Μια ιστορία γραφειοκρατικού… μυστηρίου και κρατικής αδιαφορίας, ανάλογη με αυτήν που αντιμετωπίζουν χιλιάδες νεοδιόριστοι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι μετακινούνται στις «εσχατιές της Ελλάδος» ή και κάπως πιο κοντά, καταγράφουμε σήμερα.
Οταν στις αρχές Αυγούστου η Σοφία έμαθε ότι πέτυχε στον διαγωνισμό του ΑΣΕΠ για τη δημόσια εκπαίδευση δεν μπορούσε να κρύψει τη χαρά της, αφού γλίτωνε από την εκμετάλλευση των φροντιστηρίων. Είχε διαβάσει πάνω από ένα χρόνο για τις «πανελλήνιες των 40άρηδων» (στην ειδικότητά της έπρεπε να εξεταστεί σε έξι μαθήματα!), μέσα σε αντίξοες συνθήκες (εργαζόμενη σε φροντιστήριο και με παιδί), για να διεκδικήσει μία από τις 6.000 θέσεις διορισμού, για την επόμενη διετία, σε σύνολο 78.000 εκπαιδευτικών που πήραν μέρος.
Νυχτερινό άλμα
Ο Αύγουστος έφυγε όμως και η εκκρεμότητα παρέμενε. Οπως εξηγούσε η Σοφία, έξι βήματα τη χώριζαν από το να ξέρει πού τελικά θα ζήσει την επόμενη χρονιά:
1. Ανακοίνωση του τελικού πίνακα επιτυχόντων του ΑΣΕΠ ύστερα από τις ενστάσεις.
2. Ανακοίνωση από το υπουργείο Παιδείας των κενών στην ειδικότητά της.
3. Δήλωση προτίμησης για τις περιοχές διορισμού.
4. Ανακοίνωση της περιφέρειας διορισμού της.
5. Παρουσίασή της στην περιφερειακή διεύθυνση και αίτηση για τα σχολεία επιλογής.
6. Ανακοίνωση από τη διεύθυνση του σχολείου πού διορίζεται.
Μέχρι την Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου, δύο εργάσιμες μέρες πριν τα σχολεία υποδεχθούν τους μαθητές, δεν υπήρχε ακόμα κανένα νέο. Η Σοφία κοίταξε στην ιστοσελίδα του ΑΣΕΠ στις 10 το βράδυ. Τίποτα το καινούργιο. Το επόμενο πρωί μια φίλη της, από άλλη ειδικότητα, της τηλεφώνησε και της είπε ότι από τύχη είχε μάθει (ρωτώντας για ένα δικό της πρόβλημα σε μια Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης) ότι οι δηλώσεις της ειδικότητάς της είχαν ξεκινήσει και είχε προθεσμία μέχρι τη Δευτέρα! Είχε φτάσει δηλαδή στο «βήμα τρία» μέσα σε ένα βράδυ, χωρίς ανακοίνωση ούτε σε εφημερίδα ούτε σε ραδιόφωνο ούτε σε τηλεόραση! Αλλά και στο Ιντερνετ, ο τελικός πίνακας του ΑΣΕΠ πρέπει να βγήκε γύρω στα μεσάνυχτα (!) της Πέμπτης, ενώ οι κενές θέσεις «σηκώθηκαν» στην ιστοσελίδα του υπουργείου γύρω στις 10 π.μ. της Παρασκευής, ενώ είχαν ήδη ξεκινήσει να γίνονται οι αιτήσεις! Εάν κάποιος για οποιονδήποτε λόγο δεν ήταν μονίμως συνδεδεμένος με το Ιντερνετ, μπορεί να έχανε την προθεσμία.
Για την αίτηση έπρεπε πολλά πράγματα να ληφθούν υπ’ όψιν. Αποστάσεις χιλιομετρικές, υψόμετρα και καιρός, δρομολόγια με πλοίο ή αεροπλάνο, τιμές και κόστος, μόρια και συνθήκες εργασίας, ύπαρξη νοσοκομείων κ.λπ. Ολο το Σαββατοκύριακο, η Σοφία το έφαγε ρωτώντας στο τηλέφωνο και ψάχνοντας στους χάρτες.
