Δώδεκα χιλιάδες νέοι παρακολουθούν σήμερα μεταπτυχιακά προγράμματα στη χώρα μας και αυτή η αύξηση του αριθμού των μεταπτυχιακών φοιτητών καταδεικνύει την ιδιαίτερη βαρύτητα που έχει ο τίτλος αυτός στην αγορά εργασίας. Μάλιστα, είναι ενδεικτικό ότι μέσα σε μία δεκαετία (1993-2002) ο αριθμός των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών των ελληνικών πανεπιστημίων έχει εκτιναχθεί κατά 350%. Το 1993 υπήρχαν 51 προγράμματα, ενώ κατά το τρέχον ακαδημαϊκό έτος 233.
Ολο και περισσότεροι φοιτητές
Αντίστοιχα, η χώρα μας αποκτά όλο και περισσότερους νέους, που περνούν το κατώφλι της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Γεγονός που δεν σημαίνει ότι εξαλείφονται οι δυσκολίες πρόσβασης στην αγορά εργασίας, και κυρίως για τους αποφοίτους από τις λεγόμενες «σχολές χαμηλής ζήτησης», αλλά που -εύλογα- βελτιώνει το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών στην Ελλάδα. Ειδικότερα, το 58% των νέων ηλικίας 18 έως 21 ετών είναι σήμερα φοιτητές σε κάποια σχολή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Μάλιστα, το ποσοστό μετά την έκρηξη της τελευταίας δεκαετίας (το 1993 το 27% των νέων 18-21 ετών φοιτούσε στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και το 1996 το 29%) αναμένεται να σταθεροποιηθεί τα επόμενα χρόνια και έως το 2010 θα έχει ξεπεράσει το 60%.
Και πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν ότι στη διαμόρφωση του τρέχοντος ποσοστού για την Ελλάδα δεν έχει συνυπολογισθεί ο πολύ μεγαλύτερος σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες αριθμός νέων, που φοιτούν σε ιδρύματα του εξωτερικού. Ενδεικτικό είναι ότι σύμφωνα με τα τελευταία (2001) στοιχεία του ΟΟΣΑ, 57.825 Ελληνες φοιτούσαν στο εξωτερικό. Αριθμός που οδηγούσε στην αναλογία των 5.257 φοιτητών εξωτερικού ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Αναλογία πολύ υψηλότερη σε σχέση με τη δεύτερη χώρα -τη Μαλαισία- για την οποία 1.777 νέοι της ανά εκατομμύριο πληθυσμού φοιτούν στο εξωτερικό.
Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται σε συγκριτική μελέτη του υπουργείου Παιδείας για τα δεδομένα εκσυγχρονισμού του εκπαιδευτικού μας συστήματος, η οποία πραγματοποιήθηκε με τη συνδρομή του Κέντρου Εκπαιδευτικής Ερευνας (ΚΕΕ).
Αυξητικούς ρυθμούς ακολουθούν και τα στοιχεία για τις δύο άλλες βαθμίδες της εκπαίδευσης, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι τα ποσοτικά μεγέθη βρίσκουν αντιστοιχία στα ποιοτικά μεγέθη, όπως αποτυπώνονται από τις επιδόσεις των μαθητών και κατ’ επέκταση του ελληνικού σχολείου.
Αυτό αποδεικνύουν οι επιδόσεις των Ελλήνων μαθητών στο διαγωνισμό PISA, οι οποίες έφεραν την Ελλάδα σε σύνολο 31 χωρών στην 28η θέση στα μαθηματικά και στην 25η θέση στη γλώσσα καθώς και στις φυσικές επιστήμες αντίστοιχα. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2001 του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), στην Ελλάδα το 98,5% των παιδιών ηλικίας 5 έως 14 ετών είναι στα μαθητικά θρανία. O αντίστοιχος μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ είναι 97,7%. Στον σχετικό κατάλογο την Ελλάδα ακολουθούν χώρες όπως η Ελβετία (98,2%), η Αυστραλία (97,7%), η Νορβηγία (97,4%), ο Καναδάς (96,6%), το Μεξικό (94%), η Πολωνία (93,5%).
Παρόμοια είναι η κατάσταση για τους μαθητές ηλικίας 15 έως 19 ετών, που φοιτούν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Το ποσοστό τους φθάνει στο 82% έναντι του 76,9% του αντίστοιχου μέσου όρου των χωρών του ΟΟΣΑ. Της χώρας μας έπονται οι ΗΠΑ και η Ουγγαρία (78,1% και οι δύο), η Αυστρία (76,7%), η Πορτογαλία και η Ισπανία (76,3%), η Τσεχία (74,8%), η Νέα Ζηλανδία και η Μεγάλη Βρετανία (72,5% έκαστη) και η Ιταλία (70,7%).
H μαθητική διαρροή -μέγεθος που απασχολεί ιδιαίτερα την εκπαιδευτική κοινότητα, ύστερα μάλιστα από την εφαρμογή της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης- φθάνει, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, στο 7,1% κατά τη σχολική διαδρομή της A΄ Λυκείου από το έτος 1999-2000 έως το τέλος της τριετούς φοίτησης, δηλαδή στην Γ΄ Λυκείου το 2001-2002. Τέλος, προωθείται η λειτουργία των Ολοήμερων Σχολείων, καθώς το έτος 2001-2002 λειτούργησαν 1.221 νηπιαγωγεία και 1.841 δημοτικά, ενώ από το προσεχές σχολικό έτος ο αριθμός θα αυξηθεί σε 1.500 νηπιαγωγεία και 2.500 δημοτικά σχολεία.
Οπως στο «1984» του Τζορτζ Οργουελ, ο «Μεγάλος Αδελφός» επιστρατεύει την υψηλή τεχνολογία στο κυνήγι του εσωτερικού εχθρού. Δύο γερουσιαστές από τη Βιρτζίνια, ο Δημοκρατικός Τζιμ Μόραν και ο Ρεπουμπλικάνος Τομ Ντέιβις, έφεραν σχέδιο νόμου που προβλέπει την εισαγωγή μικροσποπικών ηλεκτρονικών κυκλωμάτων-«κοριών» στις άδειες οδήγησης και στις πολιτειακές ταυτότητες των πολιτών, ώστε να καταχωρούνται αυτόματα όλα τα προσωπικά τους δεδομένα.