Γεροβασίλη να αρχίσει την ενημέρωση των δημοσιογράφων αμέσως μόλις έκλεισαν οι πόρτες στην αίθουσα που συνεδριάζουν οι πολιτικοί αρχηγοί προκάλεσε και το πρώτο επεισόδιο στην προσπάθεια του κ. Αλ. Τσίπρα να εξασφαλίσει τη συναίνεση των υπολοίπων κομμάτων.
Ο κ. Κουμουτσάκος βλέποντας την κυβερνητική εκπρόσωπο να προσπαθεί να δημιουργήσει «κλίμα», παρενέβη κάνοντας λόγο για θεσμικό ατόπημα, «όταν μόλις πριν λίγα λεπτά ξεκίνησε μια συνεδρίαση κεκλεισμένων των θυρών».
Υπέρ της κας Γεροβασίλη παρενέβη ο έτερος υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ Τέρενς Κουίκ, καλώντας τον κ. Κουμουτσάκο να επιτρέψει στους δημοσιογράφους να κάνουν τη δουλειά τους. Οι δημοσιογράφοι οφείλουν να ρωτάνε και η κυβέρνηση έχει την υποχρέωση να περιφρουρήσει τη διαδικασία, επανήλθε ο κ. Κουμουτσάκος, με την πρώτη ένταση να σβήνει κάπου εκεί.