Με φόντο τις άθλιες εικόνες από γηροκομεία της πρωτεύουσας «εορτάζεται» αύριο η Παγκόσμια Ημέρα για την Τρίτη Ηλικία. Οι ανήμποροι γέροντες και γερόντισσες, τα υγρά κρεβάτια, οι κατσαρίδες, τα χαλασμένα τρόφιμα και οι ρυπαροί χώροι που κατέγραψαν οι ελεγκτές της Νομαρχίας δεν αφήνουν έδαφος για ευχολόγια. Με δεδομένο, όμως, ότι έως το 2030 ένας στους τέσσερις Ελληνες θα ανήκει στην τρίτη ηλικία, είναι σίγουρο ότι αυτή η ημέρα μάς αφορά όλους.
Σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, μια χώρα χαρακτηρίζεται «γηρασμένη» όταν το ποσοστό των ατόμων άνω των 65 ετών ξεπερνά το 7%. Αυτή τη στιγμή στη χώρα μας, το σχετικό ποσοστό αγγίζει το 17,8%, έχοντας αυξηθεί σχεδόν κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες από το 1971 (10,9%) και κατά 4 μονάδες από το 1991 (13,7%). Στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας για το 2004 ανεβάζουν τον αριθμό των ηλικιωμένων στους 1.970.567 σε πληθυσμό 11.040.560, τη στιγμή που το 2000 ο αριθμός τους έφθανε τους 1.795.621, ενώ το 1991 δεν ξεπερνούσε τους 1.408.572.
Και ο πληθυσμός της Ελλάδας θα συνεχίσει να γερνάει. Σύμφωνα με τη Eurostat, το 2025 τα άτομα της τρίτης ηλικίας στη χώρα μας θα αντιστοιχούν στο 22,8% του πληθυσμού και το 2050 στο 32,5%. Αντιστοίχως, ενώ το 2004 τα άτομα έως 14 ετών αναλογούσαν στο 14,5% του συνολικού πληθυσμού, το 2025 θα αναλογούν στο 13,3%.
Είναι φανερό, λοιπόν, όπως επισημαίνει με αφορμή την αυριανή Παγκόσμια Ημέρα για την Τρίτη Ηλικία και η Ελληνική Γεροντολογική και Γηριατρική Εταιρεία, ότι η ανάπτυξη υπηρεσιών και δομών για τους ηλικιωμένους αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Σύμφωνα με την Εταιρεία, στις περισσότερες δυτικές χώρες, τα διαθέσιμα κρεβάτια των οίκων ευγηρίας αντιστοιχούν στο 10% του πληθυσμού των ηλικιωμένων, ακριβώς δηλαδή στο ποσοστό αυτών που χρειάζονται προστατευμένη διαμονή ή παροχή νοσηλευτικών υπηρεσιών. Σε αντιστοιχία, η χώρα μας θα έπρεπε να διαθέτει τουλάχιστον 150.000 προστατευμένα κρεβάτια. «Δεν έχουμε όμως αναπτύξει τέτοιες δομές, όπως δεν υπάρχει ούτε ειδική εκπαίδευση στελεχών σε γηριατρική και γεροντολογία», υπογραμμίζει η πρόεδρος της Εταιρείας, κ. Μερόπη Βιολάκη-Παρασκευά.
Πράγματι, επειδή ου γαρ έρχεται μόνον, είναι σημαντικό οι ασχολούμενοι με την τρίτη ηλικία να γνωρίζουν πώς διαγιγνώσκεται η άνοια -που ως γνωστόν πλήττει έναν στους 20 ηλικιωμένους άνω των 65 ετών και το 30% των άνω των 85 ετών- καθώς και πώς να αναγνωρίζουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης, που επίσης προσβάλλει έναν στους 6 ηλικιωμένους, αλλά αντιμετωπίζεται μόνο στο 20% των περιπτώσεων.
Οι ιδιοκτήτες των γηροκομείων της χώρας, πάντως, φαίνονται διατεθειμένοι να ανατρέψουν τη δυσάρεστη εικόνα που έχει δημιουργηθεί από τις τελευταίες αποκαλύψεις. Οπως τονίζει στην «K» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Μονάδων Φροντίδας Ηλικιωμένων, κ. Στέλιος Προσαλίκας, «έχουμε μονάδες που τις ζηλεύουν ακόμα και οι πιο προηγμένες χώρες, αλλά και άλλες που θα έπρεπε να κλείσουν». Προκειμένου να ξεκαθαρίσει το τοπίο στον χώρο, η Ενωση ζητεί να συμμετέχει στους ελέγχους που διενεργούν οι νομαρχίες, αλλά και να καθιερωθεί ειδικό σήμα ποιότητας παρεχομένων υπηρεσιών που θα εφοδιάζονται οι οίκοι ευγηρίας που πληρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές. «Τα θέματα καθαριότητας, υγείας και στοργής δεν θα πρέπει να αποτελούν συνάρτηση του ποσού που δαπανά κάποιος για τη φιλοξενία του», καταλήγει ο κ. Προσαλίκας.