Από τη μικρή ταβέρνα ζούσε όλη η οικογένεια – από τους παππούδες μέχρι τα εγγόνια. Σήμερα η οικογενειακή επιχείρηση δεν υπάρχει πια – την κατέστρεψε η πυρκαγιά στην Ηλεία. Και μόλις είχε εξοφληθεί το δάνειο. Το μέλλον για την οικογένεια διαγράφεται δυσοίωνο. Να ξαναστήσουν το μαγαζί; (Πού -ανάμεσα στα καμένα;) Να αναζητήσουν αλλού δουλειά; (Εύκολο είναι για ανθρώπους στην ηλικία τους;) Κι όμως, η γυναίκα που στέκεται στη μέση του καρβουνιασμένου πια οικόπεδου στην Αρχαία Πίσα έχει πάψει να μοιρολογεί: «Και μη χειρότερα να λέμε. Ολα θα γίνουν, καλά να ‘μαστε».
«Αυτές είναι οι γυναίκες της Ηλείας», λέει η κ. Πόλυ Κατσαργύρη, καθώς μετέφερε την παραπάνω εικόνα στην «Κ». Η ίδια βρέθηκε πριν από λίγες ημέρες στο νομό, ως μέλος της Κινητής Μονάδας ειδικών επιστημόνων που στελέχωσε η Γενική Γραμματεία Ισότητας για την παροχή ψυχοκοινωνικής βοήθειας στις γυναίκες των πυρόπληκτων περιοχών. (Αντίστοιχη Μονάδα βρέθηκε και στην Εύβοια.) «Οσες δεν έχασαν δικούς τους ανθρώπους, αυτό λένε: «Και μη χειρότερα»».
Πολλαπλό χτύπημα
Το πλήγμα που δέχθηκαν ήταν πολλαπλό – ακόμα και οι ειδικοί συγκλονίστηκαν από το μέγεθος της καταστροφής. «Η φωτιά δεν έκαψε μόνο τις περιουσίες τους. Εκαψε ουσιαστικά τους πόρους της επιβίωσής τους», εξηγεί η κ. Κατσαργύρη. «Οι περισσότερες γυναίκες δούλευαν στα χωράφια. Από αυτά ζούσαν και τώρα δεν υπάρχουν, θα πρέπει να αλλάξουν τελείως ζωή». Η κ. Μαίρη Φραγκοπούλου, κοινωνική λειτουργός, βρέθηκε επίσης στην Ηλεία. Λέει στην «Κ»: «Δεν είμαι πεσιμίστρια, αλλά τα πράγματα είναι δύσκολα. Οι περισσότεροι στην περιοχή ζούσαν από τις ελιές. Αντί για καρπούς, τώρα βγάζουν ακόμα καπνό. Τα 3.000 ευρώ της βοήθειας δεν είναι τίποτα. Τι θα τρώνε αυτοί οι άνθρωποι; Στα κοντέινερ θα μείνουν;» Σε πολλές περιπτώσεις καταγράφηκε το οξύμωρο οι πληγέντες να… δίνουν κουράγιο στους επισκέπτες. «Είδαμε μια λεβεντιά σ’ αυτούς τους ανθρώπους, ειδικά στις γυναίκες, που τη θαυμάσαμε. Δεν περιμένουν μόνο βοήθεια, έχουν όρεξη για δουλειά», σημειώνει η κ. Φραγκοπούλου. «Εχουμε να κάνουμε με γυναίκες δυναμικές, είναι γυναίκες του μόχθου, που δεν το βάζουν εύκολα κάτω», συμπληρώνει η κ. Κατσαργύρη.
Παρ’ όλα αυτά, η επαγγελματική αποκατάσταση των γυναικών της Ηλείας (αλλά και όλων των άλλων στις πληγείσες περιοχές) παραμένει η υπ’ αριθμόν μία προτεραιότητα. Η μετάβαση του κλιμακίου της Γ. Γ. Ισότητας είχε και αυτό το σκοπό: την παροχή πληροφόρησης για θέματα απασχόλησης και επιχειρηματικότητας. «Είναι αλήθεια ότι μια γυναίκα 60 χρόνων που δούλευε στις ελιές, δεν μπορεί να περιμένει 10 χρόνια έως ότου οι νέες ρίζες βγάλουν καρπούς. Υπάρχουν όμως λύσεις: η δημιουργία γυναικείων συνεταιρισμών για την παραγωγή και διάθεση παραδοσιακών προϊόντων, η ανάπτυξη ξενώνων κ.ά. Για όλα αυτά προβλέπονται επιδοτήσεις στο πλαίσιο της γυναικείας επιχειρηματικότητας». Δεν μπορούν να κάνουν τίποτα, όμως, εάν η Πολιτεία δεν προχωρήσει το ευρύτερο σχέδιο ανασυγκρότησης των καμένων περιοχών. «Ο συνεταιρισμός δεν μπορεί να πουλάει καμένη ρίγανη. Ή πώς μπορεί να προχωρήσει οτιδήποτε στο χωριό Φρίξα που κινδυνεύει να εξαφανιστεί από το χάρτη εξαιτίας της διάβρωσης του εδάφους – από το 2000 διολισθαίνει το χωριό!», υπογραμμίζει η κ. Φραγκογιάννη.
Μέσα σε μία εβδομάδα, περισσότερες από 300 γυναίκες επισκέφθηκαν τις Κινητές Μονάδες Υποστήριξης. «Ηταν φανερό ότι δεν τους φτάνει πια ο ώμος της γειτόνισσας για να κλάψουν. Ηθελαν έναν ξένο άνθρωπο, έναν άνθρωπο εμπιστοσύνης στον οποίο να μπορούν να μιλήσουν ανοικτά», αναφέρει η κ. Κατσαργύρη.
Μίλησαν για όλα
Είναι χαρακτηριστικό ότι στις προσωπικές άτυπες «συνεδρίες» με τις ψυχολόγους και τις κοινωνικές λειτουργούς της Γενικής Γραμματείας Ισότητας, οι γυναίκες της Πελοποννήσου αναφέρθηκαν και σε άλλα προβλήματα που βιώνουν – και που έως τότε δεν είχαν τολμήσει να αποκαλύψουν σε κανέναν. «Μας μίλησαν για προβλήματα που αντιμετωπίζουν με τους συζύγους τους, τα παιδιά τους και δυστυχώς σε πολλές περιπτώσεις εξομολογήθηκαν ότι είναι θύματα ενδοοικογενειακής βίας», καταλήγει η κ. Κατσαργύρη.