H απόφαση της κυβέρνησης να παραταθούν οι περιορισμοί στην κυκλοφορία για ακόμα μία φορά σε όλα τα κέντρα φιλοξενίας αιτούντων άσυλο λόγω COVID- 19, έως και τις 2 Αυγούστου, έχει προκαλέσει αντιδράσεις. Η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες σε επιστολή της προς το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής ζητεί διευκρινίσεις αναφορικά με τη σκοπιμότητα της νέας ΚΥΑ. Αναφέρεται μάλιστα σε απόφαση που οδηγεί στον στιγματισμό των αιτούντων άσυλο εφόσον διαχωρίζονται από τον υπόλοιπο πληθυσμό. «Οταν περιορίζεις έναν συγκεκριμένο πληθυσμό, δίνεις το μήνυμα ότι κάτι έχεις να φοβηθείς από αυτό τον πληθυσμό», τονίζει ο Φιλίπ Λεκλέρκ, επικεφαλής της Υπατης Αρμοστείας στην Ελλάδα.
«Αντίθετα», τονίζει στέλεχος του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, «θέτεις μέτρα περιορισμού όταν θέλεις να προφυλάξεις έναν πληθυσμό. Ας φανταστούμε τι θα γίνει αν, ενώ προσπαθούμε να σώσουμε ό,τι μπορούμε από την τουριστική περίοδο, έχουμε κρούσμα σε ένα κέντρο φιλοξενίας και ειδικά στα ΚΥΤ (Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης) στα νησιά». «Ας είμαστε ρεαλιστές», συμπληρώνει. «Δυστυχώς δεν έχουν όλοι σπίτι για να κλειστούν αν υπάρχει ένα κρούσμα. Στη Μόρια θα κλειστεί ο καθένας στη σκηνή του; Εκ των συνθηκών οι άνθρωποι εκεί συνωστίζονται για να πάρουν φαγητό ή να πάνε στο μπάνιο. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να προστατέψουμε περισσότερο τον πληθυσμό στα κέντρα φιλοξενίας», τονίζει.
Η απόφαση για την παράταση των μέτρων περιορισμού λόγω COVID- 19 στα κέντρα φιλοξενίας αιτούντων άσυλο εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή του ΕΟΔΥ με δυσκολία. Σύμφωνα με πληροφορίες, αρκετά μέλη της επιτροπής κατά τη διάρκεια της σχετικής συνεδρίασης εξέφρασαν έντονες αντιρρήσεις.
Τα πρώτα περιοριστικά μέτρα στα ΚΥΤ επιβλήθηκαν στις 21 Μαρτίου και έκτοτε παρατείνονται διαρκώς. Στις 19 Ιουλίου έληξε η προηγούμενη ΚΥΑ για επιβολή περιοριστικών μέτρων, ωστόσο τα υπουργεία Μετανάστευσης και Προστασίας του Πολίτη παρέτειναν τις απαγορεύσεις έως και τις 2 Αυγούστου με νέα ΚΥΑ. Ενώ γίνεται άρση των περιορισμών για το σύνολο του πληθυσμού και τους τουρίστες, στους αιτούντες άσυλο παραμένουν οι περιορισμοί στην κυκλοφορία που έχουν τεθεί εν ισχύι εδώ και μήνες.
«Η απαγόρευση κυκλοφορίας δημιουργεί περαιτέρω εντάσεις στα κέντρα φιλοξενίας και ειδικά στα ΚΥΤ, ενώ επηρεάζεται και η πρόσβαση των αιτούντων άσυλο σε βασικές υπηρεσίες», τονίζει η κ. Στέλλα Νάνου, εκπρόσωπος Τύπου της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. H κ. Νάνου σημειώνει ότι η Υ.Α. ζητεί τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης έτσι ώστε να μπορούν να τηρούνται τα μέτρα για τον κορωνοϊό και στα κέντρα φιλοξενίας αιτούντων άσυλο.
Η ραγδαία αποσυμφόρηση είναι η λύση ώστε να τηρούνται τα μέτρα προστασίας από την COVID-19, λέει στην «Κ» η κ. Λίζα Παπαδημητρίου, υπεύθυνη συνηγορίας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα Ελλάδας. «Οι ψυχολόγοι της οργάνωσης που βρίσκονται στη Μόρια καταγράφουν επιδείνωση της ψυχολογικής κατάστασης των αιτούντων λόγω των περιορισμών.
Επίσης εντός των ΚΥΤ το 33% του πληθυσμού είναι παιδιά, τα οποία δεν μπορούν να έχουν με αυτόν τον τρόπο επαρκή πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας ή άλλες αναγκαίες υπηρεσίες για την ανάπτυξή τους», τονίζει.
Στην πράξη, τα περιοριστικά μέτρα κυκλοφορίας αποτελούν «μια γενική οδηγία περιορισμού» η οποία εφαρμόζεται διαφορετικά στις διάφορες δομές, ανάλογα με τις συνθήκες που ισχύουν αλλά και τις δυνατότητες αστυνόμευσης. Πηγή από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη τονίζει ότι «δεν είναι πως δεν μπορείς να βγεις, απλά είναι πιο δύσκολο». Προσθέτει ότι οι περιορισμοί στέλνουν ένα μήνυμα και στους πρόσφυγες για το ότι βρισκόμαστε ακόμα σε συνθήκες πανδημίας.
Τι προβλέπει η ΚΥΑ
Σύμφωνα με την ΚΥΑ, καθημερινά από τις 7 το πρωί έως τις 9 το βράδυ δίνεται η δυνατότητα σε εκπροσώπους οικογενειών ή ομάδων να μεταβαίνουν στα πλησιέστερα αστικά κέντρα, χωρίς ωστόσο να προκαλούνται καταστάσεις συγχρωτισμού στα μέσα μεταφοράς. Σε περιπτώσεις που δεν διατίθενται μέσα μεταφοράς, επιτρέπεται η έξοδος έως εκατόν πενήντα ατόμων την ώρα, σε ομάδες μικρότερες των δέκα ατόμων. Ο έλεγχος των μέτρων περιορισμού της κυκλοφορίας πραγματοποιείται από προσωπικό της ΕΛ.ΑΣ., σύμφωνα με την ΚΥΑ.
Ενδεικτικά, στη Σάμο, όπου το ΚΥΤ βρίσκεται στις παρυφές της πόλης, εφαρμόζεται το αντίστοιχο σύστημα εισόδου και εξόδου που ισχύει για τα σούπερ μάρκετ. «Οι άνθρωποι βγαίνουν από το ΚΥΤ με κάρτα, έως 100 άτομα ταυτόχρονα, και μετά πρέπει να γυρίσει κάποιος για να βγει ο επόμενος», λέει εργαζόμενος στη δομή.
Αντιθέτως, στη δομή φιλοξενίας της Μαλακάσας οι περιορισμοί δεν εφαρμόζονται κατά γράμμα. «Είναι εξαιρετικά δύσκολο να εφαρμόσεις περιορισμούς στην κυκλοφορία με 3.500 άτομα στη δομή φιλοξενίας. Ακόμα και αν υπάρχει έλεγχος στην είσοδο, το συρματόπλεγμα τριγύρω είναι ανοικτό σε σημεία. Πολύς κόσμος από εδώ παίρνει το τρένο και πηγαίνει στην Αθήνα. Επίσης, ειδικά το απόγευμα, στο κέντρο του χωριού υπάρχει πολλή κίνηση», λέει ο αντιδήμαρχος της πόλης, Κωνσταντίνος Λίτσας, στην «Κ».