Η ψυχική υγεία για πολλά χρόνια αποτελούσε «ταμπού» για αρκετούς Ελληνες. Η οικονομική κρίση όμως ευαισθητοποίησε περισσότερους πολίτες και «άνοιξε» συζητήσεις για το ζήτημα, αναφέρει σε άρθρο του το BBC.
Όταν η Αρετή Σταμπέλου αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο το 2012, η Ελλάδα βρισκόταν σε βαθιά κρίση. Η ανεργία είχε διπλασιαστεί και η δυσκολία να βρει δουλειά, της είχε προκαλέσει κατάθλιψη.
«Ηταν δύσκολο να μιλάς για τέτοια θέματα στα πρώτα χρόνια της κρίσης», αναφέρει. «Η κρίση είχε επηρεάσει τη διάθεση μας, άλλα όλοι υποθέταμε ότι ήμασταν οι μόνοι που αισθανόμασταν έτσι».
Καθώς περνούσαν τα χρόνια, η Αρετή παρατήρησε τη συμπεριφορά φίλων και συγγενών να αλλάζει. «Καθώς η κρίση επηρέαζε περισσότερο τη ζωή μας, συζητούσαμε πιο ανοικτά για αυτά τα θέματα», λέει χαρακτηριστικά.
Το ποσοστό των Ελλήνων που υπέφεραν από κατάθλιψη το 2013 ήταν στο 12,3%, σημειώνοντας αύξηση 9% από το 2008, ενώ οι αυτοκτονίες αυξήθηκαν κατά 40%, αναφέρει το άρθρο.
Την ίδια στιγμή, τα κονδύλια για τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας περικόπηκαν παραπάνω από 50%. «Μέχρι πριν λίγα χρόνια η κοινωνία δεν έδινε την αρμόζουσα σημασία σε αυτό το θέμα», δηλώνει ο Κυριάκος Κατσαδόρος, ιδρυτής της κλινικής αποτροπής αυτοκτονιών, «Κλίμακα». «Η κρίση έφερε στην επιφάνεια προβλήματα που μέχρι τώρα οι άνθρωποι αγνοούσαν», προσθέτει.
Η κρίση κατάφερε επίσης να καταρρίψει αρκετές συντηρητικές απόψεις για τη ψυχική υγεία. Το 2009, το 63,1% των Ελλήνων συμφωνούσε ότι η κατάθλιψη είναι δείγμα προσωπικής αδυναμίας. Το 2014, το ποσοστό είχε πέσει στο 36%.
Μέσα από τις εμπειρίες τους, περισσότεροι Ελληνες άρχισαν να κατανοούν συνανθρώπους τους, οι οποίοι έπασχαν από κατάθλιψη, δηλώνει στο BBC νοσηλεύτρια του Αιγινίτειου. «Μόλις ξέσπασε η κρίση, οι άνθρωποι δεν είχαν χρήματα για ψυχολόγους και αναγκάστηκαν να έρθουν σε εμάς», δηλώνει. «Κατάλαβαν ότι οι ψυχικές ασθένειες μπορούν να "χτυπήσουν" τον οποιονδήποτε».
Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις ήταν να αλλάξει η στάση της Εκκλησίας στο θέμα των αυτοκτονιών, τονίζει ο κ. Κατσαδόρος. «Η εκκλησία δεν τελούσε κηδείες για τους ανθρώπους που είχαν αφαιρέσει τη ζωή τους», με αποτέλεσμα «αρκετοί γιατροί να καταγράφουν διαφορετική αιτία θανάτου για να προστατεύσουν τις οικογένειες», προσθέτει.
«Πλέον, οι νεότεροι ιερείς πιστεύουν ότι η Εκκλησία έχει καίριο ρόλο στην αποτροπή των αυτοκτονιών», σημειώνει ο κ. Κατσαδόρος. Η Εκκλησία επιτρέπει την τέλεση κηδειών αν κάποιος γιατρός επιβεβαιώσει ότι ο αποθανόντας έπασχε από ψυχική ασθένεια.
«Αν έχουμε έναν ασθενή με αυτοκτονικές σκέψεις, οι ειδικοί μας μπορούν να μιλήσουν στις οικογένειες τους και να ρωτήσουν για την κατάσταση τους», τονίζει. «Μέχρι τώρα αυτό ήταν αδύνατο».
Επόμενη μεγάλη πρόκληση είναι να πείσουμε το κράτος να εφαρμόσει πολιτικές πρόληψης, τονίζει ο κ. Κατσαδόρος. «Πιστεύουμε ότι το 90% των αυτοκτονιών θα μπορούσαν να αποφευχθούν αν η οικογένεια, οι φίλοι και οι συνεργάτες αναγνωρίσουν τον κίνδυνο», υπογραμμίζει. «Πίσω από κάθε θάνατο, κρύβεται η έλλειψη γνώσης».