«Οταν τη διετία 1998-2000 ιδρύθηκαν οι πρώτες 500 σχολικές βιβλιοθήκες, ένα κλίμα αισιοδοξίας υπήρξε τόσο στον εκπαιδευτικό όσο και στον χώρο του βιβλίου γενικότερα για μια ουσιαστική επαφή της σχολικής κοινότητας και ιδιαίτερα των μαθητών με το βιβλίο. Και πράγματι στην αρχή έγιναν επιμορφώσεις και επιλογή εκπαιδευτικών, οργανώθηκαν και οργανώνονται (ακόμα και σήμερα) με πρωτοβουλία των εκπαιδευτικών που στελέχωσαν τις βιβλιοθήκες αυτές εκδηλώσεις για το βιβλίο, την τέχνη, τον πολιτισμό. Σιγά σιγά όμως οι σχολικές βιβλιοθήκες αφέθηκαν στη μοίρα τους. Χωρίς οικονομικά μέσα για αγορά βιβλίων, περιοδικών και άλλου οπτικοακουστικού υλικού και κυρίως χωρίς σύνδεση με το σχολικό πρόγραμμα και τη διδασκαλία, παρέμειναν στο περιθώριο της σχολικής ζωής. Σήμερα μετά αρκετά χρόνια απραξίας το ΥΠΕΠΘ αποφάσισε να ιδρύσει και άλλες σχολικές βιβλιοθήκες χωρίς να διορθώσει τα παραπάνω μειονεκτήματα των βιβλιοθηκών που ήδη λειτουργούν. Πρότεινε ένα τεράστιο κατάλογο βιβλίων για να επιλέξουν από αυτόν βιβλία για τις νέες βιβλιοθήκες ο σύλλογος διδασκόντων, ο σύλλογος γονέων και οι μαθητές. Οι ενστάσεις που εγείρονται είναι πολύ σοβαρές. Ενας σύλλογος γονέων, αλλά ακόμα και οι μαθητές με ποιο τρόπο και με ποια κριτήρια θα προτείνουν βιβλία; Ακόμα και ένας ετερόκλητος σύλλογος διδασκόντων με ποια κριτήρια θα προτείνει βιβλία; Με βάση τον επιστημονικό τομέα του καθενός ή με βάση τα κριτήρια της εμπορικότητας και του άμεσου ή έμμεσου επηρεασμού από την εκδοτική αγορά;
Από τα εμπειρικά δεδομένα φαίνεται ότι σε κάθε σχολείο που θα ιδρυθεί βιβλιοθήκη μια ομάδα ατόμων με επικεφαλής τον διευθυντή, συχνά με προσωπικά και τυχαία κριτήρια, καθόρισε το είδος των βιβλίων που θα σταλούν στις νέες βιβλιοθήκες. Από τα πρώτα δείγματα φαίνεται η κυριαρχία ενός υπέρμετρου εγκυκλοπαιδισμού και η καθήλωση σε μια ομοιομορφία επιλογών με αρκετά βιβλία παρωχημένα που δεν μπορούν να αποτελέσουν αξιόλογο υλικό για μια σύγχρονη σχολική βιβλιοθήκη. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι πέρα από το πόσα και ποια βιβλία θα επιλεγούν η μη οργανική ένταξη της αξιοποίησης της βιβλιοθήκης σε συγκεκριμένες ώρες του σχολικού προγράμματος, η μη μετατροπή της σε χώρο έρευνας, μελέτης και πολιτισμού για το σχολικό και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, οδηγεί νομοτελειακά και τις νέες σχολικές βιβλιοθήκες στην αποτυχία».
* Ο κ. Αγγελάκος είναι λέκτορας Παιδαγωγικών στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο.