Στην ανάπτυξη ενός διαγνωστικού τεστ που θα μπορεί να ανιχνεύει τον καρκίνο του πνεύμονα σε προκλινικό στάδιο, εστιάζουν τις έρευνές τους οι επιστήμονες του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ). Ενός τεστ το οποίο θα αποδειχθεί σωτήριο για τους χιλιάδες εν δυνάμει ασθενείς που είναι κυρίως οι πρώην και νυν καπνιστές. Ομως σε αυτήν την ομάδα υψηλού κινδύνου θα πρέπει να συμπεριληφθούν και οι παθητικοί καπνιστές, αφού σύμφωνα με έρευνα του Ιδρύματος το παθητικό κάπνισμα μπορεί να είναι πιο επικίνδυνο ακόμα και από την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου ο διευθυντής του Ινστιτούτου Βιολογικών Ερευνών και Βιοτεχνολογίας του ΕΙΕ κ. Κώστας Σερέτης, επεσήμανε ότι το 95% της θεραπείας του καρκίνου του πνεύμονα είναι η έγκαιρη διάγνωση. Παρά το γεγονός ότι τα ποσοστά θνησιμότητας στους κυριότερους τύπους καρκίνου παρουσιάζουν σημαντική πτώση τα τελευταία 30 χρόνια, τα αντίστοιχα ποσοστά για τον καρκίνο του πνεύμονα παραμένουν σταθερά υψηλά (πάνω από 90%), γεγονός που οφείλεται σαφώς στην αδυναμία έγκαιρης διάγνωσης. Οι μελέτες των ερευνητών αφορούν κυρίως στη λειτουργία και συμπεριφορά ορισμένων πρωτεϊνών (πολυλεπτίδια) των οποίων η «υπερέκφραση» φαίνεται ότι αποτελεί ισχυρό προκαρκινικό δείκτη. Στόχος λοιπόν των ερευνητών είναι η ανάπτυξη ενός αξιόπιστου και εύχρηστου διαγνωστικού τεστ που θα μπορεί να ανιχνεύει τις αλλαγές στα επίπεδα των πρωτεϊνών αυτών στο κύτταρο.
Ομάδα κινδύνου για την ανάπτυξη αυτού του καρκίνου είναι βέβαια οι καπνιστές, όμως, σύμφωνα με έρευνα του ΕΙΕ, σοβαρό κίνδυνο διατρέχουν και οι παθητικοί καπνιστές. Η έρευνα διεξήχθη σε 194 φοιτητές -μη καπνιστές- μίας σχολής ΤΕΙ της Αθήνας και μίας σε μία επαρχιακή πόλη, με στόχο να διερευνηθεί η σχέση καρκίνου και ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Ομως οι επιστήμονες βρέθηκαν μπροστά σε ένα απρόσμενο συμπέρασμα: οι φοιτητές της Αθήνας ενώ παρουσίαζαν σαφώς υψηλότερα επίπεδα έκθεσης σε καρκινογόνες ουσίες που βρίσκονται στο καυσαέριο της πόλης, είχαν υποστεί λιγότερες βλάβες στο DNA οι οποίες εν δυνάμει θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καρκινογένεση. Οι ερευνητές, μετά προσεκτική μελέτη όλων των παραμέτρων, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αυτό οφείλεται στο ότι οι φοιτητές της επαρχιακής πόλης εκτίθενται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στον καπνό των τσιγάρων. Ειδικότερα, φάνηκε ότι οι φοιτητές της Αθήνας βρίσκονται κοντά σε καπνιστές κατά μέσο όρο 45 λεπτά την ημέρα, ενώ το αντίστοιχο χρονικό διάστημα για τους φοιτητές της επαρχίας και ειδικότερα αυτούς που διαμένουν στη φοιτητική εστία ξεπερνά τις 2,5 ώρες. Τα συμπεράσματα αυτά ανακοίνωσε ο επιστημονικός υπεύθυνος της έρευνας κ. Σωτήρης Κυρτόπουλος, ο οποίος έσπευσε να διευκρινίσει ότι επίκτητες βλάβες στο DNA παρουσιάζουμε όλοι μας. Σημείωσε, επίσης, ότι η ανάπτυξη ή μη ενός καρκίνου οφείλεται τελικά σε ορισμένα γονίδια τα οποία εάν έχουν μία συγκεκριμένη μορφή είτε επιβαρύνουν είτε προστατεύουν τον οργανισμό.