«H καρδιά σου σφίγγεται κάθε φορά που αντικρίζεις από ψηλά ένα χωριό κυκλωμένο από τις φλόγες. Θέλεις να κάνεις τα πάντα, να μπεις στη φωτιά και να τη σβήσεις. Κι εκείνη την ώρα παίρνεις εντολή να φύγεις επειδή σου τελειώνουν τα καύσιμα. Βλέπεις σπίτια κοντά στη φωτιά και σκέφτεσαι πώς θα ‘ναι όταν επιστρέψω. Δυστυχώς βρίσκουμε πάντα τη φωτιά παρακάτω…».
Στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας όπου σταθμεύουν 13 από τα συνολικά 36 αεροσκάφη και πληρώματα της… συμμαχίας των προθύμων, της πολυεθνικής δύναμης πυρόσβεσης που έσπευσε σε βοήθεια, ο ήχος της φωτιάς αντικαθίσταται από τον θόρυβο των κινητήρων και η μυρωδιά του καμένου δάσους από αυτή της κηροζίνης. Η άλλη όψη του ίδιου πολέμου.
Η «Κ» βρέθηκε εκεί κατέγραψε την αδιάκοπη, από αέρος μάχη με τις φλόγες και μίλησε με τους πρωταγωνιστές της, Ελληνες και ξένους. Οπως με τον σμήναρχο Μάκη Χαράτση, που τις δύο τελευταίες εβδομάδες «χτυπά» από ψηλά τις φλόγες σε Κόρινθο, Γραμματικό, Πεντέλη και Μεσσηνία. Τον συναντήσαμε σε ένα διάλειμμα για ανεφοδιασμό.
Ανεφοδιασμός
«Βρισκόμαστε στον αέρα από το πρώτο έως και το τελευταίο φως της ημέρας. Βάζουμε καύσιμα που μας δίνουν αυτονομία τρεις έως τέσσερις ώρες, ώστε τα αεροσκάφη να είναι ελαφρύτερα και να μεταφέρουν μεγαλύτερη ποσότητα νερού. Πρέπει να την πιάσεις τη φωτιά την ώρα που εκδηλώνεται. Αν καθυστερήσεις, τότε κάθε ρίψη μοιάζει με σταγόνα στον ωκεανό» λέει και συνεχίζει: «Συναντάμε δυσκολίες λόγω του αέρα. Τόσο στη διαδικασία ανεφοδιασμού αφού πρέπει να βρούμε υπήνεμα μέρη, όσο και κατά τη ρίψη, αφού ζητούμενο είναι να βρούμε τον στόχο και να μην μας εκτρέψει ο άνεμος. Είναι άδικο όσα λέγονται για εμάς, ότι δεν επιχειρούμε ή ότι κάνουμε μια ρίψη και μετά φεύγουμε. Μα… άμα για παράδειγμα στην Ηλεία οι άνεμοι είναι 8 μποφόρ, ποιος ο λόγος το συντονιστικό κέντρο να μας στείλει εκεί; Δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε τη Φύση. Να είστε σίγουροι ότι τα δίνουμε όλα για να σβήσουμε τη φωτιά».
Στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας συναντάμε και τον νεαρό Τούρκο Μεχμέτ Αταλάι, συγκυβερνήτη ενός μισθωμένου στην Τουρκία ιταλικού καναντέρ: «Είμαι χαρούμενος που βρίσκομαι εδώ. Η κατάσταση στη χώρα ήταν σοβαρή και θέλαμε να έρθουμε να βοηθήσουμε τους γείτονές μας. Πέρυσι ήμασταν στη Γεωργία, φέτος στη Ελλάδα. Με τους Ελληνες συναδέλφους είμαστε αδέλφια» λέει και συνεχίζει: «Από τη μέρα που ήρθαμε δεν έχουμε σταματήσει να επιχειρούμε. Πετάμε περίπου 10 ώρες την ημέρα, έχουμε να αντιμετωπίσουμε δύσκολες και μεγάλες πυρκαγιές. Και στην Τουρκία, την Αλικαρνασσό συγκεκριμένα, είχαμε μεγάλη φωτιά τον προηγούμενο μήνα, αλλά αυτό που συμβαίνει εδώ είναι παράξενο. Τόσες πολλές φωτιές, ταυτόχρονα σε διαφορετικά σημεία» καταλήγει.
Καινούργια πρόκληση
Τον λόγο παίρνει ο κυβερνήτης του αεροπλάνου, βετεράνος της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας, Βασίλης Παπαναστασίου που έπειτα από 4.000 ώρες πτήσης εργάζεται πλέον για λογαριασμό ιδιωτικής εταιρείας: «Είμαι ο πιο παλιός στην Ελευσίνα. Από το 1984 στα πυροσβεστικά. Ομως κάθε φωτιά είναι διαφορετική και κάθε φορά μια καινούργια πρόκληση. Οταν τη βλέπεις από ψηλά, τρελαίνεσαι, θες να κάνεις τα πάντα για να τη σβήσεις».
