Θα μπορούσε κανείς να φανταστεί ότι η εύρεση της εικόνας της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας στο Αστρος της Κυνουρίας θα γινόταν είδηση σε μεγάλες εφημερίδες της Πορτογαλίας, της Σερβίας, της Ρουμανίας ή και των ΗΠΑ; Οτι για την ανανέωση του στόλου της Aegean Airlines έγραψαν μέχρι και κινεζικά έντυπα; ΄Η ότι η χώρα χαρακτηρίζεται πλέον ως στρατηγικός ενεργειακός κόμβος της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου ακόμη και στις μακρινές Ιαπωνία και Αυστραλία;
Και όμως. Μπορεί οι ειδήσεις που συνήθως μονοπωλούν την επικαιρότητα να είναι αρνητικές και να συνηθίζουμε να αναπαράγουμε ξένα δημοσιεύματα μόνον όταν είναι επικριτικά για την Ελλάδα, πλην όμως μια έρευνα της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης αποδεικνύει ότι η εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό συχνότατα κάθε άλλο παρά «μαύρη» είναι, όπως είθισται να τη μεταφέρουμε οι δημοσιογράφοι.
Η συγκεκριμένη έρευνα, μέρος της οποίας δημοσιεύει σήμερα η «Κ», κάλυψε χρονικά το δεύτερο εξάμηνο του 2005 και το αντίστοιχο του 2006 και στόχος της ήταν να συγκεντρώσει όλα τα διεθνή δημοσιεύματα που αναφέρονταν στην Ελλάδα.
Εκτός οι Ολυμπιακοί
Η συγκεκριμένη περίοδος δεν επελέγη τυχαία, καθώς οι άνθρωποι της Γραμματείας άφησαν εσκεμμένα εκτός της έρευνας τα εκατοντάδες διθυραμβικά δημοσιεύματα που ακολούθησαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 επιδιώκοντας έτσι να έχουν κατά το δυνατόν μια πιο αντικειμενική εικόνα για το πώς εμφανίζεται η Ελλάδα στον ξένο Τύπο.
Είναι λοιπόν πράγματι εντυπωσιακό ότι στο διάστημα των 12 μηνών που «ελέγχθηκαν» υπήρξαν συνολικά 9.621 άρθρα που αφορούσαν τη χώρα μας, η πλειοψηφία των οποίων είχαν μάλιστα θετική χροιά. Οπως είπε στην «Κ» ο γενικός γραμματέας Ενημέρωσης κ. Πάνος Λειβαδάς, που είχε την ιδέα και υλοποίησε την έρευνα σε συνεργασία με τα 33 ελληνικά Γραφεία Τύπου που λειτουργούν σε αντίστοιχες χώρες, «ανάμεσα στα δημοσιεύματα μπορεί κανείς να βρει δεκάδες εγκώμια για την πορεία και σταθερότητα της ελληνικής οικονομίας, εκτενείς αναλύσεις για την κομβική θέση που αποκτά πλέον η Αθήνα στον νέο ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης, θετικά σχόλια για τις επιδόσεις της χώρας στον αθλητισμό και τον πολιτισμό, όπως βέβαια και αμέτρητες προτάσεις – προτροπές στους ξένους αναγνώστες για να κάνουν τις θερινές τους διακοπές στην Ελλάδα, που εμφανίζεται ως ειδυλλιακός τουριστικός προορισμός».
Οπως πρόσθθεσε μάλιστα ο γενικός γραμματέας, «ήταν και για μας απρόσμενο το πόσες αναφορές υπάρχουν για την Ελλάδα όχι μόνον από τα έντυπα των γειτονικών μας κρατών, όπως θα περίμενε κανείς, αλλά και σε χώρες από όλα τα μήκη και τα πλάτη της υφηλίου, γεγονός που μας έκανε να αντιληφθούμε ότι συχνά και μεις οι ίδιοι υποτιμούμε την πραγματικά ισχυρή εικόνα που τείνει να αποκτήσει η Ελλάδα διεθνώς. Και είναι όλα αυτά ενδείξεις και στοιχεία που ασφαλώς επιβεβαιώνουν τον εξωστρεφή προσανατολισμό της χώρας επιβραβεύοντας και τις αντίστοιχες πολιτικές που τον υλοποιούν», κατέληξε ο κ. Λειβαδάς.
