Διεθνής Ημέρα Μεταναστών είναι η Δευτέρα 18 Δεκεμβρίου και μοναδική πύλη εισόδου για τους προερχόμενους από Ασία και κυρίως για τους προερχόμενους από Αφρική, στο όνειρο που λέγεται «Ευρώπη», είναι η Ελλάδα. Στα σύνορά της (χερσαία και θαλάσσια) διεξάγεται σχεδόν καθημερινά ένα άκρως προσοδοφόρο εμπόριο. Το εμπόριο ανθρώπων, στο οποίο παίζονται δράματα, εξευτελίζεται κάθε άρθρο νόμου και διεθνούς συνθήκης για τα ανθρώπινα δικαιώματα…
Κατά κεφαλήν…
Χίλια έως τρεις χιλιάδες ευρώ το «κεφάλι» κοστίζει η μεταφορά μεταναστών χωρίς έγγραφα από τα τουρκικά παράλια στα ελληνικά νησιά. Τα «δυσθεώρητα» ποσά για έναν παράνομο αλλοδαπό από την Ασία ή την Αφρική εξοικονομούνται με αιματηρές οικονομίες από εργασία υπό εξοντωτικές συνθήκες και περιπλάνηση χρόνων μέχρι να διασχίσει την απόσταση από την πατρίδα του ώς τα παράλια του Αιγαίου. Αυτόν το «θαλάσσιο δρόμο προς την Ευρώπη» παρακολούθησε η κοινωνική ανθρωπολόγος κ. Γιούτα Μπάκα στο πλαίσιο τoυ Κέντρου Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών.
Η κ. Μπάκα παρακολούθησε τη λαθρομετανάστευση στο τρίγωνο Αϊβαλί, Δικελί, Μυτιλήνη, εκεί όπου πραγματοποιείται το 50% των συνολικών συλλήψεων αλλοδαπών χωρίς έγγραφα ετησίως. Το 2003 έγιναν 2.439 συλλήψεις στο «θαλάσσιο δρόμο» της χώρας μας εκ των οποίων το 43% (ήτοι οι 1.037) στα χωρικά ύδατα της Λέσβου. Το 2004 έγιναν 3.047 συλλήψεις από τις οποίες το 41% (ήτοι 1.253 άνθρωποι) στη Λέσβο. Οπως σημειώνει στην «Κ» η κ. Μπάκα, «μεταξύ 2003 και 2004 είχαμε αύξηση της παράνομης μετανάστευσης στο νησί κατά 21%». Το 2005 ο συνολικός αριθμός των συλλήψεων ανήλθε σε 3.371 και οι 1.696 (50%) έγιναν πάλι στη Λέσβο. Δηλαδή, μεταξύ 2004 και 2005 παρατηρείται αύξηση της μη νόμιμης μετανάστευσης στη Λέσβο κατά 35%.
Μόνο στο τρίγωνο Αϊβαλί, Δικελί, Μυτιλήνη η παράνομη μετανάστευση αποφέρει τουλάχιστον 5.000.000 ευρώ το χρόνο. Ο τρόπος μεταφοράς -και ο βαθμός ασφαλείας που συνεπάγεται- είναι ανάλογος με τα χρήματα που διαθέτουν οι μετανάστες.
Ο πλέον επισφαλής τρόπος μεταφοράς είναι με φουσκωτές σαμπρέλες – αυτές που χρησιμοποιούν στις τουρκικές ακτές οι τουρίστες για παιχνίδι. Νεαροί άνδρες – κυρίως Αφγανοί – που δεν διαθέτουν πάρα τη μυϊκή τους δύναμη, προσπαθούν να προσεγγίσουν τις ελληνικές ακτές κωπηλατώντας έως και επτά ώρες. Αυτοί φεύγουν σε ομάδες δυο έως τεσσάρων ατόμων και ανάλογα με τη διαπραγμάτευση πληρώνουν κατά μέσο όρο 1.000 ευρώ όλοι μαζί για το ανασφαλές φουσκωτό. Οι άνθρωποι αυτοί δεν ξέρουν κολύμπι, ούτε να καθοδηγούν βάρκες. Κούραση, αφυδάτωση και οι δυνατοί άνεμοι έχουν αποτέλεσμα να πνίγονται κατά δεκάδες. Κάποιες φορές ο λαθρέμπορος τους έχει δώσει κινητό και τον αριθμό του Λιμεναρχείου για να το καλέσουν να τους σώσει, αν προλάβουν.
Σε μισή ώρα
Η μεταφορά από Τούρκο διακινητή με μηχανοκίνητο σκάφος ή ταχύπλοο διαρκεί μόλις μισή ώρα, κοστίζει έως 3.000 ευρώ το άτομο και είναι η πλέον ασφαλής. Η συντριπτική πλειονότητα όσων λαθρομεταναστών καταφέρνουν να φθάσουν στο νησί έχει μεταφερθεί μ’ αυτόν τον τρόπο. Οταν σήμερα σ’ ένα ψαροκάϊκο 6-7 μέτρων «φορτώνονται» 15-20 άτομα ο Τούρκος διακινητής κερδίζει τουλάχιστον 30.000 ευρώ, ποσό τεράστιο για τη γειτονική χώρα, είναι εύκολα κατανοητό γιατί το εμπόριο ανθρώπων είναι το πλέον κερδοφόρο.