Η αποστολή των Γάλλων μοιάζει η πιο οργανωμένη σε σχέση με τις υπόλοιπες. Τέσσερα αεροσκάφη καναντέρ, επτά μηχανικοί, δέκα πιλότοι. Οι τελευταίοι, με στολές σε έντονο πορτοκαλί χαιρετούν καθώς επιβιβάζονται στο αεροπλάνο. Ο Μπρουνό Βερετά από τη Μασσαλία, μέλος της ομάδας των τεχνικών μας λέει, παρακολουθώντας την τροχοδρόμηση: «Βρισκόμαστε όλη μέρα σε αποστολή. Κάθε τρεις-τέσσερις ώρες, τα αεροπλάνα επιστρέφουν στη βάση για ανεφοδιασμό με κηροζίνη και μετά ξαναφεύγουν. Αυτό γίνεται εδώ και μέρες μέχρι να νυχτώσει και ακολουθεί ο τεχνικός έλεγχος ώς τα μεσάνυχτα».
Η ισχύς στους κινητήρες των καναντέρ και ο θόρυβος δυναμώνουν καθώς Γάλλοι και Ελληνες, με δύο αεροσκάφη αναχωρούν σε κοινή αποστολή στην Εύβοια. Ο Μπρούνο βγάζει για λίγο τις ωτοασπίδες και συμπληρώνει αυθόρμητα: «Πάντως εμείς στη Γαλλία κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά. Δίνουμε προσοχή στην πρόληψη. Εχουμε μικρά αεροσκάφη που πραγματοποιούν διαρκώς εναέριες περιπολίες μέχρι να περάσει ο κίνδυνος. Παρότι την άνοιξη και το καλοκαίρι έβρεχε συχνά. Ισως έπρεπε να κάνετε κι εσείς το ίδιο».
Πιο κοντά στη θάλασσα
Πίσω, στο υπόστεγο της 355 πτέρυγας μάχης, οι Κροάτες (άρχισαν να επιχειρούν την Τετάρτη) έχουν μόλις τελειώσει το μπρίφινγκ μπροστά σε ένα χάρτη της Ελλάδας. Ακολουθεί σύντομο μεσημεριανό γεύμα και μετά αναχώρηση για Πελοπόννησο. «Η κατάσταση είναι δύσκολη για όλους. Πριν έρθουμε στην Ελλάδα επιχειρούσαμε στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, ενώ από την αρχή του καλοκαιριού έχουμε συμπληρώσει 250 ώρες πτήσης στην Κροατία. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο δικό σας και ακόμα δεν ξέρουμε πότε θα τελειώσει» μας λέει ο διοικητής της ομάδας Ιβιτσα Μάρκατς και συνεχίζει, «η συνεργασία με τους Ελληνες είναι καλή. Ομως στην Κροατία, λόγω της γεωγραφίας, η απόσταση της θάλασσας από τα μέτωπα είναι μικρότερη απ’ ό,τι εδώ. Σε τρεις ώρες πραγματοποιούμε έως και 40 ρίψεις νερού, ενώ εδώ μόλις επτά». Την αποστολή ακολουθούν δύο «ενσωματωμένοι» Κροάτες, δημοσιογράφοι εφημερίδας του Ζάγκρεμπ.
Στο μέσον της πίστας, οι Ρουμάνοι τεχνικοί έχουν μόλις ολοκληρώσει τον ανεφοδιασμό του ελικοπτέρου Μ-27, που έχει δυνατότητα να σηκώσει μέχρι και τρεις τόνους νερό τη φορά. Σχολιάζουν την πρόσφατη βαριά ήττα της Δυναμό Βουκουρεστίου, όταν εμφανίζονται οι τρεις πιλότοι της αποστολής φέρνοντας φαγητό για όλους.
«Κάντε γρήγορα, σε δέκα λεπτά πρέπει να είμαστε στον αέρα. Φεύγουμε μαζί με τους Ρώσους» φωνάζει στην ομάδα του ο διοικητής Στεφάν Πούιν, καθώς επιβιβάζεται.
Τριάντα τόνους νερό
«Τις τελευταίες δύο ημέρες επιχειρούμε στο Μαρμάρι, ενώ νωρίτερα ήμασταν στην Πελοπόννησο. Οι αποστολές διαρκούν συνήθως έξι-επτά ώρες, στη διάρκεια των οποίων πραγματοποιούμε 10-11 ρίψεις. Συνολικά δηλαδή ημερησίως υπολογίζουμε ότι ρίχνουμε στο δάσος περισσότερους από 30 τόνους νερό. Ο αέρας πάντως μας έχει δυσκολέψει πολύ, κάνει τις πτήσεις μας αρκετά επικίνδυνες» λέει στην «Κ» δευτερόλεπτα πριν θέσει σε λειτουργία τον κινητήρα του ελικοπτέρου.