Ηταν μόλις 14 ετών. Στα 12 της, σταμάτησε το σχολείο σε ένα χωριό της Βόρειας Αλβανίας και δύο χρόνια μετά ο πατέρας της την πούλησε αντί 100.000 δρχ. Οταν η Ρόζα έφθασε στην Ελλάδα «ήταν βιασμένη και υπάκουη». Δεν ήξερε ποιος χρόνος ή τι μήνας ήταν. Απλώς γνώριζε πότε ήταν Παρασκευή ή Σάββατο γιατί είχε… περισσότερη δουλειά. Μεταπουλήθηκε από τον ιδιοκτήτη του μπαρ όπου «εργαζόταν» σε άλλο προαγωγό, αντί 700.000 δρχ. Δούλευε έξι ημέρες την εβδομάδα, είχε τουλάχιστον 10 επαφές την ημέρα και σύνολο εσόδων 46 εκατομμύρια δρχ. τον χρόνο. Τα έξοδά της περιορίζονταν στα 4.000.000 δρχ. Δεν κάπνιζε, αλλά είχε εθιστεί στο αλκοόλ. Το έντονο μακιγιάζ έκρυβε το κίτρινο χρώμα του προσώπου της. Εκτιμάται ότι είχε ηπατίτιδα. Η τύχη της αγνοείται…
Η λυγερόκορμη 22χρονη από το Κίεβο είχε σπουδάσει κλασικό χορό. Ως χορεύτρια-μέλος μπαλέτου, είχε επισκεφθεί τη χώρα μας, όπου της έγινε πρόταση να εργαστεί σε συγκεκριμένο μαγαζί. Μόλις έφθασε, ο μαγαζάτορας της πήρε το διαβατήριο, την κλείδωσε στο δωμάτιο για μήνες, της στέρησε το φαγητό, την κτυπούσε αλύπητα για να της καταστήσει σαφές ότι η επιβίωσή της πλέον εξαρτιόταν από τον ίδιο. Της ζήτησε να αρχίσει να εκδίδεται, υποσχόμενος ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο θα αλλάξουν τα πράγματα. Υστερα από οκτώ μήνες στην Ελλάδα, σε τυχαία επιχείρηση «αρετής» της Αστυνομίας στον δρόμο, συλλαμβάνεται και απελαύνεται. Στην πρώτη στάση του τρένου στη Βουλγαρία, η βουλγαρική μαφία, προφανώς ειδοποιημένη, μπαίνει στο τρένο και «συλλαμβάνει» την 22χρονη, μαζί με άλλες έξι κοπέλες. Επαναπροωθείται στη χώρα μας, αυτή τη φορά στην Καρδίτσα. Ακολουθείται η ίδια διαδικασία εξαναγκασμού στην πορνεία, αφού προηγουμένως την εθίζουν στη χρήση ναρκωτικών ουσιών…
Οι περιπτώσεις δεν είναι μοναδικές. Η βίαιη μεταφορά γυναικών και ανηλίκων στις χώρες της Ε.Ε., το σύγχρονο σκλαβοπάζαρο, έχει προσλάβει απίστευτες διαστάσεις.
Οι (βιντεοσκοπημένες) αφηγήσεις των θυμάτων και τα στοιχεία που δόθηκαν στη διάρκεια ημερίδας για την «Παράνομη διακίνηση και εμπορία γυναικών», την οποία διοργάνωσαν ο Συνήγορος του Πολίτη και η πρεσβεία των ΗΠΑ είναι συγκλονιστικά.
Η δρ Ηρα Εκμε-Πουλοπούλου περιέγραψε με γλαφυρό τρόπο πώς εξαπατούνται οι γυναίκες, πώς δρουν τα κυκλώματα και πώς στήνεται η κερδοφόρα επιχείρηση της εμπορίας και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης.
Στη βουλγαρική πόλη Σαντάνσκι, που βρίσκεται κοντά στα ελληνικά σύνορα, βρίσκεται το βαλκανικό κέντρο σωματεμπορίας, όπου γυναίκες και παιδιά αγοράζονται, πωλούνται και προωθούνται κυρίως στην Ελλάδα και την Κύπρο. Τα κορίτσια προέρχονται είτε από διαλυμένες οικογένειες είτε από ορφανοτροφεία που τα δίνουν έναντι αδράς αμοιβής για υιοθεσία σε καθηγητές χορού ή θεάτρου. Ενα κορίτσι 10-11 ετών μπορεί, ώς τα 25 του να κάνει δύο «καριέρες» αν φυσικά επιβιώσει.
