Είχε καταστραφεί ολοσχερώς από τους ναζί κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ηταν η αντεκδίκηση των κατακτητών για τους 45 άνδρες που λέγεται ότι έχασαν από τη διήμερη αντίσταση των κατοίκων. Φεύγοντας, μάλιστα, οι Γερμανοί έστησαν μια πινακίδα με την επιγραφή: «Εδώ υπήρχε η Κάντανος».
Τι κι αν η Κάντανος «εκτίστηκε καλύτερα από πρώτα» στον ίδιο αυτό ιστορικό τόπο, στο μέσον μιας μαγευτικής κοιλάδας περιτριγυρισμένης από βουνά (βρίσκεται στο κέντρο της επαρχίας Σελίνου του νομού Χανίων). Τι κι αν το υπουργείο Πολιτισμού έχει χαρακτηρίσει την περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Η αδιαφορία της Πολιτείας -και όχι πια του κατακτητή- απειλεί και πάλι τη «μαρτυρική πόλη», όπως το ίδιο το κράτος την έχει χαρακτηρίσει (γι’ αυτόν το λόγο μάλιστα είναι δήμος, αν και δεν συμπληρώνει τους 2.000 μόνιμους κατοίκους).
Ηδη ο επισκέπτης ερχόμενος από τα Χανιά αντικρίζει ένα σεληνιακό τοπίο, όπως αναφέρει στην «Κ» ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ευτύχιος Μπιτσάκης. Αιτία, η λειτουργία των Λατομείων Σέλινου Α.Ε. που έχει καταστρέψει αισθητικά και οικολογικά την παρθένα περιοχή. Το λατομείο έχει αδειοδοτηθεί για να καταλαμβάνει έκταση 59 στρεμμάτων. Σύμφωνα με τη δημοτική σύμβουλο Καντάνου κ. Στέλλα Αλφιέρη, όμως, από τον περασμένο Ιούνιο έχει ξεκινήσει παράνομη επέκταση σε επιπλέον 60 στρέμματα, ενώ ο ιδιοκτήτης έχει δρομολογήσει διαδικασία έγκρισης για συνολικά 347 στρέμματα! (Στην περιοχή υπολογίζεται ότι υπάρχουν 13 εκατ. κυβικά μέτρα ασβεστολιθικών υλικών.)
Εκτός από το πλήγμα στην πλούσια χλωρίδα και πανίδα της περιοχής, η ενδεχόμενη αδειοδότηση της επέκτασης εκτιμάται πως θα καταστρέψει και τον παλαιό επαρχιακό αμαξωτό δρόμο που διέρχεται από το ιστορικό φαράγγι της Καντάνου. «Ενα έξοχο δείγμα προβιομηχανικής κατασκευής, δεξιά κι αριστερά απ’ τον οποίο οι Κρητικοί πολέμησαν τους Γερμανούς κατακτητές», όπως λέει ο κ. Μπιτσάκης. Ο δρόμος μάλιστα πρόκειται να ανακηρυχθεί νεότερο μνημείο τεχνικής κατασκευής και ιστορικό μνημείο μνήμης. «Επιπλέον, από την περιοχή διέρχεται ορμητικός χείμαρρος, ο οποίος έχει προκαλέσει πολλές φορές πλημμύρες. Εύκολα μπορεί να φανταστεί κανείς τι θα συμβεί με την απογύμνωση της διεκδικούμενης περιοχής». Οι εργασίες «μπαζώματος» έχουν ήδη ξεκινήσει.
Κι όμως, το δημοτικό συμβούλιο ψήφισε κατ’ αρχήν «ναι» στην επέκταση του λατομείου, υπό κάποιες προϋποθέσεις. «Ζητάμε να εφαρμοστεί ο νόμος, να σταματήσει η επέκταση, να σωθεί το φαράγγι και ο δρόμος, να σωθεί η Κάντανος», σημειώνει η κ. Αλφιέρη, που εκπροσωπεί την αντιπολίτευση στον δήμο. «Εχουμε πάει στην Περιφέρεια, έχουμε πάει στη νομαρχία, τίποτα… Μόνο η Επιθεώρηση Μεταλλείων Νοτίου Ελλάδας ανταποκρίθηκε στέλνοντας σήμα διακοπής των εργασιών, ωστόσο αυτές συνεχίζονται!»
«Ας μπει κάποιος φραγμός πια στους εργολάβους», καταλήγει ο κ. Μπιτσάκης. «Αν η εταιρεία επιτύχει τον στόχο της, κάποτε οι μεταγενέστεροι, λιγότερο άφρονες, θα στήσουν μια πινακίδα: Εδώ υπήρχε το φαράγγι της Καντάνου».