Ο ψυχίατρος Χρίστος Χ. Λιάπης ανέλαβε πρόεδρος του Δ.Σ. του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ), ενός θεσμού με προσφορά δεκαετιών στο πεδίο της απεξάρτησης. Παρά τις επιστημονικές περγαμηνές του, ο κ. Λιάπης –ο οποίος έχει σπουδάσει στην Ιατρική Θεσσαλονίκης και διαθέτει μεταπτυχιακούς τίτλους από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν των ΗΠΑ, ενώ έχει εργαστεί με τους Γιατρούς του Κόσμου στην Αφρική– δεν έγινε αποδεκτός χωρίς αντιδράσεις. Οι αντιδράσεις περιλαμβάνουν την κριτική για τη μεταβολή του σχετικού θεσμικού πλαισίου. Το υπουργείο θεωρείται ότι καταργεί το «αυτοδιοίκητο του ΚΕΘΕΑ» ενώ ο νέος πρόεδρος «κατηγορείται» ότι έχει εμφανιστεί σε τηλεοπτικές εκπομπές…
– Με την ανάληψη των καθηκόντων σας βρεθήκατε στο μάτι του κυκλώνα. Κάποιοι σας παρουσιάζουν ως «ψυχίατρο του lifestyle». Τι απαντάτε;
– Δεν νομίζω πως τέτοιες στρεβλωτικές προσεγγίσεις αντέχουν στη σοβαρή κριτική. Η έγκριτη «Καθημερινή» είχε φιλοξενήσει τον Αύγουστο του 2015 άρθρο μου με τίτλο «Το σύνδρομο της Υβρεως». Και τον Φεβρουάριο του 2016, σε πρωτοσέλιδό της, άρθρο μου για τον ναρκισσισμό στα ψηφιακά μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το τελευταίο, μάλιστα, συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο της Νεοελληνικής Γλώσσας, που διδάσκεται στη Γ΄ Λυκείου. Μαζί με τον πρ. υπουργό Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας Ντέιβιντ Οουεν και με τον καθηγητή μου στο Πανεπιστήμιο του Tufts Nassir Ghaemi συγγράψαμε ένα κεφάλαιο του βιβλίου «The Intoxication of Power – Η Τοξίκωση της Εξουσίας», το οποίο κυκλοφορεί από τις αγγλικές εκδόσεις Palgrave Μacmilan. Δεν νομίζω πως όλα αυτά είναι «προσδιοριστές lifestyle». Σε καμία περίπτωση δεν αποσιωπώ τη μέχρι τώρα πολιτική μου δράση ως στελέχους της Νέας Δημοκρατίας και ίσως γι’ αυτό κάποιοι επιχείρησαν να παραποιήσουν ανασυσταμένα δημοσιεύματα περί δήθεν κοσμικής τηλε-ελαφρότητας. Δεν θα τους ακολουθήσω. Προέχει να επιτελέσουμε έργο για το καλό των εξαρτημένων συνανθρώπων μας και αυτό είναι το σημαντικότερο από όλα.
– Πώς πολιτικοποιήθηκε ένας θεσμός απεξάρτησης όπως το ΚΕΘΕΑ, που θα έπρεπε να βρίσκεται υπεράνω πολιτικών αντιπαραθέσεων;
– Κατ’ αρχάς, θα πρέπει να διαχωρίσουμε τα φυσιολογικά αντανακλαστικά της λεγόμενης «αντίδρασης στην αλλαγή» που χαρακτηρίζουν κάθε διοικητική μεταβολή, όπου και αν αυτή εφαρμόζεται, από τα παιχνίδια πολιτικοποίησης των θεσμικών οργάνων, αμαύρωσης υπολήψεων και φαλκίδευσης της αλήθειας, στα οποία επιδίδονται συστηματικώς και πολλάκις γνωστοί για τη χυδαιότητά τους παρα-δικτυακοί, παρα-δημοσιογραφικοί και παρα-πολιτικοί κύκλοι που εργαλειοποιούν το ΚΕΘΕΑ για να προσπορισθούν πολιτικά οφέλη. Ο νέος θεσμικός μου ρόλος δεν μου επιτρέπει να σχολιάσω ούτε καν να αμυνθώ απέναντι στα ξεθυμασμένα «φαλκίδια» της κληρονομιάς της λάσπης, της αδιαφάνειας και της παρακμής, που δεν διστάζουν να εμπλέξουν το ΚΕΘΕΑ στο κάδρο της πολιτικής αντιπαράθεσης, γιατί αυτό που τους ενοχλεί –κατά βάθος– σε εμένα είναι το γεγονός πως επί τέσσερα χρόνια άρθρωνα σαφή πολιτικό λόγο. Στο ΚΕΘΕΑ, όμως, πηγαίνω χωρίς κομματική ταυτότητα. Επιδιώκω να ενώσω, φέρνοντας την ευρύτερη δυνατή συναίνεση και όχι να διχάσω. Η μεγάλη οικογένεια του ΚΕΘΕΑ απέκτησε, με το νέο της Δ.Σ., άλλα επτά μέλη με αξιόλογα βιογραφικά και διαδρομές ζωής, όπως η αντιπρόεδρος, η κ. Λεομπίλλα Φωτεινή, που προέρχεται από τον χώρο των εξαρτημένων συνανθρώπων μας που κέρδισαν τη μάχη. Μια μάχη, η οποία δεσμεύομαι πως, με εμένα στο τιμόνι του ΚΕΘΕΑ, θα κρατηθεί έξω από πολιτικά χρώματα και κόμματα.