Ανήλικες απάγονται από τα στρατόπεδα προσφύγων, από μέλη της αλβανικής μαφίας που τις υποχρεώνουν να εκδίδονται στην Ιταλία και σε άλλες χώρες. Η φτώχεια δεν τους επιτρέπει να έχουν ισχυρά αποθέματα αντίστασης, ενώ η άγνοια της γλώσσας, η απομόνωση, η παρακράτηση των χρημάτων, των διαβατηρίων και η ψυχολογική-σωματική βία τις καθιστά ευάλωτες, φυλακισμένες και σκλάβες. Οι απάνθρωπες συνθήκες στις οποίες ζουν περιγράφονται σε έρευνα του κοινωνιολόγου δρα Γρηγόρη Λάζου, που τόνισε ότι μία στις τρεις αλλοδαπές εκδιδόμενες εντάχθηκε στον χώρο της πορνείας με τη χρήση άμεσης και παρατεταμένης βίας.
Η πορνεία ανθεί στην Ελλάδα σε μπαρ, ξενοδοχεία, ινστιτούτα μασάζ. Στην επαρχία, έχουμε και πρωτότυπες μορφές όπως περιφερόμενα πούλμαν σε επαρχιακές πόλεις ή… παραγγελίες Βουλγάρων γυναικών βάσει ειδικών χαρακτηριστικών. Γραφεία φέρνουν γυναίκες ως «καλλιτέχνιδες» με άδεια παραμονής για έξι μήνες. Περίπου 210.000 άτομα γνωρίζουν και συμμετέχουν ενεργά στα κυκλώματα αυτά, τονίζει ο κ. Λάζος.
Οκτώ δισ. δολάρια ο «τζίρος» στην Ε.Ε.
Τα τεράστια κέρδη από τη σεξουαλική εκμετάλλευση, σε συνδυασμό με το χαμηλό κόστος της «επένδυσης» και την ατιμωρησία, επιτρέπουν την ανάπτυξη μιας καλά οργανωμένης κερδοφόρας «βιομηχανίας» που ο τζίρος της, στην Ευρώπη, φθάνει τα 8 δισ. δολάρια και στη χώρα μας τα 500 δισεκατομμύρια δρχ.! Η πορνογραφία και περίπου 10.000 sites αποφέρoυν έσοδα ενός δισ. το χρόνο, τα οποία προέρχονται κυρίως από συναλλαγές με τη χρήση ηλεκτρονικών καρτών. Εχει υπολογιστεί ότι κάθε μαστροπός στην Ευρώπη κερδίζει, το χρόνο, από κάθε εκδιδόμενη περίπου 37 εκατομμύρια δρχ. Στους δρόμους της Ολλανδίας με τα κόκκινα φανάρια, όπου οι πελάτες διαλέγουν τις γυναίκες μέσα από τις βιτρίνες, μια γυναίκα εισπράττει ημερησίως 300 δολάρια, από τα οποία κρατά τα 200. Στη χώρα μας έχουν προωθηθεί από το ρωσικό δίκτυο 6.500 γυναίκες, δηλαδή το 34% των εξαναγκαστικά εκδιδομένων, από το ουκρανικό 6.300, το αλβανικό δίκτυο 3.900 και το βαλκανικό 2.500 γυναίκες. Το 1995, μόνο στη Μόσχα υπήρχαν περισσότερες από 200 επιχειρήσεις στη βιομηχανία του σεξ, που παρείχαν συνοδούς σε ξένους επιχειρηματίες μέχρι αποστολή ομάδων σε άλλες χώρες για να εργαστούν ως ιερόδουλοι.
