Με μία μάσκα για το πρόσωπο ξεκινά από μεθαύριο η σταδιακή μετάβαση των πολιτών στη «νέα κανονικότητα», όπως αυτή επιβάλλεται από την πανδημία του κορωνοϊού. Οπως ξεκαθαρίζουν οι ειδικοί, η μάσκα αυτή ειδικά όταν χρησιμοποιείται για λίγη ώρα όπως είναι μία διαδρομή με μέσα μαζικής μεταφοράς, δεν χρειάζεται να είναι ιατρική και δεν χρειάζεται να την αγοράσει καν κάποιος από το εμπόριο, καθώς μπορεί να φτιαχτεί εύκολα στο σπίτι με ένα κομμάτι βαμβακερό ύφασμα ή ακόμα και χαρτί, ειδικά όταν χρησιμοποιείται για μικρή παραμονή σε κλειστό χώρο όπως είναι π.χ. μία επίσκεψη σε κατάστημα. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Υγείας για τον νέο κορωνοϊό καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα, ήδη ετοιμάζεται από το υπουργείο σποτ για την απλή κατασκευή μιας μάσκας. Χρήση μάσκας που μπορεί να είναι χειροποίητη, υφασμάτινη ή και χάρτινη, ανέφερε στις συστάσεις του και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), ενώ οδηγίες για το πώς μπορεί κάποιος να φτιάξει μόνος του εύκολα μία μάσκα έχει αναρτήσει και το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC).
Οπως ανέφερε στην τελευταία ενημέρωση ο κ. Τσιόδρας, όταν γίνεται λόγος για υποχρεωτική χρήση μάσκας από τους πολίτες σε συγκεκριμένους χώρους, αυτό δεν αφορά την ιατρική μάσκα, αλλά τη μη ιατρική.
«Μιλάμε για μη ιατρική μάσκα, είτε είναι υφασμάτινη, είτε είναι πάνινη, είτε είναι χάρτινη», σημείωσε και πρόσθεσε ότι «δεν χρειάζεται να την αγοράσει κανείς από το εμπόριο, μπορεί να τη φτιάξει στο σπίτι του. Ξέρω ότι υπάρχει ειδική ομάδα του υπουργείου, η οποία δουλεύει σε συνεργασία με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας για να φτιαχτεί σποτάκι γι’ αυτή την απλή κατασκευή μιας μάσκας, που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο οποιοσδήποτε από εμάς για τον περιορισμένο χρόνο που θα είναι στα μέσα μαζικής μεταφοράς».
Στρατηγική πρόληψης
Ο κ. Τσιόδρας επανέλαβε ότι η μάσκα για το ευρύ κοινό είναι το τελευταίο μέτρο στη στρατηγική πρόληψης της μετάδοσης τη νόσου και δεν πρέπει να παίρνει την προσοχή μας από τα μέτρα υγιεινής των χεριών και την τήρηση των αποστάσεων. «Δεν μπορώ να φανταστώ χρήση μάσκας χωρίς υγιεινή των χεριών».
Σύμφωνα με τον καθηγητή, ο χώρος που παρατηρείται ο μεγαλύτερος συγχρωτισμός αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα είναι τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Προχθές ο ΕΟΔΥ εξέδωσε οδηγίες για το επιβατικό κοινό σε μέσα μαζικής μεταφοράς.
Σύμφωνα με αυτές, εκτός από τη χρήση μάσκας, ο επιβάτης θα πρέπει να κρατήσει τη μεγαλύτερη δυνατή απόσταση από τους άλλους (τουλάχιστον δύο μέτρα) κατά τη διάρκεια της αναμονής στον χώρο επιβίβασης, στο ταμείο ή το μηχάνημα για εισιτήριο, και κατά τη διάρκεια ταξιδιού εφόσον είναι εφικτό (τουλάχιστον μία ή και περισσότερες κενές θέσεις απόσταση μεταξύ επιβατών).
Θα πρέπει να έχει μαζί του αλκοολούχο αντισηπτικό που θα το εφαρμόζει στα χέρια πριν εισέλθει στα ΜΜΜ και αφού εξέλθει από αυτό. Επίσης θα πρέπει να πλένει τα χέρια του με νερό και σαπούνι μόλις φτάνει σπίτι του ή στην εργασία.
Τέλος, η σύσταση είναι να χρησιμοποιεί όσο γίνεται λιγότερο τα ΜΜΜ και να αποφεύγει εάν είναι δυνατόν τις ώρες αιχμής (7 έως 10 π.μ. και 2 έως 5 μ.μ.). Και φυσικά δεν πρέπει να χρησιμοποιεί ΜΜΜ όταν έχει συμπτώματα που μπορεί να οφείλονται σε κορωνοϊό (βήχας, πονόλαιμος, γενική αδυναμία, ρίγη, μυαλγίες).
