Με περισσότερα από διακόσια λογότυπα και αντίστοιχες ονομασίες, με διαφορετικά χρώματα και ελαφρά διαφορετική σύνθεση, το έκστασις έχει κυριεύσει την Ευρώπη. Ακόμη και στη χώρα μας, όπου επικρατεί η αντίληψη ότι δεν είναι διαδεδομένη η ουσία, είναι το δεύτερο πιο δημοφιλές ναρκωτικό μεταξύ των Ελλήνων μαθητών, σύμφωνα με την πανευρωπαϊκή έρευνα για τα ναρκωτικά ESPAD που διεξήχθη στην Ελλάδα από το ΕΠΙΨΥ (Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής), το 1999. Ενδεικτικό είναι το στοιχείο που θέλει το 35% των Ελλήνων μαθητών που κάνουν χρήση E, να έχουν χρησιμοποιήσει το ναρκωτικό ακόμα και σε ποδοσφαιρικούς αγώνες. H ανάγκη συμμετοχής και της Ελλάδας σε μια επί της «ουσίας» συζήτηση γύρω από το διογκούμενο αυτό πρόβλημα είναι δεδομένη.
Πόσοι κάνουν χρήση
Οι αμφεταμίνες και το έκστασις βρίσκονται στη δεύτερη θέση των συχνότερα χρησιμοποιούμενων ναρκωτικών ουσιών στην Ευρώπη, με ποσοστό έως 10% του πληθυσμού να έχει κάνει χρήση. Οπως αναφέρεται στην ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (για το 2000), έκστασις έχουν δοκιμάσει οι Ευρωπαίοι ενήλικες, κατά μέσο όρο, σε ποσοστό από 0,5% έως 4%, οι νέοι Ευρωπαίοι ενήλικες σε ποσοστό από 1% έως 5% και οι Ευρωπαίοι μαθητές σε ποσοστό από 2% έως 8%. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, βέβαια, τα ποσοστά αυτά είναι σημαντικά υψηλότερα.
Ωστόσο, το ποσοστό των ατόμων που καταφεύγουν σε θεραπεία από χρήση έκστασις είναι χαμηλό, πολύ μικρότερο του 1%. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η παγκόσμια τάση, όπως αυτή διαπιστώνεται μέσα από τις έρευνες, είναι η ταυτόχρονη κατανάλωση περισσότερων της μιας ουσίας, νόμιμων ή παράνομων, συνθετικών ή μη συνθετικών ουσιών, συμπεριλαμβανομένου και του αλκοόλ. Ετσι, το έκστασις δεν καταχωρείται συχνά ως το πρωτεύον ναρκωτικό για το οποίο ζητείται θεραπεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι για τα περισσότερα περιστατικά που φθάνουν στο νοσοκομείο, η διάγνωση είναι δηλητηρίαση από πολλαπλές ουσίες, καθώς είναι αδύνατον να εξακριβωθεί ποια ουσία προκάλεσε τη δηλητηρίαση.
Ασυνήθιστα
Οι αιφνίδιοι θάνατοι που συνδέονται αποκλειστικά με τη χρήση έκστασις δεν είναι συνηθισμένοι. Στη Βρετανία οι θάνατοι που σχετίζονται με τη χρήση E αντιπροσωπεύουν το 2,2% του συνόλου των θανάτων από ναρκωτικά. Είναι επίσης αληθές πως, μολονότι κατά την τελευταία πενταετία, ο αριθμός των θανάτων από ηρωίνη και κοκαΐνη έχει σχεδόν τριπλασιαστεί, ο αντίστοιχος δείκτης που αφορά στο E έχει παραμείνει σταθερός. Επίσης, αντίθετα με άλλες ουσίες ή ακόμα και το αλκοόλ, η χρήση έκστασις δεν φαίνεται να συσχετίζεται με βίαιες εκδηλώσεις, ενώ η αύξηση στη χρήση E δεν συνδέεται άμεσα με αύξηση και της εγκληματικότητας.
Οι υπέρμαχοι της αποποινικοποίησης του έκστασις, ή έστω της «υποβάθμισής» του από ναρκωτικό A΄ τάξης, όπως είναι η ηρωίνη, σε ναρκωτικό B΄ τάξης, όπως είναι η κάνναβη, χρησιμοποιούν ως επιχείρημα το γεγονός ότι οι θάνατοι από το E οφείλονται όχι στο χάπι (δεν υπάρχει χάπι-φονιάς, τονίζουν), αλλά στη νοθεία της συγκεκριμένης συνθετικής ουσίας, στην άγνοια του τι δεν επιτρέπεται παράλληλα με τη χρήση του (αλκοόλ, συνωστισμός και υψηλές θερμοκρασίες κ.λπ.).
Ετσι, όπως υποστηρίζουν τα μέλη των οργανώσεων για την αποποινικοποίηση κάποιων ναρκωτικών στον Observer, οι θάνατοι από χρήση E θα ελαχιστοποιούνταν εάν οι αρχές λάμβαναν συγκεκριμένα μέτρα. Εάν, δηλαδή, έλεγχαν τις ταμπλέτες για την αποφυγή νοθείας που μπορεί να αποβεί μοιραία, εάν η προσφορά νερού στους χώρους διασκέδασης ήταν δωρεάν, εάν υπήρχε ενημέρωση στους χρήστες για εγκράτεια στην κατανάλωση αλκοόλ, εάν οι χώροι είχαν καλό εξαερισμό και εάν ο αριθμός των ατόμων στο χώρο δεν ξεπερνούσε το επιτρεπτό όριο.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της περασμένης χρονιάς, οι ολλανδικές αρχές και οι ιδιοκτήτες των κλαμπ συνεργάστηκαν στενά γι’ αυτόν τον σκοπό. H ποιότητα των χαπιών αποτελούσε αντικείμενο ελέγχου και δεν επιτρεπόταν η κατανάλωση περισσότερο των τριών χαπιών σε ένα βράδυ. Δεν είναι ίσως τυχαίο το γεγονός ότι για πρώτη φορά πέρυσι δεν σημειώθηκαν στην Ολλανδία θάνατοι από Ε.
Δεν είναι ακίνδυνο
Είναι, λοιπόν, σχετικά ακίνδυνο, παρά τη σχετική φιλολογία για το αντίθετο, το χημικό αυτό παρασκεύασμα; Οχι, λένε οι ειδικοί, καθώς μακροπρόθεσμα, σύμφωνα με μελέτες, ενδέχεται να προκαλέσει απώλεια μνήμης και κατάθλιψη.
Πάντως, οι έρευνες για τις αναστρέψιμες και μη αναστρέψιμες παρενέργειες της χρήσης του ναρκωτικού αυτού στον εγκέφαλο βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο. Ωστόσο, οι επιστήμονες γνωρίζουν ήδη ότι, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει με τα περισσότερα ναρκωτικά, ακόμα και εάν διακοπεί η χρήση του χαπιού έκστασις, η ζημιά θα συνεχίσει να υπάρχει.
