Γιατί μας συγκινούν τα τρένα; Γιατί οι φωτογραφίες της Μάρως Κουρή (ωραίες φωτογραφίες που αιχμαλωτίζουν τετριμμένες στιγμές, ψήγματα μιας συνήθως δύσκολης καθημερινότητας) έχουν τόσο ενδιαφέρον; Γιατί εστιάζουμε με τόση βουλιμία στα πρόσωπα, στις εκφράσεις, στα πιθανά αγγίγματα, στις φευγαλέες ματιές; Εχουμε ποτέ σκεφθεί γιατί τα τρένα και οι σταθμοί έχουν τόσο μεγάλο συναισθηματικό βάρος. Αρκεί να αναλογιστούμε πόσα τραγούδια έχουν γραφτεί για τα τρένα και πόσα για τα αεροπλάνα ή τα πλοία.
Αλλά η γοητεία του τρένου δεν έχει μόνο συναισθηματικές αφετηρίες. Δεν είναι μόνον οι οδυνηροί αποχωρισμοί ή η σπαραχτική ερημιά των σταθμών. Το τρένο ήταν το πρώτο πραγματικά μαζικό μέσο μεταφοράς που ευνόησε τις μετακινήσεις μεγάλων πληθυσμιακών ομάδων (π.χ. μετανάστες), ενώ σε πολλές περιπτώσεις ήταν υπεύθυνο για επαναστατικές αλλαγές στην οικονομία και τη ζωή των ανθρώπων. Σήμερα η οικονομική του σημασία έχει υποχωρήσει αλλά εξακολουθεί να έχει μια πολύ σημαντική θέση στη ζωή μας.
Αν τον 19ο αιώνα, ο σιδηρόδρομος μείωνε τις αποστάσεις ανάμεσα σε απομακρυσμένες πολιτείες, κάνοντας εφικτό το εμπόριο και τη μεταφορά υλικών αγαθών, σήμερα αποτελεί κατεξοχήν μητροπολιτικό «εργαλείο» (εκατοντάδες χιλιόμετρα υπόγειου σιδηροδρομικού δικτύου διασχίζει τις μεγάλες πόλεις του κόσμου), χωρίς ασφαλώς κανείς να υποτιμά τον δυναμικό του ρόλο και στην υπεραστική συγκοινωνία.
Παρά τη μεγάλη πρόοδο που έχει επιτευχθεί και την παραγωγή τρένων νέας γενιάς, ο σιδηρόδρομος εξακολουθεί να συντηρεί τη μυθολογία του. Ισως γιατί η ανθρώπινη διάσταση παραμένει ισχυρή. Ενα ταξίδι με το τρένο, ακόμα και για τα δέκα λεπτά που μπορεί να διαρκεί η διαδρομή από τον ένα σταθμό του μετρό στον άλλο, είναι ευκαιρία για εκατοντάδες εικόνες.
Μια ευκαιρία που ευνοεί την κοινωνική συναναστροφή, δυνατότητα ανύπαρκτη για τους χιλιάδες Αθηναίους που προτιμούν σχεδόν πεισματικά τη μοναξιά στο μποτιλιαρισμένο αυτοκίνητό τους από το χαμόγελο ή ένα βλέμμα στο βαγόνι του τρένου.