Ο ρυπαίνων και θα πληρώνει και δεν θα κυκλοφορεί, εάν εφαρμοστούν στο σύνολό τους τα μέτρα που προβλέπει το Εθνικό Σχέδιο Αντιμετώπισης της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης που παρουσίασε χθες ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργος Σουφλιάς. Το Εθνικό Σχέδιο, ωστόσο, το οποίο αφορά κυρίως τις οδικές μεταφορές, με το σκεπτικό ότι στις πόλεις το μερίδιο των Ι.Χ. στη ρύπανση ξεπερνά το 70%, δεν θέτει σαφή χρονοδιαγράμματα, ενώ προϋποθέτει την… αμέριστη συμπαράσταση του υπουργείου Οικονομικών αλλά και των ΟΤΑ.
Περιβαλλοντικά Τέλη
Μεταξύ άλλων, το Εθνικό Σχέδιο, το οποίο ενσωμάτωσε τα συμπεράσματα σχετικών μελετών που έχουν πραγματοποιηθεί σε 13 περιοχές της χώρας, προβλέπει:
– Τη θέσπιση «Περιβαλλοντικών Τελών Κυκλοφορίας»
Πρόκειται για τον πυρήνα των νέων μέτρων. Εφ’ εξής, ο τρόπος υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας για όλα τα οχήματα (και τα δίκυκλα) δεν θα γίνεται με βάση τον κυβισμό του κινητήρα, αλλά ανάλογα με την περιβαλλοντική επιβάρυνσή τους. Προβλέπεται η κατηγοριοποίηση των οχημάτων σε τέσσερις κλάσεις. Στην Κλάση Α περιλαμβάνονται τα οχήματα με μηδενικές ή χαμηλές εκπομπές, τα οποία δεν θα πληρώνουν τέλη κυκλοφορίας. Ανάλογα με την κλάση, θα υπάρχει διαφοροποίηση του χρώματος του ειδικού σήματος, ώστε να είναι ευκολότερος ο έλεγχος της εφαρμογής του μέτρου. Οπως είπε ο κ. Σουφλιάς, τα περιβαλλοντικά τέλη θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από το 2009.
– Τον «περιβαλλοντικό περιορισμό» της κυκλοφορίας. Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο, βρίσκεται στη διακριτική ευχέρεια των δήμων η εφαρμογή συστήματος περιορισμού της εισόδου των οχημάτων στο κέντρο, ανάλογα με την περιβαλλοντική τους επιβάρυνση. Το ΥΠΕΧΩΔΕ προτείνει την εφαρμογή ενός «πράσινου δακτυλίου» στην Αθήνα (βρίσκεται στην αρμοδιότητα του υπουργείου και όχι του Δήμου), στα πρότυπα του υφιστάμενου συστήματος, στον οποίο θα εισέρχονται ελεύθερα τα οχήματα Κλάσης Α. Αντίθετα, τα οχήματα Κλάσης Β και Γ (τα μεσαίων ή υψηλών εκπομπών) θα συνεχίσουν με το σύστημα των μονών/ζυγών, ενώ τα ιδιαίτερα επιβαρυντικά για το περιβάλλον οχήματα Κλάσης Δ μόνο τα Σαββατοκύριακα. Από το μέτρο εξαιρούνται τα ταξί. Αντίστοιχα, όποιος δήμος το κρίνει απαραίτητο, θα είναι σε θέση να επιβάλει σύστημα διοδίων για την είσοδο στο κέντρο. «Είναι δικαίωμα του Κακλαμάνη να βάλει διόδια», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σουφλιάς. Η εφαρμογή του μέτρου πάντως δεν μπορεί να ξεκινήσει πριν από το 2010, καθώς θα πρέπει τα οχήματα να έχουν προμηθευθεί το περιβαλλοντικό τους σήμα. Ταυτόχρονα, εξετάζεται και η πιθανότητα ελεύθερης στάθμευσης για τα οχήματα Κλάσης Α.
– Το Εθνικό Σχέδιο προβλέπει τον εκσυγχρονισμό του στόλου των οχημάτων μέσα από τη θέσπιση οικονομικών κινήτρων. Αυτό, ωστόσο, όπως επεσήμανε ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, αποτελεί αρμοδιότητα του υπουργείου Οικονομικών. Στην Ελλάδα, ο μέσος όρος ηλικίας των Ι.Χ. και των ελαφρών φορτηγών πλησιάζει τα 12 έτη, όταν στην Ε.Ε. των 15 δεν ξεπερνά τα 7. Αντίστοιχα, τα βαριά οχήματα είναι στη χώρα μας 17 ετών, ενώ στην Ε.Ε. μόλις 12. «Το κράτος πάντως πρέπει να δώσει το καλό παράδειγμα και να επιλέγει υβριδικά αυτοκίνητα», τόνισε ο κ. Σουφλιάς. «Το ΥΠΕΧΩΔΕ το εφαρμόζει ήδη». Πράγματι, το συγκεκριμένο υπουργείο έχει προμηθευτεί 17 υβριδικά αυτοκίνητα -υπολογίζεται όμως ότι ο αριθμός των οχημάτων που χρησιμοποιεί φτάνουν τις αρκετές εκατοντάδες…
Μέτρα για τη βιομηχανία
Αυτά αφορούν την άμεση προώθηση της διαδικασίας έκδοσης των ΚΥΑ Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων των βιομηχανιών, την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Μείωσης Εκπομπών από 28 μεγάλες εγκαταστάσεις καύσης (διυλιστήρια, ΔΕΗ, τσιμεντοβιομηχανίες κ.λπ.) και την ενίσχυση της Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος.
– Μέτρα για τις κατοικίες. Υποχρεωτική αλλαγή των καυστήρων πετρελαίου με φυσικού αερίου εντός τριετίας από τη διέλευση αγωγού. «Σήμερα περνάνε αγωγοί, αλλά συνδέσεις δεν γίνονται», σημείωσε ο κ. Σουφλιάς.
«Στο θέμα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις», κατέληξε ο υπουργός. «Για την επιτυχία των μέτρων απαιτείται και η συμβολή των πολιτών».