Η πολυνομία, η αλληλεπικάλυψη αρμοδιοτήτων, η αδυναμία πραγματοποίησης συστηματικών ελέγχων ή επιβολής των δικαστικών αποφάσεων είναι πηγές σοβαρών δεινών για το περιβάλλον. Από το νέο έτος, οι έλεγχοι από τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος αυξάνονται και θα αφορούν κυρίως στη ρύπανση από βιομηχανικές δραστηριότητες και στην προστασία ευαίσθητων οικοσυστημάτων. Μένει να υπάρξει η πολιτική βούληση σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, ώστε οι παραβάτες να αντιμετωπίζονται με αυστηρότητα. Η σχέση των περιβαλλοντικών ελέγχων και της δημόσιας διοίκησης ήταν το θέμα ημερίδας που πραγματοποίησε χθες η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠ). Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γ. Σουφλιάς, οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος πρόκειται να διπλασιαστούν (από 18 θα γίνουν 37 στις αρχές του 2007), προκειμένου να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των διενεργούμενων ελέγχων.
Ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ ανακοίνωσε και την ανάθεση μελέτης για την κωδικοποίηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. «Σήμερα η νομοθεσία έχει καταστεί δύσχρηστη λόγω του όγκου της και της μη ορθολογικής διάρθρωσής της» σημείωσε ο κ. Σουφλιάς, αναφερόμενος στην «πολυδιάσπαση και αλληλεπικάλυψη των αρμοδιοτήτων σε θέματα περιβαλλοντικής νομοθεσίας, όπως είναι οι αδειοδοτήσεις και οι έλεγχοι» και στις «ασαφείς ρυθμίσεις, που επιτείνουν τη διστακτικότητα και την κωλυσιεργία των δημοσίων υπηρεσιών». Επίσης, ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ ανακοίνωσε αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των προστίμων, που θα υπολογίζονται βάσει αλγόριθμου, ώστε «να γίνουν πιο αντικειμενικά και πιο αυστηρά», αλλά και την ομογενοποίηση των διαδικασιών ελέγχου. Προτεραιότητα στους περιβαλλοντικούς ελέγχους για το επόμενο έτος θα δοθεί στη ρύπανση από βιομηχανικές δραστηριότητες, καθώς και στις παρεμβάσεις σε ευαίσθητα οικοσυστήματα. Σημειώνεται πως, όπως ανέφερε ο επικεφαλής της ΕΥΕΠ κ. Γιάννης Δερμιτζάκης, μέχρι σήμερα η υπηρεσία έχει πραγματοποιήσει περισσότερους από 400 ελέγχους και έχει επιβάλει στις μισές από τις περιπτώσεις αυτές πρόστιμα που ξεπερνούν συνολικά τα 8 εκατ. ευρώ. Στην αδυναμία ή απροθυμία των ελεγκτικών μηχανισμών, ιδίως σε τοπικό επίπεδο, αναφέρθηκε ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης κ. Λέανδρος Ρακιτζής· πρότεινε μάλιστα τη σύσταση κεντρικής υπηρεσίας κατεδαφίσεων, η οποία θα αναλαμβάνει να κατεδαφίσει τις κραυγαλέες περιπτώσεις αυθαίρετων κτισμάτων. «Κατεδαφίσεις δεν γίνονται σήμερα γιατί δεν υπάρχει πολιτική βούληση» ανέφερε, σημειώνοντας πως για τον λόγο αυτό χρειάζεται μια κεντρική υπηρεσία, η οποία δεν θα επηρεάζεται από τα κατά τόπους συμφέροντα. Τόνισε δε πως θα καταβληθεί προσπάθεια να κατεδαφιστούν τα 13 αυθαίρετα στη Δάφνη, παραλία ωοτοκίας της καρέτα-καρέτα στη Ζάκυνθο. «Οι αδυναμίες στον περιβαλλοντικό έλεγχο όχι μόνο ακυρώνουν στην πράξη την περιβαλλοντική πολιτική, αλλά επηρεάζουν αρνητικά και την οικονομία» συμπλήρωσε ο γενικός διευθυντής Περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ κ. Γιάννης Βουρνάς. «Μην τιμωρώντας τους παραβάτες, τους δίνουμε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα».
Από την άνοιξη 2007 θεσπίζεται το Εθνικό Χωροταξικό Σχέδιο
Με ένα χρόνο καθυστέρηση, την άνοιξη του 2007, θα είναι έτοιμα -εκτός νέων απροόπτων- το εθνικό χωροταξικό σχέδιο και τα ειδικά χωροταξικά σχέδια. Η θέσπιση του πρώτου χωροταξικού σχεδίου στην ιστορία της χώρας αναμένεται να δώσει λύση σε πολλά χρονίζοντα προβλήματα, όπως η άναρχη εγκατάσταση βιομηχανιών και να απεμπλέξει μεγάλες επενδύσεις, οι οποίες «κόλλησαν» στην έλλειψη σαφούς σχεδιασμού.
Η πέμπτη προσπάθεια για τη κατάρτιση χωροταξικού σχεδιασμού για την ανάπτυξη της χώρας ξεκίνησε τον Μάιο του 2005. Σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί από την περασμένη άνοιξη· ωστόσο αναμένεται να ξεκινήσει να παραδίδεται τμηματικά από τα μέσα του επόμενου έτους, με ένα χρόνο καθυστέρηση. Τα ειδικά χωροταξικά σχέδια (για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τη βιομηχανία, τον τουρισμό και τις παράκτιες και ορεινές περιοχές) θα καθορίσουν τον τόπο και τις προϋποθέσεις χωροθέτησης σημαντικών παραγωγικών δραστηριοτήτων. Η θέσπισή τους αναμένεται να απεμπλέξει δεκάδες μεγάλες επενδύσεις, που δεν υλοποιούνται είτε επειδή τις «μπλόκαρε» το ΣτΕ (καθώς το Σύνταγμα απαιτεί χωροταξικό σχεδιασμό ώστε να περιορίζεται η άναρχη ανάπτυξη) ή επειδή αποθαρρύνθηκαν οι επενδυτές από τις ασάφειες και τις διαφορετικές ερμηνείες στις χρήσεις γης συγκεκριμένων περιοχών. Σημειώνεται πως έως σήμερα έχουν θεσπιστεί δώδεκα περιφερειακά χωροταξικά πλαίσια και το μοναδικό ειδικό χωροταξικό πλαίσιο, που αφορά τις φυλακές.