Σταθεροποίηση του ρυθμού αραίωσης του στρώματος του όζοντος πάνω από την Ελλάδα και γενικότερα στα μέσα γεωγραφικά πλάτη διαπιστώνει για πρώτη φορά η Διεθνής Επιστημονική Επιτροπή για την Εκτίμηση της Κατάστασης του Οζοντος, που συνεκλήθη στην πόλη Diablerets της Ελβετίας και εξέδωσε πόρισμα για την πορεία του όζοντος παγκοσμίως. Σύμφωνα με τα στοιχεία του πορίσματος που δίνει στην «K» ο γενικός γραμματέας της Διεθνούς Επιτροπής Οζοντος κ. Χρήστος Ζερεφός, καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας Πανεπιστημίου Αθηνών, το στρώμα του όζοντος μειώνεται πλέον κατά μέσο όρο 3-4% τη δεκαετία, ποσοστό που κυμαινόταν περίπου στο 5% τη δεκαετία. H εξέλιξη αυτή αφορά στα μέσα γεωγραφικά πλάτη και τη χώρα μας, γεγονός που σημαίνει ότι το όζον ναι μεν μειώνεται, αλλά με πιο αργούς ρυθμούς απ’ ό,τι παλαιότερα.
«Μικρό διάλειμμα»
Οι επιστήμονες, ωστόσο, που απαρτίζουν την Επιτροπή δεν εφησυχάζουν. «Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για σημάδια «ανάκαμψης» του όζοντος», επισημαίνει χαρακτηριστικά ο κ. Ζερεφός, «καθώς αυτή η εξέλιξη ενδέχεται να είναι μόνον ένα «μικρό διάλειμμα» της μείωσης του όζοντος. Ετσι, ενδέχεται τα επόμενα έτη οι ρυθμοί της αραίωσης να επανέλθουν στα προηγούμενα επίπεδα». Μπορεί συνεπώς να δούμε τον ρυθμό μείωσης να φθάνει στα μέσα γεωγραφικά πλάτη και πάλι στο 5% τη δεκαετία.
Ανησυχητικά είναι τα πορίσματα της Επιτροπής σε ό,τι αφορά την υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου, που αυξάνει με δραματικούς ρυθμούς σε όλον τον πλανήτη. Ειδικότερα για την Ελλάδα, μπορεί τα τελευταία στοιχεία να δείχνουν μικρή σταθεροποίηση του όζοντος, όμως, οι ακτινοβολίες του ήλιου που φθάνουν σε εμάς είναι άκρως επικίνδυνες. Οπως τονίζει ο κ. Ζερεφός, τα τελευταία είκοσι χρόνια τα μικρότερα μήκη κύματος της υπεριώδους ακτινοβολίας, που είναι και τα πιο επικίνδυνα, έχουν αυξηθεί στην Ελλάδα περισσότερο από 10%. Συνεπώς βρισκόμαστε σε «ζώνη υψηλού κινδύνου» και πρέπει να λαμβάνουμε αυστηρά μέτρα προφύλαξης από τον ήλιο.
Στο πόρισμα επισημαίνεται, εξάλλου, ότι, η μικρή τάση σταθεροποίησης της μείωσης του όζοντος παρατηρείται μόνον στα μέσα και τα βόρεια γεωγραφικά πλάτη. Στο νότιο ημισφαίριο, οι ρυθμοί αραίωσης του στρώματος του όζοντος συνεχίζονται με την ίδια επιτάχυνση. Στις νοτιότερες δε περιοχές, η μείωση ξεπερνά το 10% τη δεκαετία κατά τον χειμώνα και την άνοιξη. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που οι επιστήμονες της Επιτροπής δεν μιλούν για ανάκαμψη του όζοντος, αφού το όζον μπορεί να μειώνεται με πιο αργούς ρυθμούς στο βόρειο ημισφαίριο, όμως στο νότιο η εικόνα είναι δραματική. Στα θετικά συμπεράσματα του πορίσματος περιλαμβάνεται η εκτίμηση ότι το χλώριο στη στρατόσφαιρα, (το οποίο προέρχεται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες), έχει δείξει σημάδια υποχώρησης.
Υπολογίζεται, τονίζει ο κ. Ζερεφός, ότι μέσα στα επόμενα χρόνια θα επιτευχθούν οι στόχοι που είχαν τεθεί και ότι το χλώριο θα πέσει κάτω από τα επικίνδυνα σημεία, στα οποία βρίσκεται σήμερα. Σημειώνεται ότι η Επιτροπή συγκαλείται από οργανισμούς του OHE και κατ’ επιταγήν του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ, προκειμένου να εκτιμά την εξέλιξη του στρώματος του όζοντος και την απόδοση των μέτρων που ελήφθησαν κατά την προηγούμενη αναθεώρηση του Πρωτοκόλλου. Τα πορίσματα της Επιτροπής, στην οποία συμμετείχαν περίπου 100 επιστήμονες από 30 χώρες, θα τεθούν υπόψη των κυβερνήσεων και της Γραμματείας Οζοντος του Προγράμματος Περιβάλλοντος του OHE (UNEP) και θα χρησιμοποιηθούν στην επόμενη αναθεώρηση του Πρωτοκόλλου, το 2003.