ΗΕλλάδα δεν είναι πολύ πίσω από τις άλλες προηγμένες χώρες στην διδασκαλία «δεξιοτήτων μάθησης» στο Λύκειο, όμως το πρόβλημα της κακής προετοιμασίας των μαθητών -και στο τι ξέρουν και στο πώς μαθαίνουν- είναι γενικό. Η ευρεία εμφάνισή του υποδηλώνει κάποια σοβαρά προβλήματα (ίσως κοινωνιολογικά) στις ανεπτυγμένες χώρες, που δεν λύνονται με μερικές απλές ενέργειες. Για παράδειγμα, υπάρχει η αλλαγή στη δομή της οικογένειας: στην Αμερική τουλάχιστον, το ποσοστό των μαθητών που έχουν ένα μόνο γονιό στο σπίτι έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία 20 – 40 χρόνια, και είναι γνωστό ότι αυτό επηρεάζει τον τρόπο μελέτης και μάθησης των παιδιών. Γενικά, αντιμετωπίζω με κάποιες επιφυλάξεις προτάσεις για μεγαλόσχημα προγράμματα που θα αλλάξουν ριζικά την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, κυρίως επειδή έχουμε δεινοπαθήσει από τέτοια πειράματα. Στα Μαθηματικά, για παράδειγμα, το λεγόμενο new math κάποιες δεκαετίες πριν παρουσιάστηκε ως η πανάκεια για τη σωστή μαθηματική παιδεία και κατέκτησε πρώτα την Αμερική και μετά και την Ευρώπη πριν εγκαταλειφθεί (για ακόμη χειρότερα προγράμματα). Το πρόβλημα με το new math ήταν η ανάγκη μετεκπαίδευσης των δασκάλων, που ποτέ δεν έγινε σωστά, και μάλλον δεν ήταν εφικτή. Ο μόνος τρόπος να βελτιώσουμε σε βάθος χρόνου την εκπαίδευση (σε κάθε επίπεδο) είναι να αυξήσουμε την αποδοτικότητα των δασκάλων. Χρειάζονται βέβαια καλύτεροι μισθοί, αλλά και (κυρίως) καλύτερες συνθήκες εργασίας, που στην Ελλάδα σημαίνει βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής και ομαλή λειτουργία των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, χωρίς συνεχείς διακοπές από καταλήψεις και απεργίες.
* Καθηγητής Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας – Λος Αντζελες (UCLA), Ομότιμος Καθηγητής Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Αθηνών και αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.