Σταθμό στη μάχη για την προστασία του περιβάλλοντος στη χώρα μας αποτελεί η πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας να «μπλοκάρει» τη δημιουργία πετρελαϊκού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής στον Αθερινόλακκο Λασιθίου στην Κρήτη, κρίνοντας άκυρη την έγκριση της μελέτης περιβαλλοντικών όρων.
Αιτιολόγηση
Το ΣτΕ επικαλέστηκε (για πρώτη φορά) τις αυξημένες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την καύση πετρελαίου και τις υποχρεώσεις της χώρας μας για μείωσή τους στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου του Κιότο. Στο ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο είχε προσφύγει η Οικολογική Κίνηση Σητείας ζητώντας την ακύρωση της σχετικής περιβαλλοντικής μελέτης, καθώς αυτή δεν περιελάμβανε στοιχεία για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. H ΔΕΗ δεσμεύθηκε ότι θα επανέλθει με νέα «βελτιωμένη» μελέτη, στην οποία θα υπολογίζονταν και οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, ωστόσο η απόφαση του ΣτΕ δεν αφήνει πολλά «περιθώρια» να προχωρήσει η δημιουργία ενός συμβατικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής.
«Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας είναι ιστορική όχι μόνο γιατί βάζει φραγμό σε ένα ρυπογόνο σταθμό ηλεκτροπαραγωγής, αλλά γιατί στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα στη ΔΕΗ και σε άλλους παράγοντες πως δεν μπορούν να αγνοούν τη νέα πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί διεθνώς, προωθώντας με προκλητική αδιαφορία τις πιο ρυπογόνες και ξεπερασμένες τεχνολογίες», επισημαίνει στην «K» ο κ. Μάνος Σαφός, υπεύθυνος της εκστρατείας για τις κλιματικές αλλαγές της Greenpeace.
H οργάνωση, σε συνεργασία με φορείς και οργανώσεις της Κρήτης, είχε πραγματοποιήσει σειρά δράσεων για την αναστολή της κατασκευής του σταθμού, καθώς και για την προώθηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και μέτρων εξοικονόμησης και ορθολογικής χρήσης της ενέργειας στην Κρήτη.
Ως γνωστόν, η καύση λιγνίτη και πετρελαίου στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα τεράστιες ποσότητες αερίων επιτείνοντας το φαινόμενο του θερμοκηπίου και ρυπαίνοντας τις περιοχές γύρω από τους σταθμούς. Οπως υπογραμίζει στην «K» ο κ. Σαφός, σε περίπτωση λειτουργίας του πετρελαϊκού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής του Αθερινόλακκου Λασιθίου θα εκλύονταν στην ατμόσφαιρα 791.000 – 924.000 τόννοι διοξειδίου του άνθρακα ετησίως.
Είναι επίσης γνωστό ότι στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου του Κιότο η χώρα μας δεσμεύθηκε να συγκρατήσει την αύξηση των εκπομπών της στο 25% έως το 2010, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. H αύξηση όμως αυτή, σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΕΧΩΔΕ, προβλέπεται να «σκαρφαλώσει» στο 35,8%, καθώς δεν έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα.
Δεν πριμοδοτείται ο ηλιακός
Χαρακτηριστικό είναι ότι, μολονότι ο κτιριακός τομέας στην Ελλάδα είναι υπεύθυνος για το 36% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας και για το 40% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η εγκατάσταση ενός ηλιακού θερμοσίφωνα, που μπορεί να περικόψει την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι και 40%, όχι μόνο δεν πριμοδοτείται, αλλά, αντίθετα… τιμωρείται! Συγκεκριμένα, ο ΦΠΑ για τον ηλεκτρισμό είναι 8% ενώ για τα ηλεκτροθερμικά συστήματα είναι 18%. (O αντίστοιχος φόρος στη Βρετανία είναι 5%, στη Γαλλία, 5,5%, ενώ στην Ιταλία μειώθηκε από 20% σε 10%.)
Επιπλέον, καταργήθηκε ο νόμος, σύμφωνα με τον οποίο έως και 75% του συνολικού κόστους για την αγορά και εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας εξέπιπτε από το φορολογητέο εισόδημα. Το μέτρο αυτό, μολονότι πολλοί δεν το γνώριζαν, αποτελούσε ένα ελάχιστο κίνητρο για τη χρήση φιλικών προς το περιβάλλον μορφών ενέργειας. Σύμφωνα με τους υπευθύνους, οι φοροαπαλλαγές καταργήθηκαν γιατί… ευνοούσαν τις ανώτερες εισοδηματικές τάξεις. Ποιους άραγε πλήττει η κατάργησή τους;