Πώς λειτουργούν τα κυκλώματα;
Στην Ελλάδα, τονίζει η οικονομολόγος, δημογράφος κ. Ηρα Εμκε- Πουλοπούλου, τα κυκλώματα λειτουργούν σε συνεννόηση με ελληνικά κέντρα, στα οποία δεν αποκλείεται να συμμετέχουν και αστυνομικοί που συγκαλύπτουν και συμμετέχουν με τον έναν ή άλλον τρόπο. Σε πολλές περιπτώσεις, η διαφθορά δημοσίων λειτουργών αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα που καθιστά αναποτελεσματική τη νομοθεσία κατά της εμπορίας γυναικών. «Στο υπουργείο Εξωτερικών έγινε, τον Φεβρουάριο του 2000, σύσκεψη για τη διαφθορά των υπαλλήλων στα ελληνικά προξενεία των χωρών της Ανατ. Ευρώπης, οι οποίοι συμμετέχουν σε κυκλώματα παράνομων ελληνοποιήσεων», κατήγγειλε η κ. Εμκε, προσθέτοντας ότι με τον τρόπο αυτό βρίσκονται νόμιμα στην Ελλάδα μαστροποί και άλλοι εγκληματίες. Και συνέχισε:
«Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι γίνεται μεγάλο λαθρεμπόριο ελληνικών διαβατηρίων που «νομιμοποιούν» την προώθηση ιεροδούλων στην Ευρώπη, με γενικό αρχηγείο το λιμάνι της Αμβέρσας. Η Ελλάδα, αν και έχει υπογράψει συμφωνίες αστυνομικής συνεργασίας τόσο με τη FYROM όσο και με τη Βουλγαρία, δεν μπορεί να εξασφαλίσει αποτελέσματα, γιατί οι αστυνομικοί αυτών των χωρών με μέσο μισθό 70 δολαρίων είναι ακόμη πιο ευάλωτοι στη διαφθορά. Σύμφωνα με πληροφορίες των ελληνικών αρχών, οι αστυνομικοί των γειτονικών χωρών συνεργάζονται με σωματέμπορους, με συνέπεια 8 στις 10 που απελαύνονται μέσω Προμαχώνα, να επιστρέφουν σε ένα ή δύο 24ωρα!
Φωτεινή Καλλίρη
Ο χρηματισμός, οι μαστροποί και η σιωπή
«Δεκαεννιάχρονη από τη Σερβία, πολύ τρυφερή, καλλονή, αναζητεί γνωριμία με σοβαρό κύριο». Μία από τις «ροζ» αγγελίες που δημοσιεύονται καθημερινά στον απογευματινό Τύπο και στα περιοδικά, συμβάλλοντας έτσι στον καθημερινό εφιάλτη των εξαναγκαστικά εκδιδομένων γυναικών. Τα «προϊόντα» διαφημίζονται υπό τους τίτλους «μασάζ», «προσωπικά», «τηλεγνωριμίες», και έτσι προωθείται μαζική εξώθηση των γυναικών με το πρόσχημα παροχής υπηρεσιών στους πελάτες.
Σε πρόσφατη έρευνα για την εξαναγκαστική πορνεία των αλλοδαπών γυναικών, το 80% των ερωτώμενων Ελλήνων και Ελληνίδων δηλώνει ως πηγή πληροφόρησης για τα κυκλώματα της πορνείας τα ΜΜΕ. Ενας, δε, στους πέντε επικαλείται την ιδία εμπειρία, γεγονός που καταδεικνύει την εξάπλωση του φαινομένου στη χώρα μας. Το 38% θεωρεί τις εκδιδόμενες γυναίκες φθηνότερες, εύκολες, διαθέσιμες και απελευθερωμένες.