Πολλά τα θετικά
Σε κάθε περίπτωση, Ρωσία, ΗΠΑ, Βουλγαρία Τουρκία, Αλβανία και Γερμανία είναι -με αυτή τη σειρά- οι χώρες που κατεγράφησαν να έχουν τις περισσότερες (πάνω από 500 η κάθε μια) αναφορές στην Ελλάδα. Η επικείμενη -τότε- υπογραφή του αγωγού Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη αναδεικνύεται χωρίς άλλο στο γεγονός που καλύφθηκε περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο στον διεθνή Τύπο το διάστημα της έρευνας, ενώ αίσθηση προκαλούν τα απρόσμενα πολλά θετικά δημοσιεύματα στις ΗΠΑ, τη Γερμανία και το Βέλγιο για τον ελληνικό αθλητισμό, στη Βρετανία, τη Γαλλία και την Αυστραλία για τον τουρισμό, στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και στις ΗΠΑ, Ρωσία και Γαλλία για τον πολιτισμό. Απρόσμενα θετικά ήταν και πολλά μεμονωμένα δημοσιεύματα για θέματα που δεν θα μπορούσε κανείς να περιμένει, με τίτλους όπως «η Θεοτόκος άφησε τον Πούτιν να επισκεφθεί το Αγιον Ορος» (αυστριακή εφημερίδα), «Οι Ελληνες εντόπισαν τη σπάνια εικόνα της Παναγίας που είχε κλαπεί» (τίτλος πορτογαλικού περιοδικού) ή και «η φέτα ή θα είναι ελληνική ή τίποτα» (σερβική εφημερίδα).
Στον αντίποδα, από την ανάλυση των ποιοτικών στοιχείων της έρευνας προέκυψε και ένα ακόμη συμπέρασμα το οποίο περισσότερο σχετίζεται με τον τρόπο που οι Ελληνες δημοσιογράφοι καλύπτουμε τα συμβαίνοντα στη χώρα μας: Διότι μπορεί μεν, ειδικώς στις γειτονικές μας χώρες, να «αιτιολογείται» η συχνή παρουσία αρνητικών άρθρων που προφανώς εξυπηρετούν τα εθνικά τους συμφέροντα, πλην όμως, προκαλεί αίσθηση ότι η μεγάλη πλειοψηφία των αρνητικών δημοσιευμάτων για την Ελλάδα αφορούσαν τη λεγόμενη εσωτερική επικαιρότητα. Για παράδειγμα, το τραγικό δυστύχημα στο ξενοδοχείο της Κέρκυρας με αποτέλεσμα τον θάνατο δύο Βρετανών ή και η τοποθέτηση ενός εκρηκτικού μηχανισμού έξω από το υπουργείο Οικονομίας απασχόλησαν δεκάδες άρθρα ξένων εφημερίδων, κάποια εκ των οποίων μάλιστα προέβησαν σε υπερβολικές -ει μη τι άλλο- γενικεύσεις μιλώντας ακόμη και για «πλήρη ανυπαρξία ελέγχων στις ελληνικές τουριστικές μονάδες» ή ακόμη και για «δυναμική αναγέννηση της τρομοκρατίας στην Ελλάδα».
«Τροφή» για σχόλια
Μήπως όμως ανάλογοι δεν ήταν και κάποιοι τίτλοι στα τηλεοπτικά κανάλια και σε κάποιες ελληνικές εφημερίδες για τα συγκεκριμένα περιστατικά; Το προφανές λοιπόν συμπέρασμα που προκύπτει είναι πως όταν στα ελληνικά ΜΜΕ επιλέγονται (χάριν της τηλεθέασης ή και του εντυπωσιασμού) βαρύγδουποι τίτλοι που αντιμετωπίζουν γενικευμένα ένα περιστατικό και απαξιώνουν συλλήβδην και αφοριστικά τις αρμόδιες υπηρεσίες, συχνά αυτοί μεταφέρονται αυτολεξεί στο εξωτερικό, προσφέροντας έτσι «τροφή» για ακόμη πιο κακόβουλα σχόλια. Διότι, στο κάτω κάτω, ποιο τουρκικό, ιταλικό ή και αιγυπτιακό μέσο ενημέρωσης δεν θα υπερέβαλε κατά τι στην περιγραφή του για ένα περιστατικό που εκ των πραγμάτων βλάπτει -για παράδειγμα- τον ελληνικό τουρισμό, αν διαπίστωνε πως ανάλογες υπερβολές έχουν υιοθετήσει προηγούμενως τα ίδια τα ελληνικά Μέσα…