Η ευρεία χρήση μάσκας συνοδεύει, από μεθαύριο, τη σταδιακή χαλάρωση των μέτρων καραντίνας. Οι ειδικοί ξεκαθαρίζουν ότι η μάσκα δεν χρειάζεται να είναι ιατρική και δεν είναι ανάγκη να αγοραστεί από το εμπόριο. Η κατασκευή της στο σπίτι είναι απλή διαδικασία, όπως φαίνεται και από τις βήμα προς βήμα οδηγίες που έχει δημοσιεύσει το Κέντρο Αντιμετώπισης Λοιμώξεων των ΗΠΑ.
Η σωστή χρήση και ο κίνδυνος μόλυνσης
Πληθώρα επιστημονικών στοιχείων αποδεικνύει την αναγκαιότητα χρήσης μάσκας κατά την επιστροφή μας στην κανονικότητα. Ενδεικτικά, πρόσφατη μελέτη των πανεπιστημίων του Χονγκ Κονγκ και του Μέριλαντ, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Νature, απέδειξε ότι μια απλή μάσκα μπορεί να αποτρέψει την έκθεση σε αερολύματα και σταγονίδια του νέου κορωνοϊού κατά 100%.
Στη χρήση μάσκας συναινεί, ήδη από τις αρχές Απριλίου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, που εκτιμά ότι η μετάδοση του νέου κορωνοϊού γίνεται από άτομα που έχουν προσβληθεί από αυτόν χωρίς, ωστόσο, να εμφανίζουν συμπτώματα για τουλάχιστον κάποιες ημέρες. Στη σχετική οδηγία που εξέδωσε ο διεθνής οργανισμός προσθέτει ότι μελέτες που εκπονήθηκαν για άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού, όπως η γρίπη και ο κορωνοϊός του κοινού κρυολογήματος, υποδεικνύουν ότι η χρήση χειρουργικής μάσκας μπορεί να αποτρέψει τη μετάδοση του μικροοργανισμού από έναν φορέα σε κάποιον υγιή και να εμποδίσει την πιθανή μόλυνση του περιβάλλοντος.
Συμπληρωματικά μέτρα
Η χρήση μάσκας από μόνη της δεν επαρκεί για να προσφέρει προστασία από τον νέο κορωνοϊό. Ετσι, είναι επιτακτική η λήψη συμπληρωματικών μέτρων, όπως είναι η συστηματική και καλή υγιεινή των χεριών, με πλύσιμο με άφθονο νερό και σαπούνι ή οινόπνευμα, η αποφυγή συνωστισμού, η τήρηση της απόστασης δύο μέτρων από οποιονδήποτε άλλο, η τήρηση των κανόνων για το φτάρνισμα και τον βήχα (μαντίλι, κάλυψη με τον αγκώνα κ.λπ.) και φυσικά ο απόλυτος περιορισμός αγγίγματος του προσώπου.
Την ίδια στιγμή, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επισημαίνει ότι στις μάσκες ελλοχεύουν κάποιοι κίνδυνοι, όπως της λοίμωξης, μέσα από το άγγιγμα μιας μολυσμένης μάσκας και την επαναχρησιμοποίησή της, και της δημιουργίας ενός παραπλανητικού αισθήματος ασφάλειας, που αποτρέπει την εφαρμογή άλλων αναγκαίων μέτρων πρόληψης, όπως η κοινωνική αποστασιοποίηση και η υγιεινή των χεριών.
Επίσης, ο γενικός πληθυσμός που θα αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει μάσκα προκειμένου να παραμείνει υγιής στη νέα καθημερινότητα θα πρέπει εγκαίρως να εξοικειωθεί και να μάθει πώς να τη διαχειρίζεται προκειμένου να παραμείνει αποτελεσματική, ώστε να αποτρέψει τον κίνδυνο μόλυνσης από αυτή. Η μάσκα θα πρέπει να τοποθετείται στο πρόσωπο με καθαρά χέρια και κατά τρόπο ώστε να καλύπτει τόσο τη μύτη όσο και το στόμα. Οσο τη φοράμε δεν θα πρέπει να την αγγίζουμε. Οταν την αφαιρούμε δεν πρέπει να την τραβάμε επ’ ουδενί από το μπροστινό μέρος, αλλά από το σημείο όπου προσαρμόζεται στα αυτιά. Μετά την αφαίρεσή της ή οποιοδήποτε άγγιγμα μιας χρησιμοποιημένης μάσκας, τα χέρια πρέπει να καθαρίζονται με αντισηπτικό, οινόπνευμα ή σαπούνι και νερό. Τέλος, οι χρησιμοποιημένες μάσκες πρέπει να απορρίπτονται με σωστό τρόπο, ώστε να μην εγκυμονούν κίνδυνο για κανέναν.