Τον παράγοντα σιωπή και αδιαφορία της κοινωνίας, η οποία με την ανοχή της υποβοηθά την εμπορία ξένων γυναικών, ανέπτυξε η κ. Εμκε-Πουλοπούλου. «Ολοι γνωρίζουν, κανένας δεν μιλάει, κανένας δεν καταγγέλλει όσα γνωρίζει», είπε χαρακτηριστικά. Και υπογράμμισε: «Δημόσιοι υπάλληλοι χρηματίζονται από τους μαστροπούς για την έκδοση αδειών παραμονής, γιατροί κάνουν εκτρώσεις, εφημερίδες δημοσιεύουν αγγελίες, αστυνομικοί παραβλέπουν, ιδιοκτήτες νοικιάζουν διαμερίσματα για «μασάζ», ενοικιαστές-ιδιοκτήτες των άλλων διαμερισμάτων που γνωρίζουν ή έχουν υποψίες ότι ανήλικες εκδίδονται στην πολυκατοικία τους, σιωπούν από φόβο». «Η ανοχή που δείχνουν οι τοπικές κοινωνίες των χωρών προέλευσης και υποδοχής στη σύγχρονη αυτή μορφή δουλείας, η υποβοήθηση στη διακίνηση αλλοδαπών γυναικών, από ορισμένους διεφθαρμένους αστυνομικούς, υπαλλήλους ακόμη και πολιτικούς, προκαλεί τεράστια ανησυχία», είπε καταλήγοντας η κ. Εμκε, αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Δημογραφικών Μελετών.
Συνοψίζοντας ο κοινωνιολόγος κ. Λάζος ανέφερε ότι την τελευταία δεκαετία προωθήθηκαν τουλάχιστον 80.000 γυναίκες και παιδιά από χώρες της Ανατ. Ευρώπης και των Βαλκανίων.
Μπόνι Μίλερ: «Ντροπή για την Ελλάδα»
Ιδιαίτερα δηκτική για τη χώρα μας εμφανίστηκε χθες η κ. Μπόνι Μίλερ, σύζυγος του Αμερικανού πρέσβη κ. Τόμας Μίλερ, μιλώντας στην ημερίδα που διοργάνωσε ο Συνήγορος του Πολίτη, με αφορμή τη χθεσινή Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για την «Παράνομη Διακίνηση και Εμπορία Γυναικών», την τρίτη μεγαλύτερη πηγή εσόδων του οργανωμένου εγκλήματος, μετά το εμπόριο όπλων και ναρκωτικών. Οπως είπε, το γεγονός ότι στη Βοσνία, «μετά 40 χρόνια κομμουνιστικής διακυβέρνησης», επικρατούν καλύτερες συνθήκες στο θέμα της εκμετάλλευσης και εμπορίας γυναικών, «είναι ντροπή για την ελληνική κυβέρνηση και το λαό της».
«Στη Βοσνία οι γυναίκες δεν κακοποιούνται από τους πελάτες τους και όλες χρησιμοποιούν προφυλακτικό», τόνισε η κ. Μίλερ, η οποία εργάστηκε στη Βοσνία ως ερευνήτρια -ψυχολόγος. Σύμφωνα με την ίδια, η κατάσταση για τα περίπου 19.000 κορίτσια που έχουν «εισαχθεί» στην Ελλάδα κυρίως από τη Ρωσία και την Ουκρανία είναι σαφώς χειρότερη. «Σκεφτείτε μια γυναίκα που έχει χάσει την αθωότητά της, τα όνειρά της, το σεβασμό της οικογένειάς της, ακόμα και την ικανότητά της να τεκνοποιήσει. Πολλαπλασιάστε τώρα την ιστορία της επί δεκάδες χιλιάδες και έχετε το πρόβλημα της εμπορίας γυναικών στην Ελλάδα».
Λιγότερο καυστικός, ο Αμερικανός πρέσβης, μετά την ομιλία της συζύγου του, έσπευσε να σημειώσει ότι «κανείς δεν θα πρέπει να φύγει από την αίθουσα με την αίσθηση πως όλα αυτά συμβαίνουν μόνο στην Ελλάδα. Συμβαίνουν και στις ΗΠΑ». Νωρίτερα, στην ομιλία του, ο κ. Μίλερ είχε τονίσει ότι η Ελλάδα είναι τόσο τελικός προορισμός όσο και ενδιάμεση στάση στο εμπόριο γυναικών. Μολονότι, όπως επισήμανε, μέχρι πρόσφατα δεν είχαν γίνει πολλές κινήσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος, ο κ. Μίλερ συνεχάρη τόσο τον υπουργό Δημοσίας Τάξεως, κ. Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, όσο και τον αρχηγό της Αστυνομίας κ. Φώτη Νασιάκο για τη σύσταση της Ομάδας Καταπολέμησης της Εμπορίας Ανθρώπων (OKEA).