Ιντερνετικός αραμπάς
Δευτέρα έγινε η αίτηση. Τρίτη, νωρίς το μεσημέρι, κάποιος φίλος την πληροφόρησε σε ποια περιφέρεια διορίστηκε. Η Σοφία μπαίνει στην ιστοσελίδα του υπουργείου Παιδείας αλλά δεν βλέπει τον σχετικό πίνακα. Αναρωτιέται και ανησυχεί. Ξαναπαίρνει τον φίλο της, που της λέει ότι είδε τον πίνακα σε δικτυακό τόπο εφημερίδας. Λίγο αργότερα της τηλεφωνεί άλλη γνωστή και την πληροφορεί ότι ο πίνακας, με την ίδια σειρά ευτυχώς, υπάρχει και σε άλλη ιστοσελίδα, ιδιωτική κι αυτή, που ασχολείται με προσλήψεις… Το ΥΠΕΠΘ μέχρι την άλλη μέρα το πρωί δεν είχε ανακοινώσει τον πίνακα στη δική του ιστοσελίδα! Ταυτόχρονα, ο χρόνος για να παρουσιαστεί ήταν από Τετάρτη μέχρι Παρασκευή. Τυπικά όμως δεν το ήξερε! Και πάλι κάποιος μπορούσε να χάσει τις προθεσμίες. Η Σοφία πήρε τηλέρωνο τελικά στη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του νομού για να επιβεβαιώσει τον διορισμό της.
Την Παρασκευή η Σοφία πήγε στην πρωτεύουσα του νομού όπου είχε διοριστεί, ορκίστηκε και κατέθεσε την αίτηση για τα σχολεία που προτιμά. Ηταν απόγευμα, περίπου 5 μ.μ., όταν της γνωστοποιήθηκε τελικά το σχολείο όπου τοποθετείται. Πρόκειται για ένα κεφαλοχώρι 350 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Η Σοφία έπρεπε να βρίσκεται στη θέση της τη Δευτέρα το πρωί! Από Παρασκευή απόγευμα, μετακόμιση και ετοιμασία μέχρι Δευτέρα πρωί!
Καθώς η Σοφία θα έπαιρνε μαζί της και το κοριτσάκι της, ηλικίας περίπου 2,5 ετών, αποφάσισε να μείνει σε μια κωμόπολη σε απόσταση 25 χιλιομέτρων, η οποία -ήλπιζε- ότι θα εξασφάλιζε καλύτερες συνθήκες διαμονής. Κατέβηκε την Κυριακή, μαζί με τον άνδρα της, και άρχισε να ψάχνει για επιπλωμένο διαμέρισμα. Οι τιμές ήταν εξωφρενικές: από 200-250 ευρώ τον μήνα για δίχωρες γκαρσονιέρες-«κουτάκια», 20-30 τ.μ., που προορίζονταν για τουρίστες το καλοκαίρι και για περιπλανώμενους εκπαιδευτικούς τον χειμώνα. Μόνη θέρμανση το… κλιματιστικό. Ακόμα πιο δύσκολα ήταν τα πράγματα για τον παιδικό σταθμό. Ο δημοτικός παιδικός ήταν κλειστός, καθώς το προσωπικό ήταν απλήρωτο για δύο χρόνια! Ετσι η Σοφία κατέφυγε στη λύση του μοναδικού ιδιωτικού παιδικού σταθμού, που παρά το ότι ζητούσε 200 ευρώ τον μήνα προσέφερε ελάχιστα στα παιδιά. Αλλά ήταν μονόδρομος. Ηδη, λοιπόν, νοίκι και παιδικός σταθμός θα στοιχίζουν στη Σοφία 450 ευρώ, χώρια τα υπόλοιπα έξοδα του σπιτιού, το κόστος της βενζίνης κ.λπ.
Ισως να περιμένατε ότι το κράτος θα είχε φροντίσει να βοηθήσει τους νεοδιοριζόμενους εκπαιδευτικούς, ειδικά εκείνους που δεν θα βάλουν «μέσο» για να πάρουν απόσπαση και ακόμα περισσότερο εκείνους που παλεύουν με ένα ή παραπάνω παιδιά. Φυσικά και όχι! Με έκπληξη η Σοφία έμαθε ότι ο μισθός του καθηγητή τον πρώτο χρόνο είναι μειωμένος -λιγότερο από 1.000 ευρώ καθαρά- λόγω αυξημένων εισφορών στο ασφαλιστικό ταμείο. Το 50% του μισθού δηλαδή πάει για νοίκι και παιδικό σταθμό… Οσο για το πότε θα «πέσει» ο πρώτος μισθός; Στα τέλη Νοέμβρη, λόγω γραφειοκρατίας του υπουργείου Οικονομικών, όπως της είπαν στο σχολείο. «Και τι θα κάνουμε μέχρι τότε;», ρώτησε. «Θα τρώτε από τα έτοιμα», ήταν η απάντηση. Κι αν δεν υπάρχουν; Ισως βγάλουν οι τράπεζες «διορισμοδάνειο»…