– Θεωρείτε ότι το «αυτοδιοίκητο» του ΚΕΘΕΑ, που καταργείται σήμερα, είχε συμβάλει αρνητικά στη λειτουργία του οργανισμού;
– Σε καμία περίπτωση δεν καταργείται το «αυτοδιοίκητο» του ΚΕΘΕΑ. Αντιθέτως, με την ΠΝΠ στηρίζουμε και ενισχύουμε το αυτοδιοίκητο του οργανισμού, διευρύνοντας τη συμμετοχική δυνατότητα και τις ουσιαστικές παρεμβάσεις της γενικής συνελεύσεως, η οποία πλέον αναβαθμίζεται σε στρατηγικό κέντρο λήψης των αποφάσεων που αφορούν το ΚΕΘΕΑ, τις θεραπευτικές του στρατηγικές και τα προγράμματά του. Ενώ μέχρι σήμερα απλώς χειριζόταν την εκλογή του Δ.Σ., τις περισσότερες φορές μάλιστα με μονήρεις υποψηφιότητες που εναλλάσσονταν στην προεδρία, κουβαλώντας συγκεκριμένα και αποκλειστικά κομματικά χαρακτηριστικά. Ο ευαίσθητος χώρος της απεξάρτησης χρειάζεται δουλειά, επιμονή, συναίνεση, κατανόηση και διαφάνεια στις προθέσεις και στις διαδρομές ζωής. Υπάρχουν κύκλοι που ενοχλούνται όταν καθαρές διαδρομές διασταυρώνονται με τις εστίες της φαυλοκρατίας και της κακοήθειας. Οι διαδρομές ζωής και τα βιογραφικά όλων ημών που συγκροτούμε το νέο Δ.Σ. του ΚΕΘΕΑ, ενισχύοντας το αυτοδιοίκητό του, αποτελούν εγγύηση παραγωγής ουσιαστικού έργου για την κοινωνία και ειδικά για το ευαίσθητο κομμάτι των εξαρτημένων συνανθρώπων μας. Από το έργο μας αυτό θα κριθούμε.
– Γίνεται πολλή συζήτηση για το πόρισμα σχετικά με τη λειτουργία του ΚΕΘΕΑ στις φυλακές Διαβατών. Λειτουργούσε πράγματι «κύκλωμα» που βάφτιζε χρήστες τους εμπόρους; Θα αποδοθούν ευθύνες;
– Το πόρισμα αυτό έχει πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης. Το να βαφτίζεις χρήστη τον έμπορο αποτελεί, πέρα από παρανομία, και προσβολή για τον δύσκολο και αξιέπαινο αγώνα που δίνουν καθημερινά τα μέλη των θεραπευτικών μας κοινοτήτων. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε σε τέτοιες σκιές να αμαυρώσουν το θετικό αποτύπωμα προσφοράς που έχει το ΚΕΘΕΑ στην κοινωνία και ο μόνος δρόμος για να επιτευχθεί αυτό είναι η μηδενική ανοχή στη διαφθορά όπου και αν αυτή εντοπίζεται. Αυτό άλλωστε αποτελεί έναν από τους βασικούς άξονες για τη λειτουργία των δημόσιων φορέων της νέας διακυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη.
– Ποιοι είναι σήμερα οι στόχοι σας για το ΚΕΘΕΑ;
– Να ενώσουμε, οικοδομώντας τις ευρύτερες δυνατές συναινέσεις. Γιατί ο αγώνας για την καταπολέμηση των εξαρτήσεων δεν πρέπει να έχει κανένα χρώμα πολιτικής ή προσωπικής αντιπαράθεσης. Είναι, πάνω από όλα, μια εθνική και κοινωνική υπόθεση. Στόχος μας είναι, σεβόμενοι τις ρίζες του ΚΕΘΕΑ, να εκσυγχρονίσουμε τον ρόλο του σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο και απαιτητικό για τις συνθήκες απεξάρτησης περιβάλλον. Είμαστε εδώ ώστε, βασισμένοι στην προσπάθεια όλων αυτών των χρόνων, πατώντας σταθερά στα θεμέλια του «αυτοδιοικήτου», της συμμετοχικότητας και της συμπληρωματικότητας που χαρακτήριζαν και θα συνεχίσουν να χαρακτηρίζουν το ΚΕΘΕΑ, να υλοποιήσουμε μια εθνική στρατηγική για τις εξαρτήσεις, η οποία θα προσφέρει καινούργιους καρπούς αποτελεσματικότητας και αλληλεγγύης στους συνανθρώπους μας οι οποίοι, μαζί με τις οικογένειές τους, δίνουν καθημερινά τον δύσκολο αγώνα της απεξάρτησης. Οφείλουμε να δούμε τη μεγάλη εικόνα της απεξάρτησης, για να μπορέσουμε να αναπτύξουμε τις δομές, τις πολιτικές και τα προγράμματα που στοχεύουν στο αύριο. Αυτό αποτελεί και την οδηγό παράσταση της υψηλής αποστολής που μου ανατέθηκε από την ηγεσία του υπουργείου Υγείας, από τον υπουργό Βασίλη Κικίλια, με την ανάληψη της προεδρίας του ΚΕΘΕΑ. Για να περάσουμε από την κοινωνία του «παρά», στην οποία ευδοκιμούν οι πάσης φύσεως εξαρτήσεις, στην κοινωνία του «επί». Στην επικοινωνία και στην ουσία της προσφοράς στον άνθρωπο και στον